حمید عسکری: نوآوری در موسیقی و نقد تکراری شدن ترانهها
حمید عسکری: عاشق نوآوری در موسیقی پاپ و نقد تکراری شدن ترانهها در فضای امروز
حمید عسکری با نوآوری در موسیقی پاپ و نقد تکراری شدن ترانهها، به دنبال حفظ سبک و تنوع در آثار خود است.
فاطمه برزویی | حمید عسکری، هنرمند مشهور موسیقی پاپ ایران، در تاریخ ۲۰ مهر ۱۳۵۷ در آبادان متولد شد. اما جنگ او را به اصفهان کشاند؛ جایی که دوران کودکی و نوجوانیاش را سپری کرد و پایههای هنریاش در آنجا شکل گرفت. برای عسکری، موسیقی تنها یک حرفه نیست، بلکه راهی برای زندگی، تنفس و تجربه است. آثار او سرشار از عشقاند، عشقی واقعی که از خانواده و تجربیات روزمره سرچشمه میگیرد. این عشق پس از تولد فرزندش عمیقتر و زندگیاش را گستردهتر کرده است.
از همان ابتدا، مسیر هنری او با نوآوری و خلاقیت همراه بود. عضویت در گروه موسیقی دانشجویی، شروع به آهنگسازی برای دیگران، انتشار اولین آلبوم «کما» و تبدیل شدن به یکی از پرفروشترین خوانندگان ایران، بخشهایی از داستان زندگی او را تشکیل میدهند. او همواره در پی یافتن صدا و بیان نو است، بدون اینکه خود را محدود به سبکها یا روندهای رایج موسیقی کند.
با وجود شهرت، زندگی شخصی برای عسکری اهمیت ویژهای دارد. خانه، خانواده و موسیقی، سه ستون اصلی دنیای او را تشکیل میدهند. اکنون فرصتی فراهم شده تا کمی به او نزدیکتر شویم، در گفتوگو با او بنشینیم و نگاهی به زندگی و جهان موسیقی این هنرمند بیندازیم.
سرودن ترانه از طریق خوانندگی لذتبخشتر است.
حمید عسکری معتقد است نوشتن ترانه نسبت به خوانندگی و تنظیم آهنگ بسیار لذتبخشتر است، زیرا این فرآیند نوعی خلق کردن است که ذاتاً خوشایند است. او میگوید: «شما ترانهای مینویسید، سپس ملودی و آهنگ آن را میسازید، در کنسرتها اجرا میکنید و مردم آن را میشنوند و از آن لذت میبرند؛ این روند برایم بسیار جذاب است.»
این خواننده درباره چگونگی شکلگیری ایدههای ترانههایش توضیح میدهد که بیشتر آثارش فضای واقعی و ساده دارند. او تأکید میکند: «سادگی در آثار من به معنای سطحی بودن نیست، بلکه موضوعات ترانهها به گونهای ملموس و نزدیک به واقعیت هستند.» او عمدتاً به سراغ مضامین عاشقانه میرود، چرا که تجربیات زندگی و احساسات روزمره منبع الهام او در ترانهها بوده است.
همچنین، او تغییر نگاه خود نسبت به سالهای آغازین فعالیتش را تأیید میکند و میگوید: «حمید عسکریِ امروز با حمید عسکریِ زمان «کما1» تفاوت زیادی دارد. در واقع، سنم بالاتر رفته و نگرشم نسبت به موضوعات کمی متفاوت شده است.» این تغییر نگاه به عمیقتر شدن در مسائل برمیگردد و در ترانهها و زندگیاش به وضوح دیده میشود.
در موسیقی امروزی، همه چیز به نوعی تکراری و یکنواخت شده است.
