نزدیک شدن بیت‌کوین به سقف ۲۱ میلیون و آینده بازار کریپتو
نزدیک شدن بیت‌کوین به سقف عرضه ۲۱ میلیون واحد؛ چه زمانی تمامی بیت‌کوین‌ها استخراج می‌شوند و تاثیر آن بر بازار کریپتو
نزدیک شدن بیت‌کوین به سقف ۲۱ میلیون، تاثیر آن بر بازار، زمان پایان استخراج، و اهمیت کمیابی در سرمایه‌گذاری و آینده رمزارزها
در تاریخ ۲۴ دسامبر ۲۰۲۴، تعداد بیت‌کوین‌های استخراج‌شده از مرز ۱۹ میلیون و ۸۰۰ هزار واحد عبور کرد، و تنها کمتر از ۱.۲ میلیون بیت‌کوین تا اتمام کل عرضه باقی مانده است. این نقطه عطف پس از رویداد هالوینگ سال ۲۰۲۴ رخ داد، که به طور متوسط روزانه حدود ۴۵۰ بیت‌کوین جدید وارد بازار می‌شود.
بر اساس داده‌های یکی از قدیمی‌ترین وب‌سایت‌های جمع‌آوری اطلاعات مربوط به بیت‌کوین، در این تاریخ میزان استخراج شده به ۱۹.۸ میلیون واحد رسید. همان‌طور که بسیاری می‌دانند، سقف عرضه بیت‌کوین ۲۱ میلیون واحد است، بنابراین سوال پیش می‌آید که آیا به زودی تمامی بیت‌کوین‌ها استخراج می‌شود و چه پیامدی دارد زمانی که عرضه به پایان برسد.
پاسخ این است که فرآیند استخراج بیت‌کوین بر اساس مکانیزم هالوینگ هر چهار سال کاهش می‌یابد و پیش‌بینی می‌شود تا چند سال آینده، استخراج بیت‌کوین‌ها به پایان برسد. در این مرحله، تولید بیت‌کوین‌های جدید متوقف می‌شود و درآمد ماینرها عمدتاً از کارمزد تراکنش‌ها تامین می‌گردد.
همچنین، اهمیت کمیابی بیت‌کوین در بازارهای مالی و نقش آن در حفظ ارزش دارایی‌ها، باعث شده است تا نگرانی‌هایی درباره امکان تغییر در سقف عرضه و حذف محدودیت‌ها مطرح شود. اما تا کنون، بر اساس پروتکل‌های طراحی‌شده، امکان تغییر در سقف عرضه وجود ندارد و این محدودیت به عنوان یکی از ویژگی‌های کلیدی این ارز دیجیتال باقی می‌ماند.
چه زمانی تمامی بیت‌کوین‌های ۲۱ میلیون استخراج می‌شود و پیامدهای آن چیست؟
در حالی که نزدیک به ۲۰ میلیون بیت‌کوین از مجموع ۲۱ میلیون آن در طی ۱۴ سال نخست فعالیت بیت‌کوین استخراج شده است، باقی‌مانده‌های این رمزارز تا سال ۲۱۴۰ به پایان خواهند رسید. دلیل این امر کاهش تدریجی عرضه بیت‌کوین است که هر چهار سال یک‌بار و با استخراج ۲۱۰ هزار بلاک، به میزان تقریبی ۵۰ درصد کاهش می‌یابد. این فرآیند کاهش عرضه، در اصطلاح بازار، «هاوینگ» (halving) نام دارد.
بر اساس برنامه‌ریزی‌های فعلی، در دسامبر ۲۰۲۴، هر بلاک استخراج‌شده معادل ۳.۲۵ بیت‌کوین به عنوان پاداش ماینرها خواهد داشت. اما در سال ۲۱۴۰، این پاداش به کمتر از کوچک‌ترین واحد بیت‌کوین، ساتوشی (Satoshi)، که معادل یک میلیونم بیت‌کوین است، کاهش خواهد یافت. به این ترتیب، در آن زمان، فرآیند هاوینگ به‌طور کامل پایان یافته و عرضه بیت‌کوین متوقف می‌شود.
اهمیت ماینینگ در شبکه بیت‌کوین، پایه‌ای‌ترین عامل برای اعتبار و امنیت آن محسوب می‌شود. پاداش‌های ماینرها، انگیزه اصلی برای ادامه فعالیت در این حوزه است. خوشبختانه، پس از توقف عرضه جدید بیت‌کوین، ماینرها همچنان از طریق دریافت بخش قابل توجهی از کارمزد تراکنش‌ها که در فرآیند ارسال و تایید تراکنش‌ها دریافت می‌شود، درآمد کسب خواهند کرد. در حال حاضر، این کارمزدها نقش مهمی در تامین درآمد ماینرها ایفا می‌کنند و بخش قابل توجهی از پاداش‌های آنها را تشکیل می‌دهد.
