امیر مهدی‌کیا از سختی‌های نقش شاه و کاهش ۱۵ کیلویی گفت
امیر مهدی‌کیا از سختی‌های نقش شاه پهلوی و کاهش ۱۵ کیلویی برای بازی در «معمای شاه» می‌گوید
امیر مهدی‌کیا از تلاش‌های سخت و کاهش وزن ۱۵ کیلویی برای نقش شاه پهلوی در «معمای شاه» و چالش‌های بازی در نقش تاریخی می‌گوید.
شهریار فخاری بازیگر دیگری است که عمدتاً در برخی آثار مستند، از جمله مستند نوفل لوشاتو، نقش شاه را ایفا کرده است. پس از حسین نورعلی، که در سریال‌های «پدرخوانده» و «معمای شاه» در نقش جوانی محمدرضا پهلوی ظاهر شد، امیر مهدی‌کیا آخرین بازیگری است که در این دو سریال نقش میانسالی شاه را بر عهده داشت.
مهدی‌کیا سابقه بازی در فیلم‌هایی مانند «سام و نرگس»، «چشمان سیاه»، «تا غروب»، «میهمان»، «شورعشق»، «آدم‌کش»، «شرط اول» را در کارنامه دارد. از جمله سریال‌هایی که بازی کرده است می‌توان به «تا فردا»، «بچه‌های خیابان»، «مدار صفر درجه»، «شاید برای شما هم اتفاق بیفتد»، «راز ققنوس»، «پدرخوانده» و «معمای شاه» اشاره کرد.
با توجه به اینکه شما قبلاً در سریال «پدرخوانده» نقش شاه را بازی کرده‌اید، آیا بازی در نقش مشابه در «معمای شاه» برایتان کار سختی نبود؟
من برای ایفای این نقش زحمات زیادی کشیدم. از همان ابتدای بازی در این نقش، مطالعه زیادی انجام دادم؛ بیش از ۱۵ جلد کتاب خواندم، فیلم‌های متعددی دیدم، ۱۵ کیلوگرم وزن کم کردم و تلاش کردم تا به واقعیت نزدیک شوم. بازی در نقش‌هایی که تاریخچه واقعی دارند و مردم آنها را می‌شناسند، بسیار دشوار است و من نگران بودم نتوانم از پس آن برآیم. تصور کنید نقش فردی را بر عهده دارید که تمام مردم کشور او را می‌شناسند و بازی شما را قضاوت می‌کنند! این کار بسیار چالش‌برانگیز است. علاوه بر مطالعه، مشورت با کارشناسان و گفتگو با کسانی که تاریخ را می‌دانند، تمرین و تکرار، آقای ورزی برنامه‌ای ترتیب دادند که من را با بخش‌های مختلف کاخ آشنا کنند؛ جایی که شاه غذا می‌خورد، اتاق تلویزیون، اتاق خواب نیمروز، سالن دیدار با سفرای خارجی، سالن‌های کنفرانس با نظامیان و دیگر زوایای کاخ را آموزش دیدم و تلاش کردم تصویری از شاه ارائه دهم که قابل قبول باشد.
شنیده‌ام که در سریال «پدرخوانده» هم برای نقش شاه ۱۳ کیلو وزن کم کرده بودید.
در این پروژه نیز ابتدا ۱۳ کیلوگرم کاهش وزن داشتم و با نزدیک شدن به سال ۱۳۵۷، باید دو کیلوگرم دیگر کاهش می‌دادم، چون آقای ورزی معتقد بود شاه در دوران آخر، به ویژه هنگام پرواز با هلی‌کوپتر به سمت فرودگاه و شنیدن شعار «مرگ بر شاه» از ایوان قصر، لاغرتر و رنجورتر شده بود.
روش کاهش وزن چگونه بود؟
در آن زمان در تمرین‌های تئاتر شرکت می‌کردم و از فلکه سوم تهرانپارس تا تالار رودکی پیاده‌روی می‌کردم. رژیم غذایی سالمی را رعایت می‌کردم تا به وزن مطلوب برسم. پس از رسیدن به آن، لباس‌های مخصوص شاه برایم دوختند و در مقابل دوربین ظاهر شدم. در طول تصویربرداری باید مراقب وزنم می‌بودم. این تلاش‌ها بسیار سخت بود و شنیده‌ام حسین نورعلی هم وزن زیادی کم کرده بود تا به وزن مورد نیاز برسد.
