موج انتقادات و دفاع‌ها از آهنگ «ممنونم» شادمهر عقیلی
موج انتقادات تند به آهنگ «ممنونم» شادمهر عقیلی؛ دلایل، دفاع‌ها و تحلیل متعادل
تحلیل متعادل انتقادات و دفاع‌ها درباره آهنگ «ممنونم» شادمهر عقیلی؛ بررسی دلایل، اهمیت نوآوری و سلیقه در موسیقی امروز
شادمهر عقیلی، یکی از چهره‌های برجسته موسیقی پاپ فارسی، با انتشار ترانه جدید خود با نام «ممنونم» در اوایل اکتبر ۲۰۲۵، توجه زیادی را جلب کرد. اما این بار، نه به خاطر تحسین‌های معمول، بلکه به دلیل موجی از انتقادات تند و تیز که در فضای مجازی و رسانه‌ها شکل گرفت. این قطعه موسیقی، که ترانه‌ای از محمد مبارکی و تنظیم امیربهادر دهقان دارد، در عرض چند روز تعداد زیادی کامنت و پست منفی دریافت کرد.
کاربران بسیاری آن را «سخیف»، «سطحی» و حتی «شرم‌آور» نامیدند و برخی پیشنهاد دادند که شادمهر از عرصه موسیقی کنار برود. با این حال، در کنار این موج منفی، صدای‌هایی نیز شنیده شد که از این آهنگ دفاع کرده و آن را نوآورانه و قابل احترام دانستند. در این مقاله، ابتدا دلایل اصلی انتقادهای کاربران را بررسی می‌کنیم و سپس دلایل قوی برای اینکه چرا «ممنونم» یک اثر ارزشمند است و برخی از انتقادات بی‌اساس هستند، ارائه می‌دهیم. هدف، ارائه دیدگاهی متعادل است تا خوانندگان بتوانند خود قضاوت کنند.
دلایل اصلی احساس نفرت و انزجار نسبت به آهنگ «ممنونم»
یکی از مهم‌ترین دلایل انتقادات، متن ترانه است که بسیاری از کاربران آن را فاقد عمق و شاعرانگی لازم می‌دانند. عباراتی مانند «رد شدی از کوچه‌مون هوری دلم ریخت»، «خوشگلیت اعصابمو کلی به هم ریخت»، و «آخه اون چشما...» به سرعت به موضوعی برای شوخی و تمسخر تبدیل شدند.
کاربران در فضای مجازی مانند توییتر این خطوط را «مصنوعی» و «قدیمی‌مانند» توصیف کرده و اعلام کردند که قافیه‌ها ضعیف هستند و زبان ترانه بیشتر شبیه ترانه‌های دهه شصت است که دیگر جذابیتی ندارد. برای نمونه، یکی از کاربران نوشته است: «قیمه‌ها رو ریخته تو ماستا»، که به بی‌نظمی و ناپیوستگی در متن ترانه اشاره دارد. منتقدان معتقدند این سطح از سادگی، در حد و اندازه خواننده‌ای مانند شادمهر نیست که با آهنگ‌هایی چون «دهاتی»، «پرپرواز» و «تقدیر» خاطرات نسل‌ها را ساخته است.
دلیل دوم، کاهش کیفیت صدا و اجرای شادمهر است. بسیاری معتقدند صدای او در این قطعه ضعیف‌تر از قبل به نظر می‌رسد، شاید به دلیل سن (حدود ۵۲ سالگی) یا مشکلات فنی در تنظیم قطعه. نظراتی مانند «اجرای در قسمت‌هایی ایراد داره، باید صداتو حفظ کنی شادمهر» در شبکه‌های اجتماعی زیاد دیده می‌شود. این انتقادات نشان‌دهنده ناامیدی طرفداران قدیمی است که انتظار دارند شادمهر همچنان در اوج باشد. یکی از کاربران نوشته است: «شادمهر نمونه بارز سقوط از قله است، حجم سخیف بودن آهنگ آخرش اونقدر زیاده که نمی‌تونیم بگیم طرفدارش بودیم.»
