عاطفه رضوی و حسین پاکدل بر اهمیت هنر و حقوق زنان تاکید کردند
عاطفه رضوی و حسین پاکدل در گفت‌وگو درباره تئاتر، حقوق زنان و وضعیت فرهنگی کشور: ضرورت توجه به ارزش‌های هنری و اجتماعی
گفت‌وگوی عاطفه رضوی و حسین پاکدل درباره تئاتر، حقوق زنان و وضعیت فرهنگی کشور با تأکید بر ارزش‌های هنری و اجتماعی
براساس گزارش همشهری، حسین پاکدل و عاطفه رضوی همزمان با اجرای نمایش «امر ملوکانه» در گفتگو با ایسنا درباره این اثر نمایشی و وضعیت فرهنگی و رسانه‌ای کشور صحبت کردند. آنان ضمن ابراز خوشنودی از آگاهی زنان جامعه نسبت به حقوق خود، تاکید کردند که مطالبه‌گری آنان به شکل منطقی و با درک صحیح صورت می‌گیرد.
نمایش «امر ملوکانه» جدیدترین اثر حسین پاکدل پس از چند سال دوری از تئاتر است. داستان این اثر به عشق «فروغ‌السلطنه»، یکی از دختران ناصرالدین شاه، و فرهاد میرزا می‌پردازد و در خلال آن رویدادهای تاریخی دوره قاجار مرور می‌شود. این اثر به نویسندگی و کارگردانی حسین پاکدل و با بازی عاطفه رضوی در نقش «فروغ‌السلطنه» در تماشاخانه ایرانشهر در حال اجرا است.
حسین پاکدل در این نشست درباره علاقه‌مندی خود به تاریخ گفت: تاریخ همواره منبع پایان‌ناپذیری برای درام‌نویسان است و تمامی بزرگان جهان در پی کشف و روایت آن هستند. علت این امر این است که در بستر تاریخ می‌توان حرف امروز را زد. هرچند ما که دغدغه تاریخ نداریم، چون تاریخ به پایان رسیده، اما وقایع امروز اهمیت دارد و ما تلاش می‌کنیم توجه عمومی را به مسائل مختلف جلب کنیم. اثر «امر ملوکانه» گرچه کمی طنز تلخ یا گروتسک دارد، اما هدف اصلی آن نشان دادن ابعاد مختلف تاریخ است.
پاکدل همچنین درباره تاثیرگذاری زنان در جامعه اظهار کرد: معتقدم جامعه تحت تاثیر زنان است؛ چه به عنوان مادر، همسر، خواهر یا همکار، زیرا دقت و صبر خانم‌ها بیشتر است و این ویژگی‌ها در روند حرکت جامعه نقش مهمی دارد. او اشاره کرد که در طول تاریخ، مادرانی بودند که با فداکاری و مقاومت، مانع جبهه‌نرفتن فرزندان خود شدند و امروز ما در آرامش زندگی می‌کنیم، مدیون آنان هستیم. او تاکید کرد که اگر تاثیرات مادران کم‌رنگ شود، ممکن است جامعه بی‌اخلاق‌تر شود و زنان باید فعال‌تر و آگاه‌تر باشند.
عاطفه رضوی، که نقش «فروغ» را در این نمایش ایفا می‌کند، درباره نقش‌آفرینی خود گفت: نگاه مردان در کلی‌نگری است ولی خانم‌ها بیشتر به جزییات توجه دارند. او افزود که در این اثر، با علاقه‌مندی به روانشناسی و فلسفه، به جزییاتی می‌پردازد و نظرات خود را ارائه می‌دهد. رضوی همچنین اشاره کرد که تاریخ غالباً از زبان مردان روایت می‌شود و نقش زنان در آثار تاریخی کم‌رنگ است، اما امروز زنان آگاه‌تر شده‌اند و حق خود را می‌دانند و مطالبه می‌کنند.
در ادامه، رضوی درباره باورپذیر بودن نقش «فروغ» در فاصله زمانی تاریخی گفت: احساسات زنان در آن زمان و امروز تفاوت چندانی ندارد، چون فشارهای حسی و عاطفی مشترک است، اما زن امروز آموخته است که حقوق خود را مطالبه کند. او معتقد است که زنان در گذشته به حقوق اولیه خود آگاه نبوده‌اند، چون عادت کرده بودند به شرایط موجود، اما نسل جدید آگاه‌تر است و حقوق خود را می‌داند.
