محدودیت عرضه بیت‌کوین: آخرین فرصت‌های استخراج و آینده ارزش رمزارز بر اساس سقف ۲۱ میلیون واحد

در حال حاضر، بیت‌کوین (Bitcoin) بزرگ‌ترین و قدیمی‌ترین ارز دیجیتال بازار از نظر ارزش بازار است، اما تعداد بیت‌کوین‌های قابل استخراج جدید چقدر است؟

با توجه به محدودیت عرضه کلی این رمزارز که در ۲۱ میلیون واحد تعیین شده است، تاکنون بیش از ۱۹ میلیون بیت‌کوین استخراج شده و در گردش است. این رقم نشان‌دهنده آن است که بخش قابل توجهی از بیت‌کوین‌ها در بازار موجود است، اما میزان باقی‌مانده برای استخراج جدید به تدریج کاهش می‌یابد.

در حال حاضر، تنها حدود ۲ میلیون بیت‌کوین دیگر قابل استخراج است، که با توجه به روند کاهش سختی شبکه و نیمه‌هرس (هاوینگ)های منظم، این میزان در آینده نزدیک کاهش خواهد یافت و استخراج بیت‌کوین‌های جدید به سختی و هزینه‌های بالاتر خواهد انجامید.

بیت‌کوین چیست؟

بیت‌کوین، که به عنوان «پادشاه رمزارزها» شناخته می‌شود، نخستین ارز دیجیتال جهان است که در سال ۲۰۰۹ توسط فرد ناشناس به نام ساتوشی ناکاموتو (Satoshi Nakamoto) خلق شد. این رمزارز غیرمتمرکز و هم‌پایه است، به‌گونه‌ای که بر پایه فناوری رمزنگاری شده عمل می‌کند و برای تأیید و امنیت تراکنش‌ها از تکنیک‌های کریپتوگرافی بهره می‌برد. همچنین، این فناوری امکان تولید واحدهای جدید را فراهم می‌کند.

بیت‌کوین از دو بخش اصلی تشکیل شده است. بخش اول شامل مفهوم کلی و سیستم، شامل ارز دیجیتال غیرمتمرکز، فناوری پایه، جامعه کاربران و اکوسیستم گسترده است. بخش دوم به واحدهای فردی این رمزارز، یعنی BTC، اختصاص دارد. این تمایز برای درک تفاوت میان مفهوم کلی بیت‌کوین و مقدار دقیق واحدهای آن اهمیت دارد.

تاریخچه بیت‌کوین

بیت‌کوین، اولین رمزارز جهان، پیش از بسیاری از صرافی‌های رمزارزی راه‌اندازی شده است. اولین مبادله بیت‌کوین در انجمن اینترنتی «Bitcoin Talk» صورت گرفت که در سال ۲۰۰۹ راه‌اندازی شد و در آن دو کاربر، ۵۰۵۰ بیت‌کوین را با مبلغ ۵ دلار و ۲ سنت از طریق پی‌پال معامله کردند، که نرخ تبدیل در آن زمان حدود ۰.۰۰۰۹۹ دلار برای هر بیت‌کوین بود.

در سال ۲۰۱۱، بیت‌کوین برای اولین بار به مرز یک دلار رسید و با افزایش تدریجی استقبال سرمایه‌گذاران، روند صعودی خود را آغاز کرد. تنها چند ماه بعد، قیمت آن به ده دلار رسید و در همان سال، نزدیک به ۳۰ دلار اوج گرفت. در سال ۲۰۱۲، نوسانات قیمت چندان چشمگیر نبود، اما در سال ۲۰۱۳، قیمت بیت‌کوین در آوریل به ۲۵۰ دلار رسید و تا دسامبر، از مرز هزار دلار عبور کرد.

