بیوگرافی و زندگی شخصی کتایون ریاحی؛ بازیگر، نویسنده و فعال اجتماعی معروف ایران و مصر

بیوگرافی و زندگی کتایون ریاحی، بازیگر، نویسنده و فعال اجتماعی ایران، با مروری بر آثار، فعالیت‌ها و حیات فردی او در قالبی جامع و منحصر به فرد.

کتایون ریاحی، بازیگر سابق، نویسنده و فعال اجتماعی، بیش از بیست سال در عرصه سینما و تلویزیون ایران حضور مؤثر داشت.

او با بازی در مجموعه‌های تلویزیونی محبوبی مانند پدرسالار، پس از باران و یوسف پیامبر به شهرت رسید و در سال ۱۳۸۰ با ایفای نقش در فیلم شام آخر، مورد تحسین گسترده منتقدان قرار گرفت. ریاحی برای این نقش نامزد دریافت سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن از جشنواره فیلم فجر شد.

در سال ۱۳۸۷، او در نقش «زلیخا» در سریال تاریخی یوسف پیامبر ظاهر شد که آخرین نقش‌آفرینی‌اش محسوب می‌شود و پس از آن از دنیای بازیگری کنار کشید.

زندگینامه کوتاه کتایون ریاحی

زادگاه و خانواده

کتایون ریاحی در تاریخ ۱۰ دی‌ماه ۱۳۴۰ در تهران به دنیا آمد. پدرش، اردشیر، اصالتاً گیلانی و بازنشسته مدرس بود، در حالی که مادرش، گیتی، شیرازی و طراح لباس بود. او یک برادر به نام علیرضا دارد که در زمینه بازیگری فعالیت می‌کند. از دوران نوجوانی، کتایون به ادبیات و هنر علاقه‌مند بود و در نهایت مسیر حرفه‌ای خود را با نویسندگی برای کودکان آغاز کرد. او مدرک لیسانس در رشته‌های ادبیات و مردم‌شناسی را دارا است.

آغاز راه حرفه‌ای و وارد شدن به جهان تصویر

ریاحی ابتدا با نوشتن در حوزه کودک وارد عرصه هنر شد و پس از آن به دنیای سینما قدم گذاشت. نخستین تجربه سینمایی او در فیلم خبرچین بود که متأسفانه ناتمام ماند. او با فیلم پاییزان به سینما بازگشت، اما در آغاز نتوانست توجه مخاطبان را جلب کند.

نقطه عطف در حرفه او زمانی رخ داد که در سریال پدرسالار نقش‌آفرینی کرد. این سریال نقش مهمی در ارتقاء جایگاه او داشت و به عنوان سکوی پرتابی در مسیر حرفه‌ای‌اش عمل کرد.

شناخته شدن از طریق تلویزیون

در اواخر دهه ۷۰ و اوایل دهه ۸۰، کتایون ریاحی با ایفای نقش در سریال‌هایی مانند روزهای زندگی، پس از باران و شب دهم، به یکی از چهره‌های محبوب تلویزیون تبدیل شد. بازی متفاوت و متمایز او در نقش‌های زنانه با شخصیت‌های عمیق و چندبعدی، مورد تحسین قرار گرفت و توجه بسیاری را جلب کرد.

در سال ۱۳۸۰، پس از پنج سال غیبت از دنیای سینما، او با فیلم «شام آخر» بازگشتی چشم‌گیر داشت و برای ایفای نقش در این اثر، نامزد دریافت جایزه در جشنواره فیلم فجر شد. بازی در نقش «میهن مشرقی» در فیلم «شام آخر» ساخته فریدون جیرانی، منجر به کسب جایزه بهترین بازیگر زن در جشنواره بین‌المللی فیلم قاهره برای او شد.

آخرین حضور و وداع با دنیای بازیگری

آخرین حضور کتایون ریاحی در مجموعه تلویزیونی یوسف پیامبر بود، جایی که نقش زلیخا را ایفا کرد و این اثر به عنوان یکی از موفق‌ترین آثار تلویزیونی در تاریخ ایران شناخته می‌شود.

در خرداد ماه سال ۱۳۸۸، او در یک یادداشت رسمی اعلام کرد که از حرفه بازیگری کناره‌گیری می‌کند؛ تصمیمی که با واکنش‌های متفاوتی روبه‌رو شد.

