دایان کیتون، نماد زن مدرن و تاثیرگذار سینما
بیوگرافی دایان کیتون ستاره خندان هالیوود، نماد زن مدرن و تاثیرگذار سینما + عکس‌های خصوصی
بیوگرافی دایان کیتون ستاره خندان هالیوود نماد زن مدرن و تاثیرگذار سینما با عکس‌های خصوصی و داستان‌های جذاب
دایان کیتون یکی از برجسته‌ترین و تاثیرگذارترین بازیگران تاریخ سینما است؛ بازیگری که نبودش نه تنها سینمای آمریکا بلکه فرهنگ آمریکایی را از شکل‌گیری شمایلی زنانه محروم می‌کرد.
او زنی بود که در جهان مردسالار هالیوود رشد کرد؛ زنی که با وجود ظاهر مدرنش در نقش کی آدامز در فیلم «پدرخوانده» (۱۹۷۲، فرانسیس فورد کاپولا) همچنان در دنیای مردان و خانواده‌های قدرتمند باقی می‌ماند و در «پدرخوانده ۲» (۱۹۷۴) بهای انتخاب‌های شخصی‌اش را با ضربه‌ای از سوی همسرش، مایکل کورلئونه، می‌پردازد.
در پایان عمر، تنها زنی است که می‌تواند مایکل کورلئونه را به زندگی و نظم آن نزدیک کند. پس از جدایی از دنیای پدرخوانده‌ها، کیتون به نقش زنی بازمی‌گردد که نماد زن مدرن و روشنفکر آمریکایی است، زنی که در دهه‌های ۶۰ و ۷۰ در جست‌وجوی هویتی بود، اما هنوز نمی‌دانست چگونه حرف می‌زند، لباس می‌پوشد و رفتار می‌کند.
در فیلم «آنی‌هال»، کیتون تنها تصویری نو از زن مدرن و روشنفکر نبود؛ او نماد زنی بود که لباس مردانه بر تن داشت و ظاهر منحصربه‌فرد زنانه‌اش را به آن بخشید. تصویری آشنا و دوستانه، اما در عین حال ناشناخته و تسلط‌ناپذیر، که هر مردی را ممکن است کلافه کند. به‌ویژه مردانی مانند آلوی سینگر (با بازی وودی آلن) در «آنی‌هال»، که حضور او تا مرز جنون پیش می‌رود. زنی که نشان می‌دهد چه کیفیتی از زندگی می‌تواند برای مردان آشکار باشد، در حالی که خودش نمی‌داند آن تصویر و هویت دقیقاً چیست و چگونه باید باشد. با ظاهری مردانه اما آزاد از حس تملک جهان مردسالار، زنی که با کوچک‌ترین بهانه‌ای شادی و رضایت زندگی معمولی را تجربه می‌کند، رضایتی که از ایدئال‌های مردانه فاصله دارد. این ویژگی‌ها «آنی‌هال» را برای آلوی سینگر هم خواستنی و هم غیرقابل تحمل می‌ساخت.
برای آنی‌هال،
دایان کیتون چگونه و با چه جزئیاتی این ظاهر ساده و تأثیرگذار را در فیلم «آنی‌هال» خلق کرد؟ لباس‌های او شامل کراوات پهن، پیراهن سفید و جلیقه همراه با شلواری گشاد است که خودش این لباس‌ها را انتخاب کرده است. او تصمیم گرفت لباس‌های شخصیتش در این فیلم، نمادی از مدهای مردانه دهه 70 میلادی باشد. گفته شده است که این انتخاب او موجی از تغییر در سلیقه زنان برای پوشیدن چنین لباس‌هایی ایجاد کرد. فیلم «آنی‌هال» بر اساس شخصیت دایان کیتون نوشته شده است؛ فامیل اصلی او هال است و نام کوچک او آنی است.
وودی آلن بیان کرده است که تأثیر قابل توجه دایان کیتون در رابطه و آشنایی‌شان، منجر به نوشتن نقش او در این فیلم شده است. او آزاد بوده است تا بر اساس سلیقه خودش لباس بپوشد، سلیقه‌ای که در آن زمان چندان رایج نبود و سبب شد بسیاری از زنان آمریکایی لباس‌های کت‌وشلوار و کراوات مردانه را به کمد لباس‌هایشان اضافه کنند.
دایان کیتون مرزی برای تفاوت بین لباس مردانه و زنانه قائل نبود و کراوات‌های پهن و بزرگ مردانه یا پاپیون را می‌پوشید. او همچنین بدون برش خاصی برای کت‌وشلوارش لباس می‌پوشید و با کلاه لبه‌دار مردانه، شیوه‌های زنانه در انتخاب کلاه را تغییر داد. فیلم «آنی‌هال» برای خود او نیز نقطه عطفی بود؛ او می‌گوید: «وقتی 30 ساله بودم، «آنی‌هال» در زندگی من رخ داد. این فیلم برای همیشه زندگی‌ام را تغییر داد و من باید با چالش‌های آن روبه‌رو می‌شدم.» با وجود تاثیر و چالش‌هایی که کیتون در دنیای سینما داشت، زندگی او در شهری چون نیویورک آغاز نشد، بلکه در ایالت کالیفرنیا و در جهت مقابل آن شکل گرفت.
او در پنجم ژانویه ۱۹۴۶ در لس‌آنجلس، کالیفرنیا، به دنیا آمد. مادرش عکاس آماتور و خانه‌دار بود و پدرش دلال معاملات املاک و مهندس شهرسازی بود. در سال ۱۹۶۴ از دبیرستان فارغ‌التحصیل شد و بلافاصله وارد کالج همان دبیرستان گردید. در این دوران، او به خوانندگی و بازیگری در کلوپ‌های مدرسه مشغول بود و در تئاترهای مدرسه نقش‌آفرینی می‌کرد. سپس وارد کالج اورنج‌کاست شد و در رشته بازیگری تحصیل کرد، اما پس از یک سال به منهتن رفت و با پیوستن به انجمن بازیگران، وارد حرفه بازیگری شد.