در طول دو سال بعد، بازار بیت‌کوین شاهد روند ناپایدار و نوسانی بود، اما در سال ۲۰۱۷، استقبال عمومی از این رمزارز به اوج خود رسید و قیمت آن به رکورد تاریخی نزدیک به ۱۹ هزار و ۳۴۵ دلار و ۴۹ سنت رسید. با این حال، اوج‌گیری واقعی در سال ۲۰۲۱ رقم خورد، زمانی که قیمت بیت‌کوین در نوامبر به حدود ۶۸ هزار و ۷۸۹ دلار و ۶۳ سنت رسید، همزمان با عرضه اولیه عمومی (IPO) صرافی کریپتو محبوب کوین‌بیس (Coinbase).

اگرچه بیت‌کوین به عنوان «پادشاه رمزارزها» شناخته می‌شود، اما این عنوان نتوانست از اثرات زمستان رمزارزها در سال ۲۰۲۲ مصون بماند. در آن سال، قیمت بیت‌کوین روند نزولی پیوسته‌ای را تجربه کرد و از حدود ۵۰ هزار دلار در ابتدای سال، در پایان دسامبر به کمتر از ۲۰ هزار دلار کاهش یافت.

تعداد بیت‌کوین‌های موجود چقدر است؟

حداکثر عرضه بیت‌کوین (Bitcoin) بر اساس طراحی، ۲۱ میلیون واحد است. به گفته ری دیلینگر (Ray Dillinger)، که در بررسی کد اولیه بیت‌کوین نقش داشت، این سقف عرضه عمدی توسط ساتوشی ناکاموتو (Satoshi Nakamoto) تعیین شده است تا کوچک‌ترین واحد بیت‌کوین همواره ارزش کمتر از یک سنت آمریکا (۰.۰۱ دلار) داشته باشد. این تصمیم، به منظور حفظ قابلیت تقسیم‌پذیری بالا، حتی در صورت تبدیل شدن بیت‌کوین به ارز اصلی جهان، اتخاذ شده است.

مجموع عرضه محدود بیت‌کوین به ۲۱ میلیون واحد است که هر کدام به ۱۰۸ میلیون زیرواحد تقسیم می‌شود. این ساختار نشان می‌دهد حتی اگر کل پول جهان با بیت‌کوین جایگزین شود، کوچک‌ترین واحد آن (که در ابتدا به نام ساتوشی نام‌گذاری نشده بود) هنوز ارزش کمتر از یک پنی خواهد داشت. بنابراین، در هر شرایطی، حتی اگر اقتصاد کره زمین بر پایه بیت‌کوین اندازه‌گیری شود، این واحد کوچک به اندازه‌ای است که برای استفاده روزمره و مقایسه‌های اقتصادی، مزاحمتی ایجاد نمی‌کند.Ray Dillinger, BitcoinTalk

در پی مکاتبه‌ای با میک هیرن، توسعه‌دهنده بیت‌کوین، ساتوشی ناکاموتو به جزئیات بیشتری درباره این موضوع پرداخت و توضیحات جامع‌تری ارائه داد.

اگر بیت‌کوین همچنان در حوزه‌ای محدود باقی بماند، ارزش هر واحد آن نسبت به ارزهای جاری کاهش خواهد یافت. اما در صورتی که این رمزارز به عنوان وسیله‌ای برای بخشی از تجارت جهانی مورد استفاده قرار گیرد، تعداد کل کوین‌های آن محدود به ۲۱ میلیون واحد است. در این حالت، ارزش هر واحد بیت‌کوین به مراتب افزایش می‌یابد، چرا که عرضه آن محدود است و تقاضا در صورت استفاده گسترده، باعث افزایش قیمت خواهد شد.

در ژانویه ۲۰۲۴، میزان بیت‌کوین در گردش به حدود ۱۹.۶ میلیون واحد رسید، و تنها حدود ۱.۴ میلیون بیت‌کوین دیگر برای استخراج باقی مانده است. هر ده دقیقه، به طور متوسط، یک بیت‌کوین جدید وارد بازار می‌شود؛ این مدت زمان معادل ایجاد یک بلاک جدید در بلاک‌چین بیت‌کوین است.

