نگهداری امن رمزارزها: راهکارها، روش‌ها و نکات کلیدی برای حفاظت از دارایی‌های دیجیتال

بازار رمزارز به دلیل نوآوری‌های فنی و فناوری‌های نوین، پیچیدگی‌های خاص خود را دارد. بسیاری از سرمایه‌گذاران این حوزه در اثر ناپایداری‌های امنیتی، کلیدهای خصوصی خود را از دست داده یا دارایی‌هایشان به سرقت رفته است، بدون آنکه امکان بازیابی آن‌ها وجود داشته باشد. در این گزارش، به راهکارهای موجود برای نگهداری امن دارایی‌های دیجیتال و انتخاب گزینه‌های مناسب در حوزه نگهداری رمزارز پرداخته می‌شود.

نگهداری رمزارزها چیست و اهمیت آن در چه مواردی است؟

نگهداری رمزارزها فرآیندی است که به منظور حفاظت و امنیت دارایی‌های دیجیتال انجام می‌شود. در بازارهای سنتی، بانک‌های نگهداری (کستودی) مسئولیت امنیت دارایی‌های سرمایه‌گذاران نهادی و مؤسسات مالی را بر عهده دارند و تحت چارچوب‌های قانونی مشخص، روابط میان این نهادها و مشتریانشان تنظیم می‌شود. همچنین، افراد ثروتمند می‌توانند از خدمات کستودی برای نگهداری امن اوراق بهادار مالی یا دارایی‌هایی مانند طلا بهره‌مند شوند.

در حوزه رمزارزها، فرآیند نگهداری کاملاً متفاوت است. به دلیل اینکه رمزارزها بر بستر بلاک‌چین زندگی می‌کنند، نگهداری فیزیکی یا در مکان خاصی امکان‌پذیر نیست. به عبارت دیگر، رمزارزها در هیچ محلی جدا از شبکه بلاک‌چین قابل نگهداری نیستند. در عوض، وظیفه اصلی کستودی‌های رمزارز، حفاظت از کلیدهای خصوصی سرمایه‌گذاران است؛ کلیدهای خصوصی تنها راه دسترسی به دارایی‌ها در شبکه‌های بلاک‌چین هستند. بنابراین، جمله معروف «کلیدهای تو مال من نیست، رمزارزهای تو هم مال تو نیست» بیانگر اهمیت و حساسیت این فرآیند است.

ظهور نگهدارنده‌های حرفه‌ای رمزارز (کریپتو کاستودین‌ها) به‌طور قابل توجهی روند پذیرش ارزهای دیجیتال را تسریع بخشیده است. این توسعه، به‌ویژه در میان سرمایه‌گذاران نهادی، که پیش‌تر به دلیل نبود امنیت کافی در این بازار، در اتخاذ رمزارزها تردید داشتند، نقش کلیدی ایفا کرده است. با بهبود تدابیر امنیتی و افزایش اعتماد، این نوع نگهداری‌های تخصصی، موج جدیدی از ورود سرمایه‌های بزرگ به بازار رمزارزها را رقم زده است.

حفظ عبارت بازیابی کیف‌پول یکی از چالش‌های اصلی کاربران در حوزه رمزارز است. بر خلاف برنامه‌های بانکی، که امکان بازنشانی رمز عبور از طریق تأیید هویت وجود دارد، در صورت گم کردن کلیدهای خصوصی یا عبارت بازیابی، دارایی‌های شما به طور کامل از دست می‌رود. در حال حاضر، میلیون‌ها بیت‌کوین وجود دارد که دسترسی به آن‌ها غیرممکن شده است، چرا که کلیدهای خصوصی مربوط به آن‌ها گم شده است.

در همین راستا، سرمایه‌گذاران خرد و کلان به خدمات نگهداری امن رمزارز (کریپتو کاستودیال سرویس‌ها) روی آورده‌اند تا ریسک از دست رفتن دارایی‌ها را کاهش دهند. شرکت‌هایی مانند مایکرواستراتژی و تسلا در این حوزه فعالیت‌هایی داشته‌اند و با ورود سرمایه‌گذاران سنتی‌تر، اطمینان از حفاظت توسط مدیران معتبر رمزارز افزایش یافته است. هم‌اکنون، میلیاردها دلار دارایی دیجیتال در اختیار نگهداری‌کنندگان مجاز و معتبر قرار دارد.

