کشف بندر غرقشده در مصر، کلید راز مقبره کلئوپاترا
کشف بندر غرقشده در مصر، گامی بزرگ در یافتن مقبره گمشده کلئوپاترا و رازهای مرگ آخرین فرعون
کشف بندر غرقشده در مصر، گامی بزرگ در یافتن مقبره کلئوپاترا و رازهای مرگ آخرین فرعون

مطمئناً،
تیمی از باستانشناسان برجسته، شامل کاتلین مارتینز و باب بالارد، که از کاوشگران ارشد نشنال جئوگرافیک هستند، ردیفهایی از سازههای مرتفع با ارتفاع بیش از ۶ متر را در عمقهای مدیترانه کشف کردند که احتمالاً در گذشته به عنوان ستون مورد استفاده قرار گرفتهاند.
محققان همچنین نشانههایی از کفهای سنگی صاف، بلوکهای سیمانی، لنگرهای کشتی و کوزههای بلند انبار را یافتند که همگی به دوره سلطنت کلئوپاترا مربوط میشوند.
پس از کاوش در تونلی که قبلاً کشف شده بود و طول آن به ۱۳۰۵ متر میرسید، این تیم به منطقهای در حدود ۴۸ کیلومتری غرب اسکندریه رسیدند که به نظر میرسد محل معبد باستانی «تاپوسیریس مگنا» باشد و در نتیجه این بندر پنهان در زیر آب را شناسایی کردند.
کاتلین مارتینز بر این باور است که معبد «تاپوسیریس مگنا» نقش مهمی در ارتباط با دفن کلئوپاترا ایفا میکند، هرچند بسیاری از باستانشناسان با فرضیه او مخالفند.
وزارت گردشگری و آثار باستانی مصر این کشف را در تاریخ ۱۸ سپتامبر اعلام کرد.
باب بالارد درباره سازههای زیر آب اظهار نظر کرد و گفت: «من ۵۰ سال است در این حوزه فعالیت میکنم و هرگز چیزی مشابه این ندیدهام. این به وضوح ساخته دست بشر است.»
این اقیانوسشناس و دانشمند ارشد بازنشسته در رشته فیزیک و مهندسی کاربردی اقیانوس در موسسه اقیانوسشناسی وودز هول در ماساچوست، در سال ۱۹۸۵ لاشه کشتی تایتانیک را پیدا کرده بود.
کاتلین مارتینز نیز معتقد است که این کشف، گامی امیدوارکننده در جستجوی بیست سالهاش برای یافتن مقبره ملکه کلئوپاترای هفتم است.
او میگوید: «کشف مقبره کلئوپاترا یکی از بزرگترین اکتشافات قرن خواهد بود. از آنجایی که مصریان باستان از طریق مقبرههایشان با ما سخن میگویند، من باور دارم که او باید اطلاعات مهمی را درباره خودش، زمانهاش و نحوه تفکرش در آنجا نگهداری کرده باشد.»
رازهای مرگ کلئوپاترا
با وجود اینکه کلئوپاترا تنها ۳۹ سال عمر کرد، اما به عنوان یکی از نادرترین حاکمان زن و آخرین فرعون مصر، تاثیر عمیقی بر تاریخ جهان باستان گذاشت.
او در سال ۶۹ پیش از میلاد در شهر اسکندریه به دنیا آمد و در سن ۱۸ سالگی به عنوان ملکه تاجگذاری کرد. در سال ۳۰ پیش از میلاد، پس از شکست در نبرد آکتیوم در مقابل اکتاویان، زندگیاش پایان یافت.
مارتینز اظهار میکند: «پس از پیروزی رومیها، تصاویر کلئوپاترا تخریب شد تا او فراموش شود و تنها هفت مجسمه باقی مانده است که به نظر میرسد او را نشان میدهند. کلئوپاترا همچنان یک راز است و به اسطورهای تبدیل شده است. سوالات زیادی درباره او مطرح است. بنابراین، کشف مقبره او، در صورت سالم بودن، پاسخگوی بسیاری از این سوالات خواهد بود.»
