جشن ۲۵۰۰ ساله تخت جمشید، تجملات بیپایان و انتقادات
نگاهی به ویدئوی هوایی و تجملات بیپایان جشن ۲۵۰۰ ساله تخت جمشید؛ پرهزینهترین رویداد تاریخ ایران در مهر ۱۳۵۰
جشن ۲۵۰۰ ساله تخت جمشید در مهر ۱۳۵۰، مجللترین رویداد تاریخ ایران با هزینههای سرسامآور و انتقادات گسترده اقتصادی و اجتماعی
جشنهای پانزدهمین سالگرد شاهنشاهی، به مناسبت دو هزار و پانصد سال از تأسیس امپراتوری ایران توسط کوروش بزرگ، در مهرماه ۱۳۵۰ در محل تاریخی تخت جمشید برگزار شد. این رویداد، که با نظارت مستقیم محمدرضا شاه پهلوی برنامهریزی شده بود، با هدف نشان دادن عظمت و شکوه تاریخ ایران و جلب توجه جهان طراحی گردید. حضور جمعی از رهبران و مقامات بلندپایه کشورهای مختلف، اهمیت بینالمللی این مراسم را افزایش داد.
چادرهای باشکوه در محوطه تخت جمشید، ماهها قبل برای برگزاری این جشنها آماده شده بودند. در نزدیکی مجموعه، تعداد زیادی چادر با طراحی مجلل و امکانات مدرن برپا شد. این چادرها، که الهام گرفته از زیباییهای کاخهای سلطنتی بودند، با تجهیزات پیشرفته مانند تهویه مطبوع، سیستمهای روشنایی مدرن و تزئینات بینظیر تزئین شده بودند. برای میهمانان، پذیراییهای مفصل و تشریفات خاصی ترتیب داده شد که هزینههای زیادی را در بر داشت. تامین منابع مالی این مراسم از منابع ملی، باعث بروز اعتراضات و نگرانیهایی در بخشهایی از جامعه شد.


انتقادات نسبت به هزینههای گزافیکی از مهمترین موضوعات مطرح شده در آن زمان، هزینههای سرسامآور و تجملات بیحد این مراسم بود. عدهای از منتقدان بر این باور بودند که چنین ولخرجیهایی با شرایط اقتصادی مردم عادی هیچ تناسبی ندارد. در حالی که بخشهایی از کشور با مشکلات مالی دست و پنجه نرم میکردند، بودجه عظیم اختصاص داده شده برای این مراسم باعث نگرانی و نارضایتی بخشی از مردم و روشنفکران شد و سیاستهای شاهنشاهی را هدف انتقادات قرار داد.
اثرات فرهنگی و اجتماعی جشنها
با وجود انتقادات وارد شده، این مراسم در حوزههای فرهنگی و تاریخی تأثیرات قابل توجهی داشتند. جشنهای ۲۵۰۰ ساله هدف داشتند هویت ملی ایرانیان را تقویت کرده و افتخارات دیرینه کشور را زنده نگه دارند. اما بسیاری بر این باور بودند که اسراف زیاد و تفاوت چشمگیر میان تجملات این رویداد و مشکلات روزمره مردم، فاصلهای میان دولت و جامعه ایجاد کرده است. این فاصله، همراه با چالشهای اقتصادی، منجر به افزایش انتقادات و نارضایتیهای اجتماعی شد.