روایت روزانه علم از بحران‌ها، واکنش شاه و تحولات دوران پهلوی
روایت روزانه اسدالله علم از بحران‌های داخلی و واکنش شاه به گزارش بی‌بی‌سی در دوران پهلوی
روایت روزانه اسدالله علم از بحران‌های داخلی، واکنش شاه و تحولات سیاسی و اقتصادی دوران پهلوی در شهریور ۱۳۵۱
اسدالله علم، متولد ۱ مرداد ۱۲۹۸ در بیرجند و درگذشته ۲۵ فروردین ۱۳۵۷ در نیویورک، یکی از شخصیت‌های برجسته سیاسی در دوران محمدرضا شاه بود. او از سال ۱۳۴۵ تا ۱۳۵۶ سمت وزیر دربار و از سال ۱۳۴۱ تا ۱۳۴۲ به عنوان نخست‌وزیر ایران فعالیت داشت.
«انتخاب» هر شب یادداشت‌های روزانه علم را منتشر می‌کند و در یکی از این یادداشت‌ها، روز یکشنبه ۵ شهریور ۱۳۵۱ تا سه‌شنبه ۲۸ شهریور همان سال، او درباره ناتوانی در نوشتن یادداشت شبانه به دلیل کار و مشغله زیاد و وضعیت روحی نامساعد خود صحبت می‌کند. وی در این یادداشت به اهمیت گزارش روزانه درباره ملاقات‌ها و روند افکار شاهنشاه اشاره می‌کند و تأکید می‌کند که هدف از نوشتن این یادداشت‌ها، ثبت برخوردها و تفکرات شاه است، نه تاریخ‌نویسی.
علم در این روزها از سفرهای خود به تبریز و اراک برای بازدید از کارخانجات ماشین‌سازی می‌گوید، که سرمایه‌گذاری‌های عظیمی در این پروژه‌ها صورت گرفته است. او کارخانه‌های مدرن تراکتورسازی، بلبرینگ‌سازی و موتورسازی را در تبریز و کارخانه‌های سنگین و آلومینیوم‌سازی در اراک توصیف می‌کند، که نشان‌دهنده پیشرفت صنعتی کشور است. او از دیدن این توسعه‌ها و دعا کردن برای شاهنشاه و مادرش صحبت می‌کند.
در بخش دیگری از یادداشت، علم به مذاکرات نفت با شرکت‌های خارجی و اعراب در حوزه خلیج فارس می‌پردازد و اعلام می‌کند که تا روشن شدن تکلیف نهایی، قرار داد نهایی بسته نخواهد شد تا منافع کشور حفظ شود. او همچنین درباره سفر شاهنشاه به چین، که با استقبال بی‌نظیر چینی‌ها مواجه شده، سخن می‌گوید و اهمیت این سفر را نشان می‌دهد.
علم به چند رویداد داخلی اشاره می‌کند، از جمله علنی شدن محاکمات خرابکاران که با واکنش‌های داخلی و خارجی روبه‌رو شد. او از نحوه برگزاری این محاکمات و واکنش‌های بی‌بی‌سی و سایر رسانه‌ها انتقاد می‌کند و از عصبانیت شاهنشاه در این رابطه یاد می‌کند. او همچنین به واکنش شاه نسبت به گزارش بی‌بی‌سی و نگرانی‌های مربوط به پرونده‌های سیاسی می‌پردازد، و از واکنش‌های خانواده سلطنتی و روابط با سفرا، به ویژه سفیر انگلیس و سفیر مصر، سخن می‌گوید.
در ادامه، علم درباره ملاقات با سفیر مغرب و گفتگو درباره وضعیت پادشاهی مغرب و روابط کشورها صحبت می‌کند. او درباره کمک‌های نظامی و اصلاحات ارضی در ایران و تفاوت‌های آن با مغرب و سایر کشورها توضیح می‌دهد و به اهمیت سیاست‌های داخلی و خارجی اشاره می‌کند.
در پایان، علم از دیدارش با سفیر انگلیس و مذاکرات مربوط به مسائل منطقه و سیاست‌های مالی و فساد در کشور صحبت می‌کند. او درباره سخنان شاهنشاه در مورد نگهداری پول‌های شخصی در بانک‌های انگلیس و نگرانی‌های مربوط به فساد مالی و روابط اقتصادی کشور مطالبی را ذکر می‌نماید.
