افشای ۷۵ میلیارد دلار دارایی رمزارزی مرتبط با فعالیت‌های غیرقانونی در بلاک‌چین؛ فرصت مصادره و مقابله با جرایم سایبری

شرکت تحلیل بلاک‌چین چینالیسیس (Chainalysis) در گزارشی که در تاریخ ۹ اکتبر منتشر شد، اعلام کرد که حدود ۷۵ میلیارد دلار رمزارز در کیف‌پول‌های عمومی و قابل مشاهده، بدون استفاده باقی مانده است. این رقم نشان‌دهنده وجود حجم عظیمی از دارایی‌های دیجیتال است که در اختیار گروه‌های مجرمانه قرار دارد و می‌تواند توسط نهادهای قضایی و اجرایی جهان در صورت نیاز، مصادره و بازپس‌گیری شود.

در این گزارش، چینالیسیس بر تفکیک میان کیف‌پول‌هایی که مستقیماً با فعالیت‌های غیرقانونی مرتبط هستند، تأکید کرده است. این کیف‌پول‌ها، که نزدیک به ۱۵ میلیارد دلار رمزارز در اختیار دارند، به‌طور مستقیم در جرائم مختلف نقش دارند. علاوه بر این، شبکه‌های پایین‌دستی این کیف‌پول‌ها، که بخش قابل توجهی از وجوه غیرقانونی را دریافت کرده‌اند، مجموعاً حدود ۶۰ میلیارد دلار رمزارز را در بر می‌گیرند و به‌عنوان بخش‌های گسترده‌تر و پیچیده‌تر این شبکه‌های مجرمانه محسوب می‌شوند.

این یافته‌ها نشان می‌دهد که حجم قابل توجهی از دارایی‌های دیجیتال مرتبط با فعالیت‌های غیرقانونی در فضای عمومی بلاک‌چین، در صورت اراده قانون‌گذاران و نهادهای امنیتی، قابلیت مصادره و بازگردانی دارد.

افزایش ترازهای مجرمانه در حالی که بیت‌کوین همچنان بر فعالیت‌های غیرقانونی تسلط دارد

بر اساس گزارش منتشر شده، مجموع دارایی‌های بیت‌کوین (BTC)، اتریوم (ETH) و استیبل‌کوین‌های نگهداری‌شده مستقیم توسط نهادهای غیرقانونی، از سال 2020 تاکنون رشد چشمگیری داشته و در جولای 2025 به نزدیک به 15 میلیارد دلار رسیده است. در این میان، بخش قابل توجهی از این دارایی‌ها مربوط به وجوه سرقت‌شده است که بزرگ‌ترین سهم را در این حوزه به خود اختصاص داده است.

شرکت تحلیلی چینالیسس (Chainalysis) بر این باور است که در حالی که کلاهبرداران و بازارهای تاریک (دارت‌نت) با سرعت زیادی جابه‌جایی پول را انجام می‌دهند، هکرها در فرآیند لاوندر کردن حجم وسیع این وجوه با چالش‌هایی روبه‌رو هستند که باعث می‌شود دارایی‌ها را برای مدت طولانی‌تری در شبکه نگه دارند. حملات هکری بزرگ اخیر، مانند سرقت ۱.۵ میلیارد دلاری از بایت‌بی (Bybit) که ارتباط آن با کره شمالی عنوان شده است، نشان می‌دهد که خارج کردن چنین مبالغ عظیمی از بازارهای خارج از زنجیره بدون جلب توجه چقدر دشوار است.

در گزارش همچنین به شبکه گسترده‌ای از کیف‌پول‌های متصل به فعالان غیرقانونی اشاره شده است که مجموعاً بیش از ۶۰ میلیارد دلار رمزارز در اختیار دارند. این رقم تقریبا چهار برابر ارزش دارایی‌های نگهداری‌شده در کیف‌پول‌های اصلی غیرقانونی است.

مدیران و فروشندگان بازارهای دارت‌نت تنها کنترل بیش از ۴۶.۲ میلیارد دلار رمزارز را بر عهده دارند، که نشان‌دهنده سودآوری و پایداری این بازارهای غیرقانونی است که از زمان دوران بازار سیف‌گرید (Silk Road) فعالیت می‌کنند. چینالیسس بر این باور است که این رقم ممکن است بیشتر باشد، زیرا پلتفرم‌های لاوندرینگ و انتقال پول می‌توانند مسیر کامل وجوه را مخفی نگه دارند و مانع شناسایی کامل منبع و مقصد آن‌ها شوند.

فعالان غیرقانونی ترجیح می‌دهند بیت‌کوین را نگهداری کنند

در حالی که بیت‌کوین (Bitcoin) همچنان به عنوان دارایی اصلی مورد استفاده مجرمان باقی مانده است، این رمزارز حدود ۷۵ درصد از تمامی موجودی‌های مربوط به فعالیت‌های غیرقانونی را تشکیل می‌دهد. این برتری عمدتاً به دلیل رشد قابل توجه قیمت بیت‌کوین در طول زمان است که ارزش موجودی‌های کیف‌پول‌های قدیمی‌تر را به شدت افزایش داده است.

بر اساس گزارش چاینالیسس (Chainalysis)، مجرمان ظاهراً بیت‌کوین را به عنوان یک ذخیره بلندمدت ارزش نگهداری می‌کنند؛ بیش از یک‌سوم از کیف‌پول‌های بیت‌کوین غیرقانونی پس از گذشت یک سال همچنان موجودی دارند و هیچ تراکنشی انجام نداده‌اند. در مقابل، استیبل‌کوین‌ها (Stablecoins) کمتر در کیف‌پول‌ها تمرکز دارند، زیرا مجرمان آگاهند که این دارایی‌ها ممکن است توسط ارائه‌دهندگان متمرکز مسدود یا بلوکه شوند و بنابراین ریسک تنوع‌پذیری را کاهش می‌دهند.

گزارش همچنین نشان می‌دهد که تغییر قابل توجهی در نحوه نقد کردن دارایی‌های غیرقانونی رخ داده است. انتقال مستقیم از کیف‌پول‌های مجرمان به صرافی‌های متمرکز (کراس‌چین) از بیش از ۴۰ درصد به حدود ۱۵ درصد کاهش یافته است. این روند نشان‌دهنده تمایل بیشتر مجرمان به استفاده از میکسرها و پل‌های کراس‌چین برای پنهان‌سازی تراکنش‌ها است.

این تغییرات رفتاری، اجرای عملیات‌های بازیابی دارایی را برای نهادهای قانون‌گذار دشوارتر کرده است، اما شفافیت بلاک‌چین همچنان یک مزیت منحصربه‌فرد محسوب می‌شود. بر اساس اعلام چاینالیسس، داده‌های این شرکت تاکنون به مقامات قضایی کمک کرده است تا بیش از ۱۲.۶ میلیارد دلار دارایی غیرقانونی در سطح جهان توقیف کنند.

منبع: کریپتو.نیوز