اهمیت کمیابی بیت‌کوین در چیست؟
در حالی که تورم در برخی شرایط می‌تواند محرکی برای رشد اقتصادی باشد، به طور کلی، بیت‌کوین (Bitcoin) به عنوان دارایی ضدتورمی شناخته می‌شود. دولت‌ها قادرند دلارهای بیشتری چاپ کنند، اما این اقدام به کاهش ارزش دلارهای موجود منجر می‌شود. در مقابل، ساختار کدگذاری شده بیت‌کوین به گونه‌ای است که عرضه آن محدود و ثابت در ۲۱ میلیون واحد است و این محدودیت همواره حفظ می‌شود.
با گذر زمان، تعداد بیت‌کوین‌های در گردش کاهش می‌یابد؛ زیرا بخش قابل توجهی از آنها در کیف‌پول‌های غیرفعال و بسته شده قرار دارند که هرگز در گردش قرار نمی‌گیرند. این کاهش تدریجی، به اعتقاد تحلیل‌گران، ارزش هر واحد بیت‌کوین را در بلندمدت افزایش می‌دهد.
مدافعان مدل stock-to-flow (موجودی به جریان) بر این باورند که کمیابی، عامل اصلی در تعیین ارزش است. اما در عین حال، این نکته پذیرفته شده است که کمیابی تنها یکی از عوامل مؤثر در قیمت‌گذاری است و نقش اصلی را ندارد. مقایسه‌ای ساده نشان می‌دهد که نمی‌توان با کشیدن یک واحد از ارز خود و انتظار داشت که به دلیل کمیابی، ارزشمندترین باشد؛ چرا که عوامل دیگری نیز در تعیین ارزش موثرند. در مورد بیت‌کوین، کمیابی آن باعث شده است خریداران برای هر واحد بیشتر رقابت کنند و همین موضوع، در کنار رویدادهای هاوینگ (halving)، منجر به افزایش مداوم قیمت بیت‌کوین می‌شود.
آیا امکان حذف محدودیت عرضه وجود دارد؟
در ویدیوی آموزشی سه‌دقیقه‌ای که در دسامبر ۲۰۲۴ توسط شرکت بریک‌راک (BlackRock) منتشر شد، بحث‌های گسترده‌ای در فضای مجازی درباره احتمال و پیامدهای حذف سقف عرضه بیت‌کوین (Bitcoin) شکل گرفت.
اگرچه این اقدام در نگاه اول دشوار به نظر می‌رسید، اما ساختار شبکه بیت‌کوین قبلاً چندین بار از طریق هاردفورک (hard fork) تغییر یافته است. بنابراین، در صورت رأی‌گیری جامعه توسعه‌دهندگان و کاربران برای اصلاحاتی که بیت‌کوین را به سمت تورم‌زا شدن سوق دهد، امکان‌پذیر است. در این صورت، در آینده شاهد بیت‌کوین‌های با عرضه نامحدود خواهیم بود.
در مقابل، مخالفان چنین تغییری معتقدند این اقدام موجب تغییر ماهیت بنیادین بیت‌کوین می‌شود و آن را از اصل اصلی خود که همان عرضه محدود است، جدا می‌کند. این گروه تأکید می‌کنند که کاربران نگران از دست رفتن ویژگی عرضه ثابت، همچنان می‌توانند از نسخه کلاسیک و اصلی بیت‌کوین که ساتوشی ناکاموتو طراحی کرده است، استفاده کنند.
چرا تعداد بیت‌کوین‌های در گردش هرگز به ۲۱ میلیون نخواهد رسید؟
بر اساس تحلیل‌های موجود، بسیاری معتقدند ساتوشی ناکاموتو (Satoshi Nakamoto) در اوایل فعالیت بیت‌کوین، مقدار قابل‌توجهی از این ارز دیجیتال را استخراج کرده است، که برخی رقم آن را حدود یک میلیون بیت‌کوین (BTC) برآورد می‌کنند. با این حال، کیف‌پول‌های مربوط به ناکاموتو که شناخته شده‌اند، از سال ۲۰۰۹ تاکنون هیچ حرکت و تراکنشی نداشته‌اند و میلیون‌ها بیت‌کوین در وضعیت قفل‌شده و غیرفعال باقی مانده است.
