سلولید؛ زبان برتر توسعه قراردادهای هوشمند در اتریوم
سولیدیتی (Solidity) زبان برتر توسعه قراردادهای هوشمند در بلاکچین اتریوم؛ آینده فناوریهای غیرمتمرکز
بررسی نقش و آینده زبان Solidity در توسعه قراردادهای هوشمند و فناوریهای غیرمتمرکز در بلاکچین اتریوم و رقابت با زبانهای جایگزین.

سلولید (Solidity) زبان برنامهنویسی است که پایهگذار نسل نوینی از برنامهنویسی مالی در دنیای رمزارزها محسوب میشود. این زبان، ابزار اصلی توسعه قراردادهای هوشمند در بستر اتریوم (Ethereum) است و نقش مهمی در ساختار فناوریهای غیرمتمرکز ایفا میکند. زبانهای برنامهنویسی مانند رنگهایی هستند که توسعهدهندگان با استفاده از آنها میتوانند انواع مختلف برنامهها و سیستمهای غیرمتمرکز را طراحی کنند.
در بستر اتریوم، زبان سلولید امکان ساخت قراردادهای هوشمند را فراهم میآورد؛ قراردادهایی خوداجرایی و خودنظارت که مبنای نوین تعاملات مالی و اقتصادی در فضای بلاکچین است. این قراردادها، نمونهای از توافقهای مجازی و غیرمتمرکز هستند که بدون نیاز به واسطه و با سطح بالای امنیت و شفافیت اجرا میشوند.
هدف اصلی پروژه اتریوم، ایجاد اکوسیستمی است که در آن طرفین بتوانند به صورت مستقیم و بدون واسطه با یکدیگر ارتباط برقرار کنند. این رویکرد، امکان کاهش هزینهها، افزایش سرعت تراکنشها و تقویت امنیت سیستمهای مالی و تجاری را فراهم میآورد و نویدبخش تحول در شکلگیری سیستمهای اقتصادی است.
قراردادهای هوشمند و ساختار آنها
قبل از بررسی نقش و تأثیرات سولیدیتی در تحول فضای توسعه سیستمهای غیرمتمرکز، لازم است مفهوم پایهای قراردادهای هوشمند و هدف از ایجاد آنها بهدرستی درک شود.
در فرآیندهای سنتی، قراردادها معمولاً بهگونهای تنظیم میشوند که چندین طرف را در قالب توافقی مشخص به هم مرتبط میسازند. برای نمونه، فرض کنید فردی قراردادی برای پرداخت مبلغ ۱۰۰ دلار با بدهکار یا جمعآورنده دیون امضا کرده است؛ در این حالت، فرآیند ساده و قابل فهم است.
ایده اصلی اتریوم (Ethereum) این است که با بهرهگیری از قراردادهای هوشمند، میتوان این فرآیندها را مجازیسازی و کارآمدتر کرد. در این حالت، سیستمهایی شفاف و غیرقابل تغییر ایجاد میشود که در آن تعهدات هرگز در معرض تقلب یا خطای محاسباتی قرار نمیگیرند.
قراردادهای هوشمند بین دو طرف بسته میشوند، اما این طرفها میتوانند فردی تنها یا مجموعهای بزرگ باشند. یکی دیگر از ویژگیهای مهم قراردادهای هوشمند، فرصتهای نوینی است که در حوزه عرضههای اولیه رمزارز (ICO) ایجاد کرده است. این امکان با ویژگیهای شفافیت و عدم تغییرپذیری قراردادهای هوشمند فراهم شده است. بر پایه این فناوری، امکان صدور توکنهای بومی مبتنی بر استاندارد ERC20 در شبکه اتریوم (Ether) وجود دارد که در قالب شرکتهای تابعه و داراییهای دیجیتال ارائه میشود.
طراحی و جریان محتوا
در طراحی زبان برنامهنویسی سولیدیتی (Solidity)، تیم اتریوم (Ethereum) هدف اصلی را بر سادگی و کاربرپسندی قرار داد تا امکان استفاده از این ابزار برای طیف وسیعی از توسعهدهندگان فراهم شود. بر اساس ادعای اتریوم، سولیدیتی به گونهای طراحی شده است که شباهت زیادی به جاوااسکریپت (JavaScript) دارد، بهخصوص در زمینه توسعه برنامههای غیرمتمرکز یا همان dAppها.
جاوااسکریپت در میان توسعهدهندگان بهدلیل سهولت یادگیری و شباهت به ساختارهای زبانهای مدرن، محبوبیت زیادی دارد. در نتیجه، هدف از طراحی سولیدیتی نیز ایجاد زبانی است که تا حد امکان شباهت زیادی به زبانهای برنامهنویسی رایج داشته باشد. دانش اولیه درباره زبانهای نشانهگذاری مانند HTML ممکن است در ابتدا برای یادگیری سولیدیتی محدودیتهایی ایجاد کند، اما پس از عادت کردن، کار با آن نسبتاً آسان است.