در سال ۱۹۶۸، کیتون به تئاتر برادوی رفت و طی ۹ ماه در نمایش «دوباره بنواز، سام» اثر وودی آلن (۱۹۶۹) بازی کرد. او که برای نقش در این نمایش نامزد جایزه تونی شده بود، اولین فیلم بلند خود را با بازی در «عاشقان و دیگر غریبه‌ها» (۱۹۷۰، سای هاوارد) تجربه کرد. حضور برجسته او با نقش کاترین آدامز، دوست مایکل کورلئونه در فیلم «پدرخوانده» (۱۹۷۲) آغاز شد. کارگردان این فیلم، فرانسیس فورد کاپولا، گفت که بازی کیتون در اولین فیلمش او را برای نقش در این فیلم انتخاب کرد. دو سال بعد، او همان نقش را در قسمت دوم «پدرخوانده» بازی کرد. ابتدا تمایلی به بازی در این نقش نداشت، اما پس از خواندن فیلمنامه، متوجه شد نقش در قسمت دوم پررنگ‌تر و مهم‌تر است.
او نقش زن‌های سرزنده را در چندین فیلم کمدی و درام وودی آلن، از جمله «درخواب فرورفته» (۱۹۷۳)، «عشق و مرگ» (۱۹۷۵) و «منهتن» (۱۹۷۹) بازی کرد، اما هیچ‌کدام جایگاهی مانند کمدی-رمانتیک «آنی‌هال» (۱۹۷۷) در کارنامه او پیدا نکردند. «آنی‌هال» جزو فیلم‌های تاثیرگذار تاریخ سینما قرار گرفت و جایزه اسکار بهترین بازیگر زن به دایان کیتون اهدا شد.
سینما همچنان در جریان است
در فیلم «دختر درامر کوچک» (1984) که در سبک تریلر سیاسی و جاسوسی ساخته شده و کارگردانی آن بر عهده جرج روی هیل بود، کیتون نقش‌آفرینی کرد. منتقدان این اثر را بسیار ضعیف ارزیابی کردند و معتقد بودند که او برای این نوع نقش مناسب نیست. در نتیجه، این فیلم در فروش نیز ناکام ماند، اما همان سال کیتون در فیلم دیگری با عنوان «خانم سافل» (1984) به کارگردانی گیلیان آرمسترانگ توانست نظر مثبت منتقدان را جلب کند.
دو سال بعد، کیتون در کنار جسیکا لنگ و سیسی اسپیسک در فیلم «جنایت‌های دل» (1986-بروس برسفورد) ظاهر شد. سیسی اسپیسک برای بازی در این فیلم نامزد جایزه اسکار بهترین بازیگر نقش اول زن شد. یک سال بعد، او در اولین همکاری‌اش با نانسی مایرز در فیلم «فریاد کودک» (1987) نقش‌آفرینی کرد، در نقش زنی موفق که ناگهان مسئولیت نگهداری نوزادی را بر عهده می‌گیرد. در همان سال، او در نقش خواننده در فیلم وودی آلن با عنوان «روزهای رادیو» (1987) ظاهر شد. سال بعد، در فیلم «مادر خوب» (1988-لئونارد نیموی) بازی کرد، اثری که خودش آن را بزرگ‌ترین اشتباه حرفه‌ای‌اش دانست. در سال 1987، کیتون اولین تجربه کارگردانی خود را با ساخت مستندی به نام «بهشت» انجام داد که به موضوع جهان پس از مرگ اختصاص داشت.
در دهه نود، کیتون عمدتاً نقش‌های میانسالی مانند مادر خانواده را بر عهده داشت. او این دهه را با بازی در فیلم «خواهران لیمویی» (1990) آغاز کرد، اما این اثر از نظر منتقدان و تجاری شکست خورد. در سال 1993، او در همکاری مجدد با وودی آلن در فیلم کمدی-جنایی «معمای قتل‌منهتن» بازی کرد، اثری که موفق به کسب جوایز متعددی شد و نامزدی جایزه گلدن‌گلوب بهترین بازیگر نقش اول زن در یک فیلم کمدی/موزیکال را برای او به ارمغان آورد.
او دومین تجربه کارگردانی خود را در سال 1995 با فیلم «قهرمانان بدون رشته» انجام داد. سپس، در فیلم «اتاق ماروین» (1996) به کارگردانی جری زکس، در کنار بازیگرانی چون مریل استریپ، لئوناردو دی‌کاپریو و رابرت دنیرو نقش‌آفرینی کرد و نامزد دریافت جایزه اسکار بهترین بازیگر نقش اول زن شد.
از مهم‌ترین آثار او پس از سال 2000 می‌توان به همکاری مجدد با نانسی مایرز در فیلم «یکی باید کوتاه بیاید» (2003) اشاره کرد که در آن، دایان کیتون نامزد جایزه اسکار بهترین بازیگر نقش اول زن شد. قبل از آن، در فیلم ناموفق «شهر و کشور» (2001) اثر پیتر چلسوم، نقش همسر وارن بیتی را بر عهده داشت. او همچنین در فیلم «سنگ خانوادگی» (تامس بزوچا، 2005) بازی کرد و نامزد جایزه بهترین هنرپیشه نقش مکمل زن از جوایز منتقدان نیویورک شد. در سال 2005، کیتون جایزه عمر حرفه‌ای در عرصه بازیگری را از فستیوال فیلم هالیوود دریافت کرد.
