کشف رازهای سودآوری در ییلد فارمینگ دیفای: راهنمای جامع
کشف رازهای سودآوری در ییلد فارمینگ دیفای: راهنمای جامع کسب درآمد از رمزارزها در بازارهای نوظهور
کشف رازهای سودآوری در ییلد فارمینگ دیفای؛ راهنمای جامع کسب درآمد از رمزارزها، استراتژیها، ریسکها و فرصتهای بازارهای نوظهور در دنیای بلاکچین.

از سال ۲۰۲۰، که به عنوان سال شکوفایی صنعت دیفای (DeFi) شناخته میشود، ارزش قفل شده در برنامههای دیفای به طور قابل توجهی افزایش یافته و در حال حاضر به نزدیک ۱۰۰ میلیارد دلار رسیده است.
بخش عمده این رشد ناشی از مفهوم «ییلد فارمینگ» (yield farming) است؛ روشی سودآور برای تامین نقدینگی و سرمایه در پروتکلهای غیرمتمرکز، که با هدف کسب پاداشهایی به صورت توکن انجام میشود. این راهنما، ییلد فارمینگ را به زبانی ساده توضیح میدهد تا کاربران بتوانند در مسیر کسب سود در حوزه دیفای، از آن بهرهمند شوند.
ییلد فارمینگ با ترجمه تحتاللفظی "کشاورزی یا زراعت بهرهور" چیست؟
ییلد فارمینگ (Yield Farming)، که به آن ماینینگ نقدینگی نیز گفته میشود، فرآیندی است که در آن داراییهای دیجیتال در پروتکلهای مالی غیرمتمرکز (DeFi) قرار میگیرند تا با ارائه نقدینگی در بازارهای دیفای، توکنهای پاداش دریافت کنند همانند کشاورزی که بذر دارایی دیجیتال خود را کاشته است و به دنبال برداشت محصول و بهره خود از این زراعت است. این روش یکی از راههای کسب سود در فضای رمزارز است که به کاربران امکان میدهد از طریق سپردهگذاری داراییهای خود در استخرهای خودکار معاملاتی یا وامدهی، علاوه بر دریافت کارمزدهای تراکنش یا بهره، پاداشهای مخصوص پروتکلها را نیز به صورت توکنهای بومی کسب کنند و در نتیجه بهرهوری سرمایه خود را افزایش دهند.
نحوه عملکرد ییلد فارمینگ در ارزهای دیجیتال
ییلد فارمینگ (Yield farming) شباهتهایی به سپردههای ثابت در بازارهای مالی سنتی دارد، اما با پیچیدگی و فناوری بیشتری همراه است. این فرآیند عمدتاً شامل سرمایهگذاران تحت عنوان تأمینکنندگان نقدینگی (یا Yield farmers) میشود که سرمایه خود را در قراردادهای هوشمند به نام استخرهای نقدینگی قرار میدهند، با هدف کسب سود بالاتر از میانگین بازار.
ییلد فارمینگ با ارائه نقدینگی به استخرهای نقدینگی غیرمتمرکز، در ازای سهم خود، بخش قابل توجهی از کارمزدهای پرداخت شده توسط کاربران این دیاپها (dApps) را دریافت میکنند. علاوه بر این، این فرآیند امکان بهرهمندی از تکنیکهای پیچیدهتر برای افزایش سود را فراهم میآورد که در آن کشاورزان میتوانند توکنهای مربوط به سهم خود را در پروتکلهای دیگر سپرده و توکنهای جدیدی که به عنوان سود اضافی محسوب میشوند، تولید کنند. این عملیات در برخی موارد بسیار پیچیده اما سودآور است.
به عنوان نمونه، کشاورزان بهره هنگام ارائه نقدینگی به پلتفرمهایی مانند Curve Finance، توکنهایی دریافت میکنند که نمایانگر سهم آنها در استخرهای خاص است. این توکنها میتوانند در پروتکلهای دیگر سپردهگذاری شده و توکنهای جداگانهای تولید کنند که به عنوان منبع درآمد اضافی عمل میکنند. این روند در کنار پاداشهای مالی، فرصتهای سودآوری قابل توجهی برای کشاورزان بهره ایجاد میکند.
همچنین، ییلد فارمینگ در حوزه رمزارزها به سرمایهگذاران امکان میدهد بدون نیاز به خرید مستقیم توکنهای جدید از صرافیها، از طریق استراتژیهای مختلف، توکنهای جدید دریافت کنند. برخی پروتکلها با توزیع توکنهای اضافی، نقدینگی را جذب میکنند؛ این توکنها ممکن است توکنهای حکومتی یا توکنهایی باشند که در اکوسیستم پروتکل، کارکردهای خاصی دارند.
