منوچهر همایون‌پور، استاد بی‌نظیر آواز و شعرشناسی ایرانی
منوچهر همایون‌پور، استاد بی‌نظیر آواز و شعرشناسی که تأثیر عمیق بر موسیقی ایرانی گذاشت + عکس و صوت
منوچهر همایون‌پور، استاد برجسته آواز و شعرشناسی ایران، با صدای خاص و تأثیرگذاری عمیق بر موسیقی ایرانی، نمادی از خلاقیت و هنر اصیل است.
منوچهر همایون‌پور در ۱۱ خرداد ۱۳۰۳ خورشیدی در بروجرد به دنیا آمد و در سنین نوجوانی به تهران مهاجرت کرد. او در کنار فعالیت در ادارات دولتی، عشق و علاقه خود را به هنر و موسیقی نشان داد و به عنوان یک خواننده ذوقی و هنری ادامه داد. وی در مسیر توسعه مهارت‌های آوازی خود، از شیوه‌های هنرمندان برجسته موسیقی آوازی ایران مانند ادیب خوانساری و تاج اصفهانی بهره‌مند شد و همچنین در نزد اساتیدی چون ابوالحسن صبا، حسین یاحقی و غلامحسین بنان آموزش دید.
در میان هنرجویان و شاگردان منوچهر همایون‌پور، می‌توان به ایرج خجندی، رسول رهو، فرامرز ملکی، رضا موسوی‌زاده، ارژنگ سیفی‌زاده، شهرام آقایی‌پور، مهدی مبتقا و حسین علیشاپور اشاره کرد. این هنرمند در تاریخ هفتم فروردین ۱۳۸۵ درگذشت و جهان هنر را وداع گفت.
حسین علیشاپور، خواننده و مدرس آواز و یکی از شاگردان زنده یاد منوچهر همایون‌پور، درباره ویژگی‌های این استاد بزرگ گفت: اگر بخواهیم از دیدگاه آوازشناسی به منوچهر همایون‌پور نگاه کنیم، باید بگوییم که او تحت تأثیر دیدگاه‌های ادیب خوانساری در مورد شعر و همچنین لحن اجرایی تاج اصفهانی قرار داشت. اما او در کنار این تأثیرات، ابتکارات و نوآوری‌هایی نیز ارائه داد که نشان‌دهنده شخصیت منحصر به فرد و خلاق او در عرصه موسیقی ایرانی است.
در ماه‌های پایانی زندگی، استاد منوچهر همایون‌پور در کنار استاد محمدرضا شجریان حضور داشت - آذرماه ۱۳۸۴.
شعرخوانی او بر پایه آشنایی عمیق با شعر و انتقال آن به مخاطب شکل می‌گرفت.
این هنرمند موسیقی کلاسیک ایرانی اشاره کرد که همایون‌پور خواننده اوج‌خوان نبود و صدای او دو دانگ و گرم‌خوان بود. عناصری که او به آواز می‌افزود، ریشه در نگاه دراماتیک او به کلام داشت و این تأثیر در شاگردانش نیز قابل مشاهده است.
او همچنین تأکید کرد که بهره‌مندی از امکانات تحریر و تنوع در صدادهی‌ها، از ویژگی‌های بارز منوچهر همایون‌پور بود و حتی استاد محمدرضا شجریان در چند سخنرانی به این نکات اشاره کرده است. تمامی این ویژگی‌ها، سبک و سیاق خاصی را برای او رقم زده بود.
علیشاپور هم گفت که منوچهر همایون‌پور حافظه شعری بسیار قوی داشت و در شعرشناسی تبحر داشت. شعرخوانی او روان، بدون تحریرهای اضافی و بر پایه نیوشاندن و شناساندن شعر به گوش شنونده بود. در همین راستا، او در کنار استفاده از اشعار شاعران قدیم و معاصر، به سعدی و حافظ عشق می‌ورزید.
این خواننده و مدرس آواز گفت: اگر نگاهی علمی و تحلیل‌گرانه به هنر آوازخوانی در بازه زمانی ۱۳۰۰ تا ۱۳۶۰ بیندازیم، متوجه می‌شویم که بسیاری از خوانندگان آن دوران، به ویژه در تکنیک‌هایی مانند «غنه» و در تکیه‌ها و اکسان‌گذاری‌های شعری، تحت تأثیر روش همایون‌پور بودند. داریوش رفیعی، علاوه بر بهره‌مندی از محضر سیدجواد بدیع‌زاده، در سبک و سیاق خود کاملاً تحت تأثیر همایون‌پور قرار داشت. همچنین، استادان آوازی چون ایرج، جمال وفایی، محمودی خوانساری و نادر گلچین نیز از روش و سبک او تأثیر پذیرفته بودند.
حسین علیشاپور در پایان گفت: منوچهر همایون‌پور، هرچند کمتر در میان مردم شناخته شده است، اما تاثیرگذاری بسیار قابل توجهی داشت. این اثرگذاری از طریق هنرمندانی که بیشتر در رادیو و صحنه‌های دیگر اجرا داشتند، به نسل‌های بعد منتقل شد. اخلاق خاص و تفاوت سلیقه‌اش باعث شد هرگز در برنامه «گل‌ها» آواز نخواند، بنابراین آثار زیادی از او باقی نمانده است. تنها اثری که به صورت رسمی منتشر شده، آلبوم «دیروزی‌ها» است که سال‌ها پیش توسط نشر ماهور منتشر شده است.