گزینه‌های نگهداری رمزارزها؛ خودنگهداری یا سپرده‌گذاری در نهادهای معتبر

قانون تمامی ارائه‌دهندگان خدمات نگهداری رمزارز را به عنوان نهادهای مالی تلقی می‌کند و بر این اساس، آنان باید تنها در چارچوب مقررات و قوانین منطقه‌ای که در آن فعالیت می‌کنند، عمل کنند. در عین حال، در حوزه دارایی‌های دیجیتال، افراد امکان انتخاب نگهداری رمزارزهای خود را به صورت شخصی دارند. بر این اساس، دو نوع اصلی نگهداری رمزارز وجود دارد: خودنگهداری (self-custody) و نگهداری توسط شخص ثالث (third-party custody).

مالکیت شخصی دارایی‌های دیجیتال

خودنگهداری ارزهای دیجیتال یکی از گزینه‌های کم‌هزینه‌تر در حوزه نگهداری رمزارزها محسوب می‌شود، اما در عین حال با ریسک‌هایی همراه است. در این روش، فرد به صورت مستقیم کلیدهای خصوصی کیف پول خود را در اختیار دارد و هیچ نهاد ثالثی در مدیریت یا نظارت بر آن دخالتی ندارد.

در این حالت، مسئولیت کامل دسترسی و مدیریت دارایی‌ها بر عهده کاربر است و نیازی به پرداخت هزینه به صرافی‌ها یا نگهدارنده‌های خارجی نیست. همچنین، امکان بهره‌برداری از دارایی‌ها برای دسترسی به خدمات نوین وب۳، مانند دیفای، گیم‌فای و داوها، فراهم می‌شود.

با این حال، چالش اصلی در این روش، بر عهده گرفتن تمامی مسائل فنی مرتبط با نگهداری کلیدهای خصوصی است. از دست رفتن کلیدهای خصوصی یا گم کردن کیف‌پول‌های سرد (کاغذی یا سخت‌افزاری) می‌تواند منجر به از دست رفتن دائمی دارایی‌های دیجیتال شود. کاربران آشنا با حوزه رمزارزها، به‌ویژه آن‌هایی که به فناوری و امنیت در این عرصه تسلط دارند، اغلب این مسیر را ترجیح می‌دهند.

حمایت از نگهداری فرزند توسط فرد ثالث

نگهداری دارایی‌های دیجیتال توسط نهادهای ثالث، به‌ویژه برای سرمایه‌گذاران سنتی و موسسات مالی، جذاب‌تر است؛ زیرا این گروه‌ها اغلب توانایی مدیریت مستقیم دارایی‌های دیجیتال خود را ندارند و به دلیل نداشتن تخصص فنی در این حوزه، ترجیح می‌دهند از خدمات نگهداری امن بهره‌مند شوند. شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات نگهداری رمزارزهای ثالث، معمولاً تحت نظارت نهادهای مالی مجاز فعالیت می‌کنند و مجوزهای لازم برای نگهداری از دارایی‌های دیجیتال را دارند.

این فرآیند مشابه بانک‌ها است؛ کاربران باید در این نهادها حساب کاربری افتتاح کرده، مراحل احراز هویت و مبارزه با پولشویی (KYC و AML) را طی کنند و در برخی موارد، تایید امنیتی برای اثبات منبع دارایی‌های دیجیتال خود انجام دهند.

برای دسترسی به خدمات نگهداری ثالث، کاربران ملزم به پرداخت هزینه‌هایی هستند که معمولاً از موجودی در حساب نگهداری کسر می‌شود. از جمله انواع رایج این خدمات می‌توان به بانک‌های نگهداری، مدیران دارایی‌های دیجیتال و صرافی‌های رمزارزی اشاره کرد.

تمام رمزارزهای نگهداری‌شده در صرافی‌ها، به‌طور معمول تحت نظارت نهادهای ثالث قرار دارند؛ زیرا کاربران کنترل مستقیم بر کلیدهای خصوصی خود ندارند. برخی صرافی‌ها با استفاده از ارائه‌دهندگان نگهداری اضافی، سطح امنیت را افزایش می‌دهند. با این حال، تاریخچه نشان می‌دهد که هک صرافی‌هایی مانند Mt. Gox منجر به از دست رفتن گسترده دارایی‌های کاربران شده است، که این موضوع اهمیت امنیت در نگهداری رمزارزها را بیشتر نشان می‌دهد.

منبع: کریپتو.نیوز