انواع استراتژیهای کسب سود از ییلد فارمینگ در بازارهای مالی
در بازار دیفای (DeFi)، کشاورزان ارزهای دیجیتال (ییلد فایمرها) از روشهای متعددی برای کسب درآمد بهره میبرند. در این راستا، سه نمونه بارز از فارمینگ کریپتو که شامل تأمین لیکوئیدیتی، وامدهی و قرضگیری، و فارمینگ NFT میشود، مورد بررسی قرار میگیرد. این استراتژیها هر یک نقش مهمی در افزایش سودآوری و تنوع درآمد در اکوسیستم دیفای دارند و کاربران بر اساس نیاز و هدف خود، از آنها بهرهمند میشوند.
تامین نقدینگی
فعالیت به عنوان تأمینکننده نقدینگی در پلتفرمهای معاملاتی غیرمتمرکز نیازمند قفلگذاری توکنهای خود در استخر نقدینگی پروتکل است تا بتوان از طریق آن به کسب سود و پاداش رسید. در این نوع صرافیها، هر معامله با کارمزدی کوچک همراه است که به نسبت سهم نقدینگی هر تأمینکننده بین آنان توزیع میشود.
علاوه بر این، برخی اپلیکیشنهای معاملاتی غیرمتمرکز، انگیزههای اضافی از طریق توکنهای LP (Liquidity Pool) ارائه میکنند. این توکنها به تأمینکنندگان نقدینگی تعلق میگیرد و امکان استیکینگ آنها برای کسب پاداشهای مربوط به ییلد فارمینگ (yield farming) فراهم است.
وامدهی و وامگیری
در حوزه دیفای، فرآیند وامدهی و قرضگیری به کاربرانی اطلاق میشود که با ارائه توکنهای خود، نقدینگی لازم را برای توسعهدهندگان برنامههای غیرمتمرکز (DApps) فراهم میکنند. در مقابل، قرضگیرندگان اغلب به دلیل نوسانات شدید بازار رمزارزها، از طریق وثیقهگذاری بیش از حد نیاز، از امنیت سرمایههای ارائهدهنده نقدینگی (LP) محافظت میکنند. در پلتفرمهایی مانند کامپاند (Compound) و آو (Aave)، قرضگیرندگان علاوه بر بهره، توکنهای حکمرانی پروژه را به عنوان انگیزهای اضافی دریافت میکنند، که نقش مهمی در تشویق کاربران به تامین نقدینگی و پشتیبانی از استخرهای وام دارد.
کاشت و تولید توکنهای غیرقابل تعویض
روند جدید در حوزه فارمینگ در بازار رمزارزها که همزمان با رشد محبوبیت NFTها (توکنهای غیرقابلتعویض) پدید آمده، به عنوان NFT فارمینگ شناخته میشود. در این روش، کاربران با قفلکردن NFTهای خود در قراردادهای استیکینگ، در ازای دریافت پاداشهایی که میتواند به صورت توکن یا NFT باشد، فعالیت میکنند. این رویکرد جدید، به عنوان یکی از شیوههای نوین کسب درآمد در اکوسیستم NFT و دیفای (DeFi) شناخته شده است.
نحوه کسب سود از فارمینگ در پلتفرم کامپوند
برای درک فرآیند ییلد فارمینگ در پروتکلهای دیفای، نمونهای از پلتفرم کامپاند (Compound) ارائه میشود. کامپاند یک بستر دیفای برای وامدهی و وامگیری است که به سرمایهگذاران امکان میدهد با سپردهگذاری رمزارزهای خود، بهرهبرداری کنند و سود کسب نمایند.
برای شروع، وارد وبسایت compound.finance شوید و اپلیکیشن دیفای والت خود را متصل کنید. پس از انتخاب شبکه موردنظر، مانند اتریوم، بیانبی اسمارت چین یا آوالانچ، به بخش بازارهای وام و قرضالحسنه بروید. در ادامه، رمزارزی را که قصد دارید به عنوان وامدهنده در آن سرمایهگذاری کنید، انتخاب کنید و گزینه ENABLE را بزنید. این اقدام، درخواست قرارداد هوشمند برای مجاز کردن عملیات واریز را به والت شما ارسال میکند. سپس، رمزارز موردنظر را واریز کنید و تراکنش را امضا کنید. پس از انجام این مراحل، بهطور خودکار سود ییلد فارمینگ به داراییهای رمزارزی شما افزوده میشود.
در صورت تمایل به برداشت، همان روند را تکرار کنید و گزینه Withdraw را انتخاب نمایید. با انجام این مراحل، فرآیند ییلد فارمینگ در کامپاند به پایان میرسد و سود حاصل به حساب شما واریز میشود.