فعالیت‌های مربوط به ادبیات و چاپ و نشر کتاب‌ها

در سال ۱۳۹۳، ریاحی دو اثر منتشر کرد. اولین اثر، کتاب «یک پنجره برای من»، مجموعه‌ای شامل هشت نمایش‌نامه است که طراحی جلد آن بر عهده عباس کیارستمی بوده است. اثر دوم، یک کتاب کودک با عنوان «ماهی قرمز کوچولو» است، که نشان‌دهنده علاقه‌مندی ریاحی به ادبیات کودک و ارتباط با نسل‌های آینده می‌باشد.

فعالیت‌های اجتماعی و فعالیت‌های مدنی

در سال‌های اخیر، کتایون ریاحی به دلیل فعالیت‌های اجتماعی و حمایت‌هایش از جنبش‌های مدنی مجدداً توجه رسانه‌ها را به خود جلب کرده است. او یکی از اولین هنرمندانی بود که پس از درگذشت مهسا امینی در شهریور ۱۴۰۱، اقدام به کشف حجاب کرد. در آبان همان سال، او بازداشت شد و پس از مدتی با قرار وثیقه آزاد گردید.

جریمه نقدی ۱.۵ میلیون تومانی کتایون ریاحی و پانته‌آ بهرام به دلیل کشف حجاب و واکنش‌های متفاوت نسبت به این موضوع

ایجاد بنیاد خیریه «کمک»

در تاریخ ۳ اسفند ۱۳۹۱، اولین نهاد خیریه جزیره کیش تأسیس شد. در ابتدا با نام «کیش مهر کتایون» شناخته می‌شد، اما پس از مدتی به اختصار «بنیاد کمک» تغییر نام داد. این بنیاد به‌طور تخصصی در حوزه حمایت از کودکان ناشنوا، به‌ویژه کودکانی که ناشنوایی آن‌ها مادرزادی است، فعالیت می‌کند.

حیات فردی

کتایون ریاحی قبل از ورود به عرصه بازیگری با امیرفرشید رحیمیان، موسیقی‌دان سرشناس، ازدواج کرد. این زوج صاحب پسری به نام پوریا بودند، اما در نهایت از هم جدا شدند. پسر کتایون ریاحی نیز در حوزه موسیقی فعالیت دارد و تحصیلات آکادمیک در این زمینه دارد.

کتایون ریاحی و فرزندش

در دی‌ماه ۱۴۰۲، همسر اول کتایون ریاحی دار فانی را وداع گفت.

او برای دومین بار با مسعود بهبهانی، یکی از سهام‌داران اصلی شرکت اویل ورد آمریکا، ازدواج کرد، اما این رابطه نیز به جدایی انجامید و دوام نداشت.

کتایون ریاحی و همسر دومش

ماجرای اتهام آزار جنسی کتایون ریاحی به بازیگر قدیمی سینمای ایران چیست؟

دستاوردها

دریافت جایزه بهترین بازیگر زن در جشنواره بین‌المللی فیلم قاهره برای نقش‌آفرینی در فیلم «شام آخر» در سال ۱۳۸۱
برنده جایزه بهترین بازیگر نقش اول زن سال برای فیلم «این زن حرف نمی‌زند» در جشنواره دوره ۱۸، بر اساس انتخاب نویسندگان و منتقدان (برترین‌های سال) در سال ۱۳۸۲.
بازیگر منتخب منتقدان و جشن سینمایی دنیای تصویر (جشن حافظ) در سال ۱۳۹۰، برای ایفای نقش اصلی زن در سریال درام «یوسف پیامبر» شناخته شد.
بازیگر منتخب منتقدان و جشن سینمایی دنیای تصویر (جشن حافظ) در سال ۱۳۸۲، برای نقش اول زن در فیلم «این زن حرف نمی‌زند» انتخاب شد.
بازیگر منتخب منتقدان و جشن سینمایی دنیای تصویر (جشن حافظ) در سال ۱۳۸۱، نقش اصلی زن در سریال درام «شب دهم».
بازیگر منتخب جشنواره سیما برای مجموعه «پس از باران»
هنرپیشه منتخب جشنواره سیما برای مجموعه «فردا دیر است»
بازیگر منتخب جشنواره سیما برای مجموعه «روزهای زندگی»
بازیگر منتخب جشنواره سیما برای مجموعه «شب دهم»
بازیگر منتخب جشنواره سیما برای مجموعه «یوسف پیامبر»
منتخب بهترین بازیگر مردمی در جشنواره سیما