شبِ عاشقان موسیقی؛ تجلیل از حسین علیزاده و میراث فرهنگی ایران
شبِ عاشقان موسیقی؛ علیزاده، نماد نوآوری و میراث‌دار سنت موسیقی ایران
شبِ عاشقان موسیقی به نام علیزاده، شب هم‌نشینی بزرگان هنر و فرهنگ، تجلیل از میراث بی‌نظیر و اثرگذاری بی‌بدیل حسین علیزاده در موسیقی ایران و جهان، جایی که تاریخ، هنر و عشق به موسیقی در کنار هم گرد آمدند تا از جایگاه این هنرمند فقید و اثرات ماندگار او سخن بگویند.
در شب دوشنبه، شب‌های بخارا به حسین علیزاده اختصاص یافته بود. این برنامه با عنوان «شب حسین علیزاده» و به مناسبت انتشار اثر جدید دستگاه‌های موسیقی، با همت علی دهباشی در فرهنگسرای نیاوران برگزار شد. بی‌تردید، این شب یکی از خاص‌ترین و ویژه‌ترین رویدادهای شب‌های بخارا محسوب می‌شد. حسین علیزاده، موسیقیدان نام‌آشنای ایرانی، طرفداران زیادی دارد و بسیاری از علاقه‌مندان که شامگاه 22 اردیبهشت به فرهنگسرای نیاوران رسیده بودند، برای دیدن او در انتظار ایستاده بودند. بسیاری از این حضار در طول مراسم در بیرون سالن حضور داشتند و با دقت به تصاویر و اتفاقاتی که در داخل سالن رخ می‌داد، نگاه می‌کردند.
این شب موسیقی نه تنها پر از حضور علاقه‌مندان به آثار استاد علیزاده بود، بلکه میزبان چهره‌های برجسته‌ای در عرصه فرهنگ و هنر نیز بود. از جمله این مهمانان می‌توان به محمدرضا شفیعی‌کدکنی، کریستف رضاعی، مجید درخشانی، علی بوستان، مینا افتاده، بابک رضایی، پریسا پولادیان، هوشنگ مهراردلان، محمد فاضلی، سیروس جمالی، بابک خضرائی، وحید حسینی همدان و کیوان فرزین اشاره کرد.
لحظه‌ای در تاریخ که هنر برنده شد
حسین علیزاده
خوشحالم که در این روز و در این مکان ایستاده‌ام و از گذشته‌ای سخن می‌گویم که می‌توانست همه چیز را متوقف کند، زیرا شعور و شور آن وجود نداشت. در جهان تنها ایران و افغانستان هستند که درباره وجود یا عدم وجود موسیقی صحبت می‌کنند. امروز این جمعیت نشان می‌دهد که چقدر چهره‌های شاداب شما مدیون دفاع شما از موسیقی است، زیرا شما از آن حمایت کردید. حتی هنرمندانی هستند که جان خود را برای حفظ موسیقی گذاشته‌اند. آنها ترور نشده‌اند، اما همچنان آسیب دیده و یا از دنیا رفته‌اند، یا دچار افسردگی شده و دیگر فعالیت نمی‌کنند، و در واقع ترور شده‌اند.
در طول زندگی‌ام هیچ‌وقت احساس سختی زیادی نکرده‌ام، زودتر از دیگران فهمیدم در چه فضایی قرار دارم. جزو آن دسته از روشنفکرانی نبودم که غافلگیر شوند. در تمام عمرم در ایران غافلگیر نشدم، زیرا نگاه ساده‌ام به جامعه و شرایط آن را درک می‌کردم. اتفاقات سیاسی را تا حدی می‌فهمیدم و هرگز غافلگیر نشدم. در نهایت، نتیجه این همه لجاجت در برابر موسیقی این شد که هیچ‌کس نتوانست آرزو و دید هنرمندان را متوقف کند.
مجموعه‌ای متشکل از ۳۲۰ قطعه با عنوان دستگاه‌های موسیقی ایرانی.
علی بوستان
پروژه ساخت دستگاه‌های موسیقی ایرانی در اوایل بهار سال ۱۳۹۹ آغاز شد و در پایان پاییز همان سال به مرحله تولید رسید. اشعار قطعات توسط آقای جمالی سروده و همزمان فرآیند تألیف و تنظیم آنها انجام گرفت. استاد تصمیم گرفتند بر اساس استانداردهای اجرای موسیقی ایرانی، گروه‌ها شامل هشت نفر، از جمله نوازندگان زهی و کوبه‌ای، تشکیل شوند. کل مراحل کار در مدت تقریبی دو سال ضبط شد و در پایان سال ۱۴۰۲ فرآیند میکس و مسترینگ انجام گرفت. این مجموعه شامل ۳۰۲ قطعه است که در مجموع حدود ۱۳ ساعت ضبط شده است. هم‌اکنون، یک لوح زرین و رنگین از مجموعه‌ای اجرایی در دست داریم که در آن برخی قطعات کمیاب و مهجور توسط استاد توسعه یافته و برخی دیگر به صورت آوازی با ترکیب سازی و گروهی اجرا شده‌اند.