در این مثال، نحوه کسب سود از طریق فارمینگ در یک پروتکل مشخص در اکوسیستم دیفای (DeFi) نشان داده شده است. این فرآیند به کاربران امکان میدهد با سپردهگذاری توکنهای خود در استخرهای نقدینگی، از طریق دریافت پاداشهای مربوط به فعالیتهایشان، سود کسب کنند. فارمینگ در دیفای یکی از روشهای اصلی برای بهرهبرداری از رمزارزها است و نقش مهمی در افزایش نقدینگی و توسعه اکوسیستم دارد.
پروتکلهای ییلد فارمینگ در ارزهای دیجیتال
بازاریابی و توسعه اکوسیستم یونیسواپ
یونیسواپ (Uniswap) بهعنوان یکی از پیشرفتهترین پروتکلهای صرافی غیرمتمرکز، بدون نیاز به اعتماد و مجوزهای مرکزی، امکان تبادل رمزارزها را به صورت همتا به همتا فراهم میکند. در این سیستم، کاربران با واریز معادل دو توکن در نسبت ۵۰ به ۵۰، بازار جدیدی ایجاد مینمایند که امکان معاملات مستقیم بین طرفین را ممکن میسازد.
با افزودن توکنها به استخرهای نقدینگی یونیسواپ، کاربران قادر خواهند بود از طریق سهم در کارمزدهای تراکنشها و همچنین دریافت توکن حاکمیتی UNI، سود کسب کنند. ارزش کل قفلشده (TVL) در این پلتفرم در حال حاضر به حدود ۵.۹ میلیارد دلار میرسد.
پلتفرم مالی غیرمتمرکز Curve Finance
کرو (Curve) یکی از بزرگترین صرافیهای غیرمتمرکز (DEX) در حوزه مبادله استیبلکوینها به شمار میآید که بیش از ۵ میلیارد دلار توکن در استخرهای نقدینگی خود قفل کرده است. در این پلتفرم، تامینکنندگان نقدینگی با سپردهگذاری توکنهای خود، امکان تبادل سریع و کماسلیپیج را فراهم میکنند و در مقابل، توکنهای CRV را به عنوان پاداش دریافت مینمایند. با حجم بالای توکنهای در گردش، کاربران میتوانند داراییهای کریپتویی خود را با کارایی بالا و هزینههای پایین انجام دهند، در حالی که ریسک اسلیپیج و کارمزد تراکنشها به حداقل میرسد.
پلتفرم تبادل ارزهای دیجیتال PancakeSwap
پانکیکسواپ (PancakeSwap) یک صرافی غیرمتمرکز (DEX) بر بستر زنجیره هوشمند بایننس (BNB Smart Chain) است که امکان تبادل توکنهای BEP-20 را فراهم میکند. این پلتفرم از مدل محبوب AMM (Automated Market Maker) بهره میبرد، که به کاربران اجازه میدهد تا مستقیماً با استخرهای نقدینگی معامله کنند. ارائهدهندگان نقدینگی در این سیستم، توکن LP دریافت میکنند که نمایانگر سهم آنها در استخرهای پرطرفدار پانکیکسواپ است. این توکنها را میتوان استیک کرده و با کسب توکن CAKE، درآمدزایی کرد.
مخاطرهای فعالیت در حوزه فارمینگ بازده
ییلد فارمینگ (Yield farming) یکی از فعالیتهای پرریسک در حوزه رمزارزها است. در ادامه، به بررسی مهمترین ریسکهایی که کاربران باید قبل از سپردهگذاری اولین توکنهای خود در برنامههای غیرمتمرکز کشاورزی بهره (DApp) مدنظر قرار دهند، پرداخته میشود.
زیان ناپایدار در بازارهای مالی
زیان موقت در بازار رمزارز زمانی رخ میدهد که تراز داراییهای موجود در یک استخر نقدینگی به دلیل فروش یا خرید سنگین یکی از داراییها دچار نوسان شود. این نوع زیان در صورتی که LPها (ارائهدهندگان نقدینگی) توکنهای خود را از استخر خارج نکنند، به عنوان ضرر قطعی محسوب نمیشود و معمولاً با گذر زمان جبران میشود.
ریسکهای قرارداد هوشمند
ماهیت متنباز (open-source) دیفای (DeFi) این امکان را برای کاربران فراهم میکند که به راحتی کدهای پروتکلها را بررسی و ایرادات آنها را شناسایی کنند. اما این ویژگی در کنار مزایای خود، خطراتی نیز به همراه دارد، چرا که هکرها با بهرهبرداری از آسیبپذیریهای موجود در کدهای بسیاری از پروتکلهای دیفای، موفق به خالی کردن استخرهای لیکوئیدیتی شدهاند.