عسکری از آن هنرمندانی است که همواره بر حفظ استقلال هنری و سبک شخصی خود تأکید دارد و درباره وفاداری به مسیر خاصش و پرهیز از بازتولید آثار گذشته توضیح میدهد: «هرگز تمایلی ندارم آثار قبلیم را بازنویسی کنم، حتی با توجه به نگرش و دغدغههای امروزیام. آن آثار در زمان خودشان برایم ارزشمند بودهاند و به آن نگاه احترام میگذارم. ترجیح میدهم آثار جدیدی خلق کنم.»
این خواننده نه در ابتدای مسیر پرچالشاش و نه در حال حاضر، معیار کارش را حسابوکتابهای بازاری نمیداند و معتقد است: «از ابتدا هم دنبال مارکتینگ و برنامهریزیهای تجاری نبودم. کارهای من همیشه از دل و احساساتم بیرون آمده است. هنوز هم در همان فضای اولیه فعالیت میکنم. باور دارم هر خواننده باید در سبک و استایل خودش کار کند؛ همانطور که سبکها با هم متفاوتند، اگر هر کسی در مسیر خودش بماند، بازار موسیقی متنوعتر و شنیدنیتر خواهد شد.»
او با نگاهی انتقادی به وضعیت امروز موسیقی پاپ اشاره میکند: «یکی از مشکلات بزرگ موسیقی امروز این است که انگار همه آهنگها توسط یک نفر ساخته شده است! سبکها بیش از حد به هم شبیه شدهاند. زمانی هر خواننده رنگ و بوی خاص خودش را داشت، اما اکنون این تفاوتها کمتر شده است.» به گفته او، تکرار و شباهت زیاد در آهنگسازی و استفاده از شاعران مشترک میان چند هنرمند، باعث کاهش تنوع در بازار موسیقی شده است.
عسکری از تلاش خود برای یافتن صدای نو و بیان تازه در آثار آینده سخن میگوید: «در حال حاضر سعی میکنم در آهنگهایم حرفهای تازهتری بزنم. نمیدانم چه میزان از آنها واقعاً نو هستند، اما در مجموع به استایل شخصیام وفادارم و میخواهم مخاطبم همانطور که او را شناختهام، در ذهنش باقی بماند، با همان خط فکری و همان هویت موسیقایی.»
مهمترین مشکل پیش روی پاپ در حال حاضر، مربوط به ترانهها است.
حمید عسکری با نگاهی نقادانه به وضعیت کنونی موسیقی پاپ، ترانه را مهمترین و در عین حال آسیبپذیرترین بخش این حوزه میداند و تأکید میکند که سطحی شدن ترانهها یکی از مشکلات جدی جریان امروز موسیقی است. او میگوید: «ترانههای امروزی بیش از حد سطحی شدهاند. من با ترانههای ساده مشکلی ندارم، اما نکته مهم این است که ترانه باید حرفی برای گفتن داشته باشد؛ حرفی که در آن شاعرانگی قابل مشاهده باشد و نشان دهد که ما در حال انجام کار هنری هستیم.»
عسکری بر این باور است که تفاوت در بیان موضوع در ترانه باید حفظ شود، حتی در مواردی مانند عشق که بیشتر ترانهها به آن میپردازند. او معتقد است شباهت بیشاز حد در واژگان و مضامین باعث شده است که بسیاری از آثار حالوهوای تکراری پیدا کنند. این خواننده و ترانهساز تأکید میکند حتی اگر ملودی و تنظیمها نوآورانه باشند، ضعف در ترانه میتواند کل اثر را تحتالشعاع قرار دهد: «در نهایت، پس از تنظیم و ساخت ملودی، مشکل اصلی به خودِ ترانه بازمیگردد.»
رنگ من خاکستری است؛ نه تیره است و نه روشن.
عسکری در مورد نسل جدید خوانندگان اظهار میکند که نتوانسته ارتباط زیادی با آثار آنان برقرار کند: «آهنگهایشان را زیاد گوش نکردهام. هرچند که خوانندگان خوبی وجود دارند و کنسرتهایی برگزار میکنند، اما واقعیت این است که سن و سلیقه من با آثارشان همخوانی ندارد.»