مبارزه با یأس و ناامیدی به عنوان یک وظیفه اجتماعی
محمد فاضلی
مسئله این نیست که موسیقی حسین علیزاده دارای کارکرد اجتماعی است، بلکه او خودش نمونه‌ای از فردی است که ضد یأس و ناامیدی است و کارکرد اجتماعی دارد. افرادی که انگار هرگز پایان نمی‌پذیرند و بار تاریخ و دشواری‌های زندگی در زمان‌های ناسازگار، آنها را خسته نمی‌کند. نمی‌دانم این سرزندگی و فعال بودن بی‌نظیرشان را از کجا و با چه زحمتی در جهان جاری می‌سازند، اما برای دیگران الهام‌بخش هستند، در دام پوچی و روایت‌های بی‌معنای آن نمی‌افتند و تلاششان برای تعیین مرزهای مشخص، بی‌وقفه ادامه دارد.
یک اثر ارزشمند در حوزه سینمای مستند
وحید حسینی از همدان
در ابتدای دعوت به این پروژه، در ذهنم به دنبال راهی بودم تا چه نوع گنجی را می‌توانم به سینمای مستند اضافه کنم. تمرین نخست افشاری، همانند گفت‌وگویی در فیلم «دلشدگان» بود. «کاش دنیا یک جعبه موسیقی بود، همه صداها آهنگ بودند و همه حرف‌ها ترانه.» این جملات در دفتر آقای علیزاده ثبت شده بود؛ آن نور، رنگ، صدا، نغمه، ملودی و خنده‌های آقای علیزاده و آن احساسی که با نوازنده‌ها و خواننده‌ها داشت، همه و همه تجربه‌ای بی‌نظیر و کار دشواری بود که نمی‌دانستم چگونه در فیلم نشان دهم. اگر توانستم تنها رابطه عاطفی و عشقی که آقای علیزاده با گروهش دارد را در این فیلم به تصویر بکشم، کارم را انجام داده‌ام.
هم‌زمانی با او آرزوی ماست
سیروس جمالی
علیزاده فردی است که تکرار در کار او معنایی ندارد. تنها چیزی که در آثار او مکرر است، تجربه، خلاقیت و جستجو است. در آثارش پیوستگی و ارتباط وجود دارد، اما تکرار نمی‌نماید. پیوستگی، تداوم، یکپارچگی و وحدت ویژگی‌های ذاتی آثار و تولیداتی است که در طول زمان شکل می‌گیرند.
شاید همه ما آرزو کرده‌ایم که با بزرگان گذشته دیدار کنیم. من دوست داشتم در زمان سعدی حضور داشته باشم و او را از نزدیک ببینم. اما اکنون، آرزو دارم هم‌عصر بودن با حسین علیزاده را تجربه کنم، او را ببینم و از او لذت ببرم. حسین علیزاده با دلگرمی و ذهن خلاق خود، سرزمین ما را زیباتر کرده است.
منبع: ایسنا
پنجاه سال استقرار مواضع
پریسا پولادیان
ما نوازندگان تار و سه‌تار سال‌ها زحمت کشیدیم تا فرم دست استاد را بر روی ساز پیاده کنیم. تلاش کردیم آثار او را همانگونه که خودش اجرا می‌کند، بازسازی کنیم. بسیاری از آهنگسازان نیز سال‌ها وقت صرف کردند تا آثار او را مورد بررسی و تحلیل قرار دهند. هدف ما نزدیک‌تر شدن به حسین علیزاده است. او از گذشته تا کنون، مواضعی که بیش از نیم قرن در آنها ثابت قدم بوده را حفظ کرده است. ایستادگی بر یک حقیقت واقعی بیش از پنجاه سال کار آسانی نیست!
آهنگسازی که با کاغذ و ساز می‌نوازد
بابک خضرایی
علیزاده نگهدارنده سنت‌های موسیقی ایرانی و شاگردی استادان برجسته و حامل دانش‌های ارزشمند در این حوزه است. او فردی با ذهنی خلاق و باز است که هم در عرصه آهنگسازی بر روی کاغذ فعالیت می‌کند و هم در نواختن ساز مهارت دارد. طی پنج دهه فعالیت، او به عنوان نماد و آبروی موسیقی ایران شناخته می‌شود، فردی نوآور و پیشرو در عرصه موسیقی.
