پرویز شهبازی: کارگردان صبور و دقیق سینمای ایران با آثار تاثیرگذار و روایت‌های اجتماعی منحصربه‌فرد

گاهی اوقات، بهانه‌ها لازم هستند؛ از جمله تولد هنرمندی که سبک و نگاهش در سینمای ایران به امضایی منحصر به فرد تبدیل شده است. پرویز شهبازی، نویسنده و کارگردانی که با ارائه واقعیت‌های خام، شخصیت‌هایی که از روزمرگی بریده شده‌اند، و روایت‌هایی صادقانه، سینمای ما را پیوند زده است، امروزه بیش از هر زمان دیگری برای علاقه‌مندان سینما شناخته شده است. او مسیر حرفه‌ای خود را در سال ۱۳۷۵ با فیلم «مسافر جنوب» آغاز کرد؛

هرچند این فیلم از نظر تجاری به اندازه آثار بعدی‌اش موفق نبود، اما تجربه‌ای حیاتی برای او محسوب می‌شود. همکاری با رضا مقدم و قمر نصیری جوزانی، به او آموخت که چگونه اصول کارگردانی را بیاموزد و با فرایند حرفه‌ای سینما آشنا شود، و این تجربیات او را برای مسیر بلند مدت آماده ساخت. این تجربه اولیه نشان داد که شهبازی قصه‌گو است و علاقه‌مند است داستان‌ها را با دیدگاه شخصی و جزئیات واقعی روایت کند.

نفس عمیق؛ ثبت یک علامت مشخص

اوج‌گیری شهبازی با نفس عمیق آغاز شد؛ فیلم درام سال ۱۳۸۱ که در بیست‌ویکمین جشنواره فیلم فجر به نمایش درآمد و با استقبال گرمی از سوی منتقدان روبرو شد. این سومین فیلم بلند او نگاهی نو به مفاهیمی چون جوانی، سرگشتگی و بحران‌های درونی داشت و به عنوان نماینده نهایی ایران برای اسکار بهترین فیلم خارجی‌زبان برگزیده شد. علاوه بر این، فیلم در جشنواره پوسان نیز عملکرد درخشانی داشت و جایزه فدراسیون بین‌المللی منتقدان فیلم را دریافت کرد.

دربند؛ فصل مهمی در مسیر هنری یک روایت‌سرا

در سال ۱۳۹۱، شهبازی با فیلم «دربند» یک نقطه عطف در کارنامه‌اش رقم زد؛ فیلمی که فیلمنامه‌اش را نوشت و یکی از صریح‌ترین و واقع‌گرایانه‌ترین روایت‌های سینمای شهری در دهه نود را ارائه داد. بازی‌های برجسته پگاه آهنگرانی، نازنین بیاتی، احمد مهران‌فر و بهرنگ علوی، همراه با پرداخت روان‌شناسانه و دقیق شخصیت‌ها، «دربند» را به تجربه‌ای متفاوت و تأمل‌برانگیز تبدیل کرد. این اثر، نگاهی واقع‌گرایانه به تهران امروز، تنهایی‌های فردی، فشارهای خاموش و روابطی که در زیر پوست شهر شکل می‌گیرند، ارائه می‌دهد. نامزدی‌های متعدد در جشنواره فیلم فجر، از جمله سیمرغ بهترین فیلمنامه و بهترین کارگردانی، نشان از توانایی شهبازی در خلق آثار ماندگار دارد.

پس از موفقیت «دربند»، شهبازی به سراغ پروژه‌های متفاوتی رفت. در فیلم «خانه دختر» (۱۳۹۳)، او با شهرام شاه‌حسینی همکاری کرد و باز هم توانست داستانی با شخصیت‌های پیچیده و جذاب خلق کند. حضور بازیگرانی چون رعنا آزادی‌ور، پگاه آهنگرانی، رویا تیموریان و حامد بهداد، کیفیت اثر را به شدت افزایش داد. آثار او همواره بر دغدغه‌های اجتماعی و انسانی تمرکز دارند؛ دغدغه‌هایی که با ظرافت در دیالوگ‌ها و تصاویر نشان داده می‌شوند و مخاطب را به تفکر و هم‌راهی دعوت می‌کنند.

مشارکت کامل شهبازی در عرصه سینما

شهبازی تنها نویسنده نیست، بلکه کارگردان، تدوینگر و تهیه‌کننده نیز محسوب می‌شود. در حوزه کارگردانی، فیلم‌هایی مانند «مالاریا»، «طلا»، «نفس عمیق»، «نجوا» و «عیار ۱۴» را ساخته است که هر یک تجربه‌ای متفاوت و منحصربه‌فرد ارائه می‌دهند. به عنوان تدوینگر، آثار مهمی نظیر «مالاریا»، «دربند» و «تهران ساعت ۷ صبح» را به نتیجه رسانده است و در حوزه تهیه‌کنندگی نیز فیلم «هرچی خدا بخواد» را هدایت کرده است. این تنوع نشان می‌دهد که شهبازی همواره علاقه‌مند بوده است تا از زوایای مختلف با سینما ارتباط برقرار کند. افتخارات جشنواره‌ای او نیز گواه بر کیفیت بالای آثارش است.

از نامزدی سیمرغ بهترین فیلمنامه برای «مسافر جنوب» در سال ۷۵، جایزه بهترین فیلمنامه برای «نفس عمیق» در سال ۸۱، جایزه ویژه هیئت داوران برای «عیار ۱۴» در سال ۸۷، تا نامزدی‌های متعدد برای «دربند» در جشنواره فیلم فجر، همگی نشان می‌دهند که شهبازی مسیر خلاقانه و پرتلاشی را طی کرده است. این جوایز هرچند اهمیت زیادی دارند، اما هویت او را تعریف نمی‌کنند؛ آنچه او را متمایز می‌سازد، توانایی‌اش در خلق شخصیت‌های واقعی، فضاسازی دقیق و روایت داستان‌هایی است که مخاطب ایرانی آن‌ها را می‌شناسد و احساس می‌کند.