رضوی همچنین درباره ظلم‌هایی که در طول تاریخ بر زنان رفته است، گفت: این ظلم‌ها گاهی ناخواسته و بر اساس عرف و فرهنگ بوده است. او تاکید کرد که عشق و احساسات در گذر زمان تغییر کرده و امروز شکل دیگری دارد که هرچند برای او غریب است، اما قابل احترام است. او معتقد است که نسل جدید با ابراز احساسات آزادتر، به سنت‌های قدیمی بی‌توجه است و این تغییرات طبیعی است.
رضوی از عقدهای غیابی در دهه‌های گذشته یاد کرد و گفت: در اوایل انقلاب، عقدهای غیابی مرسوم بود و دختران منتظر بازگشت شوهران خود بودند. این نشان می‌دهد که در گذشته، روابط و عرف‌ها متفاوت بوده است.
حسین پاکدل به ظلم‌هایی که بر زنان در تاریخ رفته است اشاره کرد و افزود: داستان زندگی زینت‌الدوله، نشانگر ظلمی است که بر زنان می‌رفته است. او بر وفاداری زنان تاکید کرد و گفت که در سال‌های اخیر، جنبش‌های حقوقی زنان شتاب قابل توجهی داشته است که بی‌سابقه است.
پاکدل درباره زبان تئاتر گفت: زبان استعاره و نماد است. برای مثال، در نمایش، سفر فرهاد میرزا نماد دوری و بی‌تفاوتی است، چون او ماسک دارد و از پشت پرده صحبت می‌کند. او افزود که در گذشته، هنرهای نمایشی بر مغز و اندیشه تمرکز داشتند، ولی امروز بیشتر به جنبه‌های ظاهری و مالی توجه می‌شود.
در بخش دیگری، پاکدل درباره وضعیت تئاتر و تماشاگران گفت: در گذشته، تئاتر مرکز اندیشه و فرهنگ بود و مخاطبان آن افراد فرهیخته بودند، اما اکنون، بیشتر اجراها جنبه اقتصادی دارند و تماشاگران هدف اصلی نیستند. او هشدار داد که کاهش اعتبار رسانه‌ها و نهادهای فرهنگی، منجر به آسیب دیدن منافع ملی می‌شود.
او همچنین درباره وضعیت اقتصادی و تاثیر آن بر تئاتر گفت: ساخت آثار مستقل بسیار هزینه‌بر است و در شرایط فعلی، تهیه‌کننده‌ها تمایل دارند برای جلب تماشاگر، تغییراتی در متن بدهند یا بازیگران را تحت فشار قرار دهند. پاکدل سرمایه‌گذاری شخصی انجام داد و تاکید کرد که باید اثر بر اساس باورهای هنری ساخته شود، حتی اگر نتیجه آن پرهزینه باشد.
پاکدل از وضعیت بی‌برنامگی و نبود سیاست‌گذاری مناسب در تئاتر انتقاد کرد و گفت: تئاتر دیمی اداره می‌شود و این آسیب بزرگی است. او از رواج کنسرت‌های تئاتر و بی‌توجهی به ارزش‌های هنری انتقاد کرد و هشدار داد که این روند، فرهنگ کشور را تضعیف می‌کند.
در بخش رسانه‌ای، پاکدل درباره نقش فضای مجازی و خبرهای جعلی گفت: امروز، حواشی بر اصل موضوع غلبه یافته و خبرهای جعلی تاثیر منفی بر جامعه می‌گذارند. او هشدار داد که اعتبار رسانه‌ها در خطر است و این موضوع، منافع ملی را تهدید می‌کند.
در پایان، پاکدل بر اهمیت هنر و کار هنری تاکید کرد و گفت: لذت کار هنری در مسیر است، نه در مقصد. او معتقد است که هنر، کامل‌ترین و انسانی‌ترین هنر است و می‌تواند هر کسی را به خودش جذب کند. او همچنین با اشاره به عشق به هنر، گفت که این عشق، سختی‌ها را تحمل می‌کند و ارزشمند است.
در مجموع، این گفتگو دیدگاهی عمیق و انتقادی درباره وضعیت فرهنگی، هنری و رسانه‌ای کشور ارائه داد و بر ضرورت توجه بیشتر به ارزش‌های فرهنگی و هنری تاکید کرد.
