تمام ستاره‌های دورگه و ایرانی‌الاصل فوتبال جهان؛ از سامان قدوس تا هافبک‌های خوش‌تیپ با ریشه ایرانی

در این مقاله به سراغ بازیکنانی رفته‌ایم که یا تابعیت دوگانه داشتند یا فوتبال خود را خارج از کشورمان آغاز کردند.

یکی از این بازیکنان هافبکی خوش‌استایل بود که پدر ایرانی و مادر آلمانی داشت و در عین حال به خوبی زبان فارسی صحبت می‌کرد. او در حدود 25 سالگی با حضور در لیگ آلمان شناخته شد. در باشگاه بوندس لیگایی کایزرسلاترن، او نقش پنالتی‌زن اصلی تیم را بر عهده داشت و عملکرد خوبی از خود نشان داد. این عملکرد باعث شد برانکو، مربی وقت تیم ملی، او را که قبلاً در تیم‌های پایه آلمان بازی کرده بود، به تیم ملی دعوت کند.

در ابتدای فعالیت‌های ملی‌اش، فریدون روزهای موفقی را سپری کرد، اما با رفتن برانکو و حضور قلعه‌نویی در تیم ملی، او دیگر دعوت نشد. سال‌ها بعد، او به لیگ داخلی کشورمان بازگشت و دیگر بازیکن بوندس لیگایی ویژه‌ای نبود. پس از 29 بازی و ثبت 5 گل ملی، او کار خود در تیم ملی را پایان داد و در سال‌های آخر فوتبالش در قطر، با مصدومیت سنگین مواجه شد. قابل ذکر است که او دو سال در تیم دینامودرسدن آلمان، در نقش کمک مربی فعالیت داشت.

امیر شاپورزاده هرگز ستاره نشد. او که در تهران به دنیا آمده و پدر و مادرش ایرانی بودند، ابتدا با بازی در تیم دوم هامبورگ شناخته شد. به زودی به تیم هانزاراستوک پیوست و زمانی که تصور می‌رفت در مسیر پیشرفت قرار دارد، راهی تیم استیل آذین شد؛ اما در لیگ داخلی هم نتوانست عملکرد قابل توجهی ارائه دهد. این مهاجم چهار بار در تیم ملی بازی کرد، اما این فقط به دلیل سابقه‌اش در بوندس لیگا بود، وگرنه با آن سطح کیفیت، هرگز شانس دعوت به تیم ملی کشورمان را نداشت.

اشکان دژاگه، بازیکن فوتبال ایرانی-آلمانی، در ایران به دنیا آمد اما در تمامی رده‌های پایه برای تیم ملی آلمان بازی کرد و حتی جزو تیم ملی زیر ۲۱ سال این کشور بود که نتایج قابل توجهی کسب کرد. با وجود فرصت حضور در تیم بزرگسالان آلمان، او تصمیم گرفت برای ایران بازی کند. در دیدار مشهور ایران و آرژانتین، اشکان عملکرد درخشانی داشت و حتی فرصت گلزنی را از دست نداد، اما خطای واضح مدافع آرژانتین روی او توسط داور نادیده گرفته شد. اعتراض‌های او مبنی بر اعتقاد به پنالتی بی‌نتیجه ماند. پس از جام جهانی ۲۰۱۴، اشکان سال‌ها برای تیم ملی ایران بازی کرد و حتی بازوبند کاپیتانی را بر بازو بست، هرچند درخشش گذشته را تکرار نکرد. حضور همزمان او با شجاعی و حاج صفی در تیم تراکتورسازی، اتفاق جالبی بود که در یک مقطع زمانی رخ داد. او در مجموع ۵۹ بازی ملی انجام داد و ۱۱ گل به ثمر رساند، که از نظر عملکرد، یکی از موفق‌ترین بازیکنان در این گروه محسوب می‌شود.

رضا قوچان نژاد، ستاره‌ای بی‌نظیر و خالق لحظه‌های خاص، با لقب گوچی، بازیکن محبوب فوتبال کشورمان، در مشهد به دنیا آمد و در تیم‌های پایه هلند فعالیت کرد. او در دوران حضور کارلوس کی‌روش به تیم ملی دعوت شد و نقش مهمی در صعود دراماتیک ایران به جام جهانی 2014 ایفا کرد. با 44 بازی و 17 گل، عملکرد قابل توجهی داشت و گل‌های حیاتی در مواقع حساس به ثمر رساند. قوچان نژاد در مسیر حرفه‌ای‌اش تیم‌های مختلفی را تجربه کرد و شاید برخی تصمیمات نادرست در انتخاب تیم، باعث شد در سال‌های پایانی نتواند همان سطح از موفقیت را تکرار کند. بسیاری بر این باور بودند که او زودتر باید از تیم ملی خداحافظی می‌کرد، هرچند بی‌توجهی سرمربی وقت، کی‌روش، در جام جهانی 2018 نیز در این تصمیم‌گیری بی‌تاثیر نبود.

دنیل داوری، در مقطعی به تیم ملی دعوت شد. او که پدری ایرانی و مادری آلمانی داشت، پیش از جام جهانی ۲۰۱۴ فرصت حضور در تیم ملی را کسب کرد. این دعوت منجر به بروز اختلاف میان رحمتی و کی‌روش شد. در نتیجه، رحمتی از تیم ملی خداحافظی کرد و داوری همچنان عملکرد ضعیفی از خود نشان داد، به طوری که رحمان احمدی و علیرضا حقیقی در مدت زمان‌های مختلف به دروازه‌بان‌های ثابت تیم ملی تبدیل شدند. حقیقی در جام جهانی عملکرد متوسطی داشت و در جام ملت‌ها نتوانست سطح مطلوبی ارائه دهد، و در نتیجه با رفتن رحمتی و مشکلات داوری، تیم ملی ضرر کرد. با وجود حضور موقت در بوندس‌لیگا، داوری نتوانست به عنوان دروازه‌بان مطمئن در سطح ملی و باشگاهی ظاهر شود.

سامان قدوس، لژیونر لیگ برتری، در سوئد و از پدری و مادری ایرانی به دنیا آمده است. او حتی دو بار برای تیم ملی بزرگسالان سوئد بازی کرده است. احتمالاً در فوتبال سوئد، سامان بیشتر از تیم ملی ایران بازی می‌کرد، زیرا در فوتبال دفاعی ما، هافبک هجومی جایگاهی ندارد و بازیکن یا باید مهاجم یا وینگر باشد، یا هافبک دفاعی. با وجود حضور در لیگ برتر انگلستان، که اخیراً با یک گل زیبا نیز همراه بود، سامان هنوز به حقش در تیم ملی ایران نرسیده است.