اکران همزمان «پیر پسر» و «زن و بچه»؛ فرصت یا چالش برای سینمای اجتماعی ایران؟

پس از تعطیلات اواسط خرداد، خبر رسید که فیلم «پیرپسر» از تاریخ ۲۱ خرداد روی پرده خواهد رفت. همچنین، اکران فیلم «زن و بچه» نیز پس از گذشت حدود یک ماه و پس از حاشیه‌های جشنواره کن، برای تیرماه برنامه‌ریزی شده است.

همزمانی تقریبی اکران این دو اثر مهم اجتماعی، در شرایطی که سینمای ایران با فضای کمدی‌زده روبرو است، موضوع بحث و تأمل بسیاری قرار گرفته است.

بر اساس اعلام تهیه‌کننده، «پیرپسر» از ۲۱ خرداد و «زن و بچه» از ۱۸ تیرماه اکران خواهند شد.

این همزمانی در اکران، با توجه به وضعیت فعلی سینمای ایران و کمبود آثار اجتماعی، می‌تواند تأثیر قابل توجهی بر جذب مخاطبان داشته باشد و تحلیل‌های مختلفی را در مورد آینده اکران و استقبال تماشاگران برانگیزد.

بررسی فیلم‌هایی که خبر تولید یا نمایش آن‌ها در رسانه‌ها منتشر شده است، نشان می‌دهد که سینمای اجتماعی در سال ۱۴۰۴ وضعیت چندان مطلوبی ندارد. مهم‌ترین اثر اجتماعی جشنواره فیلم فجر سال گذشته، «رها» بود که با فروش ۳۶ میلیارد تومانی، در ایام نوروز روی پرده رفت و زمان طلایی اکران خود را سپری کرد.

در مقابل، اکران «قاتل و وحشی» ساخته حمید نعمت‌الله هنوز مشخص نیست و وضعیت آن مبهم باقی مانده است. علاوه بر این، نعمت‌الله تصویربرداری فیلم جدید خود، «بُت»، را در دی‌ماه گذشته به پایان رسانده است، اما پس از گذشت حدود شش ماه، خبری از نمایش آن در جشنواره‌های جهانی نیست.

تعداد فیلم‌های مهم و جریان‌ساز که در میان منتقدان و رسانه‌ها مورد بحث قرار گرفته‌اند، بسیار کم است و برای هر کدام نیاز به برنامه‌ریزی دقیق و مشخص است تا بتوانند در اکران موفق ظاهر شوند.

در این میان، تنها «رکسانا» و «گوزن‌های اتوبان» تاکنون مجوز نمایش دریافت کرده‌اند و در صورت عدم وقوع رویداد غیرمنتظره، امسال به جمع فیلم‌های اکران اضافه خواهند شد. همچنین، فیلم «باد وحشی» با بازی نوید محمدزاده، که خبر ساخت و اکران آن را ابراهیم عامریان به ایرنا اعلام کرده بود، همچنان در سکوت خبری قرار دارد.

علاوه بر این، وضعیت اکران و نمایش فیلم‌هایی مانند «رگ‌های آبی» و «لاک‌پشت»، دو اثر بخش نمایش ویژه جشنواره گذشته، که در فضای رسانه‌ای جریان‌سازی قابل توجهی نداشتند و در اکران‌های جشنواره گذشته با استقبال گسترده مواجه نشدند، نیز مشخص نیست.

با توجه به این وضعیت، می‌توان گفت تعداد فیلم‌های مهم و تاثیرگذار که در میان منتقدان و رسانه‌ها مورد توجه قرار گرفته‌اند، بسیار کم است و برای هر کدام باید برنامه‌ریزی دقیق و مشخصی انجام شود تا بتوانند در چرخه اکران موفق ظاهر شوند.

«پیرپسر» در طول اکران جشنواره‌ای خود، تجربه‌ای متفاوت و خاص را پشت سر گذاشته است. این فیلم با حضور دو بازیگر برجسته سینمای اجتماعی، حامد بهداد و لیلا حاتمی، و اخبار مربوط به اکران بدون ممیزی و نظارت بر محدودیت سنی، احتمالاً تماشاگران را به سالن‌های سینما در سال‌های اخیر که کمتر شاهد اکران آثار اجتماعی بوده‌ایم، بازمی‌گرداند.

در شرایط فعلی، پردیس‌های سینمایی با ظرفیت‌های تک‌سالنه یا دو‌ساله، در مواجهه با استقبال کم‌تر از سوی مخاطبان برای فیلم‌های کمدی، با چالش‌هایی روبرو هستند. اکران همزمان دو فیلم اجتماعی در یک سالن یا در سالن‌های مجزا، نیازمند برنامه‌ریزی دقیق و استراتژیک است، چرا که این فیلم‌ها هر کدام زمان قابل توجهی دارند و می‌توانند بخش زیادی از زمان اکران یک روز را به خود اختصاص دهند.

«زن و بچه»، به عنوان چهارمین اثر سینمایی سعید روستایی، با حضور بازیگرانی چون پریناز ایزدیار و پیمان معادی، پس از ساخت فیلم جنجالی «برادران لیلا»، توجه زیادی را به خود جلب کرده است. این فیلم در جشنواره کن و فضای اجتماعی کشور نیز حواشی و بحث‌هایی برانگیخته است که اهمیت برنامه‌ریزی دقیق برای اکران آن را دوچندان می‌کند.

در نتیجه، برای نمایش همزمان این دو اثر مهم نیازمند تدابیر و مهندسی دقیقی هستیم. هر دو فیلم، با زمان‌های حدوداً دو تا سه ساعتی، در صورت اکران همزمان یا جداگانه، بخش قابل توجهی از زمان هر سالن سینما را اشغال می‌کنند. بنابراین، پیش‌بینی می‌شود که سینماها برای پاسخگویی به استقبال گسترده مخاطبان، نیازمند اختصاص سالن‌های بیشتری به این آثار باشند. اما در شرایط کنونی، پردیس‌های تک‌سالنه یا دو‌ساله، که بیشتر به سمت فیلم‌های کمدی گرایش دارند، ممکن است تمایلی به اکران همزمان این آثار اجتماعی نداشته باشند، که این مسئله اهمیت برنامه‌ریزی و مهندسی دقیق در اکران این فیلم‌های پرمخاطب را برجسته‌تر می‌سازد.