اگرچه در عمل، میتوان برنامههای سادهای مانند حلقههای سطح بالا، ماشین حساب و موارد دیگر با سولیدیتی نوشت، این زبان عمدتاً برای توسعه قراردادهای هوشمند و برنامههای غیرمتمرکز طراحی شده است. بنابراین، کارایی واقعی سولیدیتی زمانی ظاهر میشود که توسعهدهندگان آن را در پروژههای قرارداد هوشمند به کار گیرند. در غیر این صورت، این زبان کارایی چندانی نخواهد داشت.
در مورد نحوه کار با سولیدیتی، فرض کنید قصد دارید قرارداد هوشمندی به نام «myContract» ایجاد کنید. در این حالت، باید با عبارت «contract myContract» آغاز کنید. این نمونه، روند کلی نوشتن کد در سولیدیتی را نشان میدهد و نشان میدهد که زبان دارای ساختارهای طراحی و کلیدواژههای پیشفرضی است که با پلتفرم اتریوم و ماشین مجازی اتریوم (EVM) هماهنگ است.
سالیدیتی و برنامههای غیرمتمرکز (dApps)
درک مفهوم برنامههای غیرمتمرکز (داپها) برای افراد تازهوارد در حوزه بلاکچین و رمزارزها ممکن است کمی پیچیده باشد، در حالی که کارشناسان این حوزه بهخوبی میدانند چگونه سیستمهای غیرمتمرکز کار میکنند.
برنامههای غیرمتمرکز، برنامههایی هستند که بر بستر شبکههای توزیعشده اجرا میشوند و به جای تکیه بر یک سیستم یا کاربر خاص، از شبکههای گسترده بهره میبرند. به عنوان نمونه، زمانی که یک برنامه برای مکبوک توسعه میدهید، پشتصحنه آن توسط شرکت اپل یا یک نهاد واحد مدیریت میشود. اما در مورد داپها، تمامی فرآیندها و عملیات توسط شبکههای بلاکچین مانند اتریوم (Ethereum) کنترل میشوند، که این امر منجر به ایجاد سیستمهای «توزیعشده» برای برنامهها میشود.
قراردادهای هوشمند، قراردادهای مجازی هستند که ارتباط مستقیم با بلاکچین اتریوم برقرار میکنند. برنامههای غیرمتمرکز از طریق این قراردادهای هوشمند با بلاکچین ارتباط برقرار میکنند و بنابراین ماهیت غیرمتمرکز دارند. زبان برنامهنویسی Solidity ابزاری است که برای ساخت این قراردادهای هوشمند به کار میرود و ارتباط بین برنامههای استاتیک و زیرساختهای توزیعشده را برقرار میکند.
مهم است بدانید که Solidity خود یک قرارداد هوشمند یا یک برنامه غیرمتمرکز نیست، بلکه زبان برنامهنویسی است که توسعهدهندگان از آن برای طراحی قراردادهای هوشمند استفاده میکنند. پس از یادگیری Solidity، توسعهدهندگان قادر خواهند بود برنامههای غیرمتمرکز را ساخته و با بلاکچینها تعامل داشته باشند.
در مقابل، برنامههای متمرکز سنتی تنها به پایگاههای دادهای مرکزی متصل هستند که به صورت استاتیک و در قالب peer-to-database عمل میکنند. در حالی که برنامههای غیرمتمرکز، بر پایه ساختارهای توزیعشده و ارتباطات peer-to-peer (نقطهبهنقطه) فعالیت میکنند. مهمترین مزیت این نوع برنامهها، افزایش قابلیت اطمینان و کاهش هزینهها و خطاهای مربوط به مراکز داده متمرکز است.
رقبا و برنامهراهکار
نسخههای جدید زبان برنامهنویسی Solidity هر روز در حال توسعه و بهروزرسانی هستند، اما این روند در جامعه توسعهدهندگان رمزارز با جنجالهایی همراه شده است. Solidity، زبان نوپایی است که هنوز در مرحله آزمایش و توسعه قرار دارد و نیازمند اصلاحات و بهبودهای فراوان است تا بتواند به عنوان زبان رسمی و قابل اعتماد در پروژههای بزرگ مورد استفاده قرار گیرد. سهولت راهاندازی محیطهای آزمایشی و توسعهپذیری آسان در بستر اتریوم (Ethereum) باعث شده است توسعهدهندگان تازهکار در صورت نداشتن مهارت کافی، دچار خطاهای فاجعهبار در کدهای خود شوند، که این موضوع منجر به از دست رفتن سرمایههای زیادی در قالب قراردادهای هوشمند ناموفق شده است.
رقبای اصلی اتریوم در حوزه قراردادهای هوشمند، در بیشتر موارد، ترون (TRON) و ایاواس (EOS) محسوب میشوند. اما در مقایسه با زبان برنامهنویسی Solidity، تعداد پروژهها و ابزارهای توسعهدهنده مستقیم محدود است. برای نمونه، کیت توسعه ایاواس قابلیتهای قابل رقابت در ایجاد قراردادهای هوشمند را ارائه میدهد، اما این قراردادها در زبان C++ نوشته میشوند که زبان قدیمی و شناختهشدهای است. احتمالاً مدتی طول میکشد تا زبانهای برنامهنویسی بومی و جدید، جایگزین Solidity در توسعه قراردادهای هوشمند شوند و جایگاه خاص خود را در این حوزه تثبیت کنند.
منبع: کریپتو.نیوز