کلاهبرداریهای رمزارزی با عملیات ناگهانی و غیبکردن توسعهدهندگان
ریپاُپ یا همان اسکم خروجی، نوعی کلاهبرداری در حوزه دیفای (DeFi) است که در آن توسعهدهندگان پروژههای رمزارزی، پس از جمعآوری سرمایه کاربران در استخرهای نقدینگی، ناگهان ناپدید میشوند و تمام داراییهای جمعآوریشده را با خود میبرند. غالباً این پروژهها با وعده سودهای چشمگیر و بدون ریسک، کاربران را فریب میدهند و سرمایههای کمارزش را به دام میاندازند.
برای جلوگیری از وقوع چنین کلاهبرداریهایی، بررسی دقیق پروتکل و شناخت ساختار آن قبل از افزودن نقدینگی اهمیت دارد. به ویژه باید بررسی شود که آیا توسعهدهندگان در طراحی پروژه، مکانیزمی برای خروج اضطراری یا اسکیپپول (exit mechanism) در نظر گرفتهاند یا خیر. این اقدامات میتواند خطر از دست رفتن سرمایه را به حداقل برساند و از سرمایهگذاریهای ناامن جلوگیری کند.
افزایش نوسانات بازار
نوسانات شدید در بازار رمزارزها میتواند منجر به سقوط ارزش توکنهای قفل شده در دورههای زمانی مشخص شود، بهطوری که در شرایط بحرانی و نوسانات شدید، امکان نقدینگی نخواهید داشت. این وضعیت، ریسک بزرگی برای سرمایهگذاران است که ممکن است در لحظههای حساس نتوانند داراییهای خود را به سرعت نقد کنند. در عین حال، پروتکلهای فارمینگ سود (Yield Farming) در تلاش هستند با اصلاح دورههای قفل و مکانیزمهای انعطافپذیرتر، جذابیت خود را برای تامینکنندگان نقدینگی (LPها) حفظ و افزایش دهند.
نگرانیهای مرتبط با مقررات
بازار دیفای (DeFi) به دلیل نبود نظارت و مقررات مشخص، اغلب فاقد چارچوبهای قانونی است. این وضعیت در مواقع بروز خسارت مالی، امکان پیگیری حقوقی را برای سرمایهگذاران محدود میکند و آنان را در مقابل ضررهای احتمالی آسیبپذیر میسازد.
آینده فعالیتهای ییلد فارمینگ در بازارهای رمزارزی
در چند سال اخیر، ییلد فارمینگ (کشت سود) تحولات قابل توجهی را تجربه کرده است و اکوسیستم پیچیدهتری حول برنامههای اولیه برای استیکینگ، تأمین لیکوئیدیتی و دریافت پاداش شکل گرفته است. این حوزه، همچنان در حال توسعه است و روند رشد آن ادامه دارد.
در حالی که کسب سود با نرخ بالاتر نسبت به سیستمهای مالی سنتی همچنان مرسوم است، روشهای اجرایی آن گسترش یافته و به حوزههای جدید وارد شده است. یکی از موارد مهم، توجه فزاینده به مسائل پایداری محیط زیست در پروتکلهای ییلد فارمینگ است، به گونهای که سرمایهگذاران امروزی بیشتر به پروتکلهایی که مصرف انرژی بالایی دارند، حساس شدهاند.
در زمینه امنیت، با وجود حملات گسترده در حوزه دیفای (DeFi) در سالهای گذشته، نرخ این حملات کاهش یافته است. در سال ۲۰۲۲، هکرها بیش از ۳ میلیارد دلار از پروتکلهای دیفای سرقت کردند، در حالی که این رقم در سال ۲۰۲۳ به حدود یک میلیارد دلار رسیده است، که نشاندهنده بهبود تدریجی در حفاظتهای امنیتی است.
همچنین، احتمال دارد در آینده نزدیک، دیفای بیشتر با سیستمهای مالی سنتی ادغام شود. روزبهروز، رمزارزها و دیفای به عنوان فرصتهای سرمایهگذاری جذاب برای نهادهای مالی مرسوم و سرمایهگذاران خرد که پیشتر در سهام و اوراق بهادار فعالیت داشتند، شناخته میشوند. اما مهمترین چالش در این مسیر، نبود وضوح در مقررات و دشواری در اجرای قوانین مرتبط با دیفای است که انتظار میرود طی چند سال آینده، با ادامه روند رشد این فضا، تغییرات قابل توجهی در این حوزه رخ دهد.
منبع: کریپتو.نیوز