این خواننده و ترانهساز از نوجوانی به موسیقی غربی علاقهمند بوده و هنوز هم ترجیح میدهد آثار بینالمللی، بهویژه کارهای قدیمیتر، را گوش دهد. در میان هنرمندان ایرانی، نامهایی مانند داریوش، ابی، گوگوش، قمیشی، حمیرا و معین را یاد میکند؛ چهرههایی که به گفته او «همیشه در ذهن و گوش مردم جای دارند.» عسکری درباره هویت موسیقایی خود با زبانی استعاری میگوید که رنگ آن خاکستری است، چون نه سیاه است و نه سفید.
من به شهرت علاقهمندم، اما خانهام برایم اهمیت بیشتری دارد.
عسکری یکی از معدود هنرمندانی است که همواره تلاش کرده است مرز مشخصی بین زندگی شخصی و فضای حرفهای خود قائل باشد و از تجربیات شخصیاش در مسیر موسیقی سخن بگوید: «کم پیش آمده است که نسبت به اثری که ساختهام پشیمان شدهباشم. حضور ذهن ندارم که دقیقاً کدام کار است، اما گاهی به خودم میگویم کاش آن آهنگ را نمیساختم.»
با وجود شهرت فراوان در دنیای موسیقی پاپ، عسکری خودش را «آدم مشهور» نمیداند و ترجیح میدهد بیشتر زمانش را در خانه و در محیط کاری شخصیاش صرف فعالیتهای موسیقی کند: «به نظر من خیلی فرد مشهوری نیستم، چون بیشتر خودم را فردی خانگی میدانم. بیشتر وقتم در خانه صرف نوشتن آهنگ و فعالیتهای موسیقی میشود. هرچند شهرت در کل تجربهای لذتبخش است و رابطهام با مردم همیشه مثبت و صمیمی بوده است. مثلا وقتی کسی برای گرفتن عکس میآید، ناگهان درگیر گفتوگویی درباره مسائلی مانند جامعه یا اقتصاد میشویم!»
احتمال برپایی تور کنسرت در خارج از کشور وجود دارد.
این خواننده و ترانهسرا به کمکاری عمدی خود در فضای مجازی اشاره میکند و میگوید علاقهای به حضور فعال در این عرصه ندارد: «فعالیت من در فضای مجازی خیلی محدود است. بیشتر برای اطلاعرسانی درباره کنسرتها، انتشار قطعات و خبرهای مربوط به کارهای جدیدم است. به طور کلی، اهل فضای مجازی نیستم.»
عسکری همچنین به تجربه بازیگری خود اشاره میکند؛ تجربهای که با وجود رضایت از آن، دیگر تمایلی به تکرارش ندارد: «درست است که یکبار تجربه بازیگری داشتهام، اما دیگر نمیخواهم آن را تکرار کنم. البته از این تجربه پشیمان نیستم؛ بلکه آن را تجربهای شیرین میدانم و معتقدم هر کاری که آسیبی به کسی نرساند، میتواند مفید باشد.»
در پایان، او از بازگشتش به صحنه اجرا خبر میدهد: «این روزها دوباره کنسرتها را شروع کردهایم و در شهرهای مختلف ایران برنامه اجرا میکنیم. از انرژی مردم بهره میگیریم و سعی میکنیم آنها را هم شاد کنیم. از تمامی مردم در هر شهری که با استقبال گرمی روبهرو میشویم، سپاسگزارم.» عسکری همچنین درباره احتمال برگزاری تور کنسرت در خارج از کشور صحبت میکند؛ طرحی که آن را منوط به استقبال مخاطبان میداند: «در نظر دارم تور کنسرت در خارج از ایران برگزار کنم، البته مشروط بر اینکه تعداد مخاطبان کافی باشد تا بتوانیم به دیدار هموطنان عزیزمان برویم.»