پس از این زحمات، واکنش مردم چه بوده است؟
به نظر می‌رسد مورد توجه قرار گرفته‌ام. بیشتر مردم، شاه را در دوره میانسالی و روزهای پایانی سلطنتش به یاد می‌آورند؛ بنابراین کار سختی داشت و از بازخوردهای دریافتی احساس رضایت می‌کنم.
در مورد گریم، چند بار این کار انجام شد و هر بار چقدر زمان می‌برد؟
تقریباً ۲۰ بار گریم شدم. در سریال «پدرخوانده»، آقای عبدالله اسکندری گریم را بر عهده داشت و در «معمای شاه»، آقای شهرام خلج. این بار گریم با دقت و وسواس زیادی انجام شد؛ تمام سرم قالب‌گیری شد، تکه‌های مو بافته شدند و خطوط چهره مشخص شدند. هر بار از نوک سر تا گردن، حدود شش تا هشت ساعت زمان می‌برد، اما پس از چندین ماه بازی مداوم، این زمان به حدود سه ساعت کاهش یافت.
احساس شما پس از دیدن گریم نهایی چه بود؟
گریم به بازیگر کمک می‌کند بهتر نقش را ایفا کند. وقتی لباس نقش را می‌پوشید، خود را در ظاهری جدید و متفاوت می‌بینید و این حس، ارتباط بیشتری با نقش برقرار می‌کند. این امر به من انگیزه بیشتری برای کار می‌داد.
آیا مردم در خیابان شما را می‌شناسند و متوجه می‌شوند که نقش «محمدرضا پهلوی» را بازی می‌کنید؟
مردم مرا می‌شناسند. البته انتقاداتی هم وجود دارد، اما همیشه گفته‌ام که آنچه در سریال می‌بینند، همان چیزی است که در تاریخ ثبت شده است.
از ابتدا می‌دانستید که صدای نقش شما توسط بیژن علیمحمدی دوبله می‌شود؟
کارگردان این موضوع را به من اطلاع داده بود. از همان ابتدا قرار بود صدای آقای علیمحمدی در دوبله استفاده شود، اما تلاش کردم در حین تصویربرداری، متناسب با لحن و بیان شاه صحبت کنم تا در مرحله دوبله مشکلی پیش نیاید. روی لحن و لهجه شاه کار کردم، حتی حرف «ر» را با لهجه او ادا می‌کردم. هدفم این بود که بازی من به گونه‌ای باشد که کار دوبله راحت‌تر انجام شود.
چه مدت در نقش شاه مقابل دوربین ظاهر شدید؟
به جز چند صحنه جداگانه در اواخر، حدود دو سال در این نقش بازی کردم. این کارها به صورت مستمر نبودند، چون باید منتظر فصل‌ها می‌ماندیم یا بخش‌های دیگر سریال تصویربرداری می‌شد.
خاطره خاصی از این دوران دارید؟
برایم جالب بود که در طول کار، چند نفر همیشه همراه من بودند. آقای ورزی حساسیت زیادی روی نقش شاه داشتند؛ چون نمی‌خواستند فضای مجازی پر از عکس‌های پشت صحنه شود. با وجود مراقبت‌ها، چند عکس از پشت صحنه در اینترنت و فضای مجازی منتشر شد.
چرا نقش دوره پیری شاه را شما بازی نکردید؟
در آن دوران، من نقش پیری شاه را ایفا کردم، اما بیماری و بستری شدن شاه را آقای حسین نورعلی بر عهده داشت؛ زیرا به لحاظ فیزیکی ظریف‌تر است و راحت‌تر می‌توانست این دوران را نشان دهد.
بازیگرانی دیگر هم نقش شاه را بازی کرده‌اند. آیا با آنها صحبت کرده‌اید؟
بازی این بازیگران را دیده‌ام و از آنها بسیار آموخته‌ام. بیشتر برای نقش، به تصاویر و فیلم‌های موجود از شاه مراجعه می‌کردم، اما با آقای بنفشه‌خواه درباره نقش صحبت کردم و تبادل نظر داشتیم. درباره حس، روش بازی، فیلم‌هایی که دیده بودند و شیوه رسیدن به نقش، گفتگو کردیم. معتقدم آقای بنفشه‌خواه حتی بدون گریم، شباهت زیادی به شاه دارد و از من به شاه نزدیک‌تر است.