بر اساس افسانهها، کلئوپاترا ترجیح داد به جای اسیر شدن توسط رومیها، در اسکندریه مار سمی را بخورد و زندگیاش را پایان دهد. برخی محققان معتقدند که او با خوردن سم درگذشته است.
مارتینز فرض میکند که پس از مرگ، جسد کلئوپاترا به «تاپوسیریس مگنا» منتقل شده و از طریق تونلی به بندر ساحلی برده شد تا در مکانی مخفی دفن گردد.
در دوران زندگی، او رابطه نزدیکی با الهه ایزیس داشت و مارتینز تمامی معابد اطراف اسکندریه، جایی که گزارشهایی مبنی بر مرگ او در آنجا وجود دارد، بررسی کرده است. او معتقد است هیچیک از این معابد محل دفن او نیستند.
تمرکز او سپس بر ویرانههای معبد بزرگ «تاپوسیریس مگنا» قرار گرفت، جایی که اکنون شهر برج العرب در آن واقع است.
پس از دریافت مجوز حفاری در سال ۲۰۰۴، تیم مارتینز در سال ۲۰۰۵ قطعهای از یک شیشه آبی با حکاکیهای یونانی و هیروگلیف کشف کرد که نشان میداد این معبد به الهه ایزیس تقدیم شده است.
پژوهشهای بیشتر منجر به کشف صدها سکه برنزی با تصویر و نام کلئوپاترا شد. یکی دیگر از یافتههای مهم، تونلی در عمق ۱۳ متری زیر تپه «تاپوسیریس مگنا» بود که در سال ۲۰۲۲ کشف شد.
وقتی مارتینز متوجه شد که این تونل ممکن است به دریا منتهی شود، با باب بالارد برای همکاری تماس گرفت. در طول غواصیهای باستانشناسی، تیم او چیزی شبیه یک بندر غرقشده را پیدا کرد که اکنون با مرجان پوشیده شده است.
دکتر محمد اسماعیل خالد، دبیرکل شورای عالی آثار باستانی مصر، اعلام کرد که کشف این بندر غرقشده به طور قابل توجهی اطلاعات باستانشناسی دریایی مصر را غنی میکند، زیرا این مکان در منابع باستانی ذکر نشده است.
شریف فتحی، وزیر گردشگری و آثار باستانی، نیز گفت که این یافتهها نشان میدهد سواحل مصر در گذشته نقش مهمی در ارتباطات تجاری و فرهنگی با دیگر مناطق جهان باستان داشتهاند. او افزود که وزارتخانه متعهد به ادامه حمایت از پروژههای تحقیقاتی مارتینز است.
پیدا کردن محل مقبره کلئوپاترا
کاوشگران در محل معبد موفق به کشف یک مجسمه کوچک از زنی که بر سر آن تاجی قرار دارد و یک نیمتنه سنگ آهکی از یک پادشاه شدند. مارتینز باور داشت که این مجسمه نمایانگر کلئوپاترا است.
با این حال، بسیاری از باستانشناسان این نظریه را رد میکنند؛ زیرا ویژگیهای صورت مجسمه با تصاویر شناخته شده از کلئوپاترا هفتم تفاوت دارد و احتمالاً این اثر متعلق به یک زن سلطنتی یا شاهزاده خانم دیگر است.
مارتینز و تیمش در حال حاضر در حال بررسی نمونههای به دست آمده از محل کشف در زیر آب هستند. او معتقد است هر کاوش او را یک قدم به کشف مقبره کلئوپاترا و شاید به مقبره متحد سیاسی و معشوقهاش، مارک آنتونی، نزدیکتر میکند؛ زیرا متون تاریخی ذکر میکنند که آنها در یک مکان دفن شدهاند.
او میافزاید: «با کمک فناوریهای مدرن، کشف مقبره او به ما امکان میدهد تا دقیقا بدانیم چگونه مرده است. حتی قادر خواهیم بود چهره او را بازسازی کنیم.»