در فرآیند استخراج، تعداد بیت‌کوین‌های تولید شده در هر بلاک هر چهار سال یک‌بار نصف می‌شود. این رویداد که به آن halving (نصف‌شدن) گفته می‌شود، پس از استخراج هر ۲۱۰ هزار بلاک رخ می‌دهد. در ابتدا، پاداش هر بلاک ۵۰ بیت‌کوین بود، اما پس از ۲۱۰ هزار بلاک در نوامبر ۲۰۱۲، به ۲۵ بیت‌کوین کاهش یافت. در ژوئیه ۲۰۱۶، پس از استخراج ۴۲۰ هزار بلاک، این پاداش به ۱۲.۵ بیت‌کوین کاهش پیدا کرد و در آخرین halving در می ۲۰۲۰، پاداش به ۶.۲۵ بیت‌کوین رسید.

پیش‌بینی می‌شود که در آوریل ۲۰۲۴، halving بعدی رخ دهد و پاداش استخراج به ۳.۱۲۵ بیت‌کوین کاهش یابد. این روند کاهش تدریجی، نقش مهمی در کنترل عرضه و قیمت بیت‌کوین در بازار جهانی دارد.

وقتی بیت‌کوین به سقف عرضه خود می‌رسد چه رخ می‌دهد؟

بر اساس برآوردهای موجود، بیت‌کوین (Bitcoin) در سال ۲۱۴۰ به حداکثر تعداد خود خواهد رسید، زمانی که استخراج‌کنندگان دیگر پاداش دریافت نخواهند کرد و ارزش آن تنها بر اساس عرضه و تقاضا تعیین می‌شود.

طبق مستندات سفید بیت‌کوین (Bitcoin whitepaper)، پس از رسیدن به سقف عرضه، استخراج‌کنندگان همچنان انگیزه‌ای برای تایید تراکنش‌ها و حفظ امنیت شبکه خواهند داشت، زیرا در ازای هر بلوک تایید شده، هزینه تراکنش‌ها به عنوان درآمد باقی خواهد ماند.

برخی تحلیلگران معتقدند پس از رسیدن به سقف، ارزش بیت‌کوین ممکن است افزایش یابد، چرا که میزان کارمزدهای دریافتی برای هر بلوک تراکنش نیز افزایش می‌یابد. با این حال، در صورت کاهش یا حذف پاداش بلوک، ممکن است استخراج بیت‌کوین برای ماینرها اقتصادی نباشد و این فعالیت به صرفه نباشد.

همچنین، در آینده امکان تغییر در سقف عرضه وجود دارد. این تغییر می‌تواند شامل افزایش حد مجاز، مثلاً دو برابر کردن آن تا ۴۲ میلیون، یا اصلاح در تعریف عرضه از طریق redenomination باشد. هرگونه تغییر در این زمینه نیازمند توافق اکثریت شبکه ماینرهای بیت‌کوین است.

نتیجه‌گیری نهایی

بررسی عرضه کل بیت‌کوین نشان می‌دهد که طراحی این ارز دیجیتال به گونه‌ای است که با دقت و برنامه‌ریزی مشخصی انجام شده است. هر حدود ده دقیقه، تعداد مشخصی بیت‌کوین جدید از طریق ایجاد بلوک در بلاک‌چین تولید می‌شود که این روند به صورت منظم و هدفمند صورت می‌گیرد. یکی از ویژگی‌های کلیدی این سیستم، کاهش تدریجی میزان بیت‌کوین‌های صادرشده در هر بلوک است؛ به طوری که پس از ثبت ۲۱۰ هزار بلوک، معادل تقریباً چهار سال، میزان بیت‌کوین‌های تولیدی در هر بلوک به اندازه ۵۰ درصد کاهش می‌یابد. این مکانیزم، به عنوان ابزاری برای کنترل عرضه و افزایش کمیابی، نقش مهمی در ساختار اقتصادی بیت‌کوین ایفا می‌کند.

در مسیر فهم بهتر بازار رمزارزها، درک جزئیات مکانیزم عرضه بیت‌کوین اهمیت زیادی دارد؛ چرا که این ویژگی‌ها نقش اساسی در تحلیل‌های اقتصادی و پیش‌بینی‌های بلندمدت این ارز دیجیتال ایفا می‌کنند.

منبع: کریپتو.نیوز