سومین دلیل، انتظارات بالای طرفداران از شادمهر به عنوان یک «اسطوره» است. او با آلبوم‌هایی مانند «مسافر» و «دهاتی»، معیارهای بالایی برای موسیقی پاپ ایرانی تعریف کرده است، اما «ممنونم» از دید بسیاری «ابتذال» و دور از این استانداردها است. رسانه‌هایی مانند سلام سینما این آهنگ را نشان‌دهنده «سقوط ستاره موسیقی» توصیف کرده‌اند و کاربران آن را با آثار قدیمی مقایسه می‌کنند.
برخی حتی شایعه ساخته شدن آهنگ با هوش مصنوعی را مطرح کرده‌اند، هرچند این ادعا رد شده است. موج ویروسی در فضای مجازی نقش مهمی در این روند داشته است؛ کمپین‌هایی مانند «
دلایلی در حمایت از «ممنونم»: چرا عده‌ای بی‌جهت پافشاری می‌کنند؟
با وجود این که این ترانه‌ها، «ممنونم» طرفداران خاص خود را دارد که معتقدند انتقادهای وارد شده اغلب تند و ناعادلانه است. نخست، نوآوری در سبک: شادمهر همواره تلاش کرده است با زمان حرکت کند. این قطعه با ریتم شادی‌بخش و زبان عامیانه، قصد دارد به سلیقه نسل جوان نزدیک شود. عباراتی مانند «کُرک و پرم ریخت» ممکن است طنزآمیز به نظر برسد، اما در واقع بخشی از زبان روزمره و فرهنگ کوچه و بازار است که موسیقی پاپ را طبیعی‌تر نشان می‌دهد. یکی از کاربران در این باره نوشته است: «فرق سلیقه با بی‌احترامی را بدانید، شادمهر یعنی خاطره و سطح جهانی.»
منتقدان اغلب فراموش می‌کنند که حتی آهنگ‌های کلاسیک شادمهر در زمان خود نوآورانه بودند و همیشه فاخر نبودند. دوم، تمرکز بر احساس و نه کمال فنی: موسیقی پاپ همیشه نیاز به شعر عمیق ندارد؛ گاهی سادگی آن جذابیت خاص خود را دارد. «ممنونم» درباره قدردانی عاشقانه است و ملودی روان آن می‌تواند برای بسیاری قابل درک باشد. در نقدهای یوتیوب، برخی اشاره کرده‌اند که تنظیم خوب و صدای آشنا شادمهر هنوز تاثیرگذار است، و اینکه کاهش سطح صدا بیش از حد بزرگ‌نمایی شده است. علاوه بر این، شادمهر در سن ۵۲ سالگی همچنان فعال است، در حالی که بسیاری از هم‌نسلانش بازنشسته شده‌اند. این نشان‌دهنده تعهد او به موسیقی است، نه کاهش فعالیت.
سوم، مسئله سلیقه فردی و تعصب: بسیاری از هیت‌ها نتیجه پیش‌فرض‌های ذهنی هستند. یکی از کاربران پیشنهاد داده است: «کاش بدون کپشن پستش می‌کردی تا نظرات واقعی مردم را ببینیم.» حقیقت این است که موسیقی ذاتاً سلیقه‌ای است؛ آنچه برای یک نفر «بی‌ارزش» است، برای فرد دیگر شادی و انرژی است. مقایسه با آثار قدیمی نیز ناعادلانه است، زیرا نوستالژی همیشه گذشته را ایده‌آل می‌سازد. شادمهر در مصاحبه‌های خود گفته است که موسیقی‌اش برای مردم است، نه برای منتقدان حرفه‌ای. در نهایت، این ترانه می‌تواند بخشی از فرهنگ فضای مجازی باشد که هر نوآوری را ابتدا رد می‌کند، اما بعدها ممکن است محبوب شود.
تعادل در ارزیابی موسیقی
«ممنونم» اثر شادمهر عقیلی نمادی است از چالش‌هایی که هنرمندان قدیمی در دنیای مدرن با آن مواجه هستند. دلایل محبوبیت آن قابل تأمل است – از جمله متن ضعیف، اجرای متوسط و انتظارات بالا – اما در عین حال، دفاع‌هایی هم وجود دارد که شامل نوآوری، احساس واقعی و اهمیت سلیقه می‌شود. در نهایت، این اثر نشان‌دهنده جایگاه موسیقی در تقابل میان سنت و نوآوری است.