بر اساس اطلاعات سایت کلارک مود (Clark Moody) که پیش‌تر ذکر شد، حدود ۲۲۰.۳۱ بیت‌کوین به طور قطعی غیرقابل‌صرف است؛ یعنی این مقدار هرگز قابل استفاده نخواهد بود، چرا که یا به عنوان پاداش‌های غیرقابل‌ادعا، خروجی‌های داده‌ای بی‌فایده، یا به دلایل دیگر، در وضعیت قفل قرار دارند. اصطلاح «قطعی» در اینجا نشان می‌دهد که میزان بیت‌کوین‌های از دست رفته، بیشتر از این رقم است.
برخی منابع برآورد می‌کنند که بین ۳ تا نزدیک به ۸ میلیون بیت‌کوین در طول زمان از دست رفته یا در حالت هودل (HODL) باقی مانده است. طبق گزارشی در سایت کریپتوستیت (CryptoSlate) در ژوئن ۲۰۲۴، حدود ۷.۷ میلیون بیت‌کوین یا در حالت از دست رفته است، یا در کیف‌پول‌های هودل شده نگهداری می‌شود.
از دلایل از دست رفتن بیت‌کوین‌ها می‌توان به فراموشی کلیدهای خصوصی، خرابی سخت‌افزار یا کیف‌پول‌های کاغذی، ارسال به آدرس‌های نامعتبر و سایر خطاها اشاره کرد. انتظار می‌رود حجم بیت‌کوین‌های از دست رفته همچنان افزایش یابد، که این موضوع تأثیر مستقیم بر کاهش عرضه در گردش این ارز دیجیتال دارد.
بیت‌کوین‌های اولیه یا وایت‌لیبل چیست و چه دلایلی موجب تمایل افراد به پرداخت هزینه اضافی برای آنها می‌شود؟
تا سال 2140، دوره «بیت‌کوین‌های ویرجین» به پایان خواهد رسید. اصطلاح «بیت‌کوین ویرجین» به آن دسته از بیت‌کوین‌ها اشاره دارد که هرگز در معاملات استفاده نشده و تاریخچه تراکنش آنها پاک و بی‌نقص است.
این نوع بیت‌کوین‌ها در حال حاضر بسیار نادر هستند و تنها راه دستیابی به آنها، خرید مستقیم از ماینر از طریق سرویس‌های P2P است؛ زیرا سپرده‌گذاری بیت‌کوین ویرجین در بازار، موجب لکه‌دار شدن سابقه تراکنش آن می‌شود. علاوه بر این، اگر بیت‌کوین در فرآیند استخراج در استخر ماینینگ دریافت شده باشد، دیگر نمی‌تواند ویرجین محسوب شود، چون استخرهای ماینینگ پاداش‌ها را میان اعضا توزیع می‌کنند و در نتیجه، این بیت‌کوین‌ها مستقیماً از ماینر دریافت نشده‌اند.
همچنین، با ورود بیت‌کوین ویرجین به حالت UTXO (خروجی تراکنش‌های خرج‌نشده)، وضعیت ویرجینی خود را از دست می‌دهد؛ یعنی هرگاه این بیت‌کوین در تراکنش‌های چندبخشی منتقل شود، دیگر ویرجین نخواهد بود.
به دلیل کمیابی و دشواری در تهیه این بیت‌کوین‌ها، قیمت آنها در بازار معمولاً بالاتر از بیت‌کوین‌های عادی است. پرسش این است که چه کسی حاضر است هزینه بیشتری برای خرید بیت‌کوین با سابقه تراکنش پاک و بی‌نقص بپردازد؟ پاسخ ساده است: سرمایه‌گذاران نهادی، ترجیح می‌دهند ریسک سرمایه‌گذاری در بیت‌کوین‌هایی که ممکن است در تراکنش‌های مجرمانه دخیل بوده باشد، کاهش دهند. چنین بیت‌کوین‌هایی در پرتفوی این سرمایه‌گذاران ممکن است به دارایی‌هایشان آسیب برساند، و تنها راه جلوگیری از این خطر، خرید بیت‌کوین ویرجین است.
با این حال، نیک کارتر، یکی از نویسندگان برجسته در حوزه رمزارز، وجود بیت‌کوین‌های ویرجین را زیر سؤال می‌برد و معتقد است تولید این نوع بیت‌کوین‌ها تقریباً غیرممکن است. وی در مقاله‌ای، اهمیت سابقه تراکنش پاک را کم‌اهمیت می‌داند و به خرید بیت‌کوین‌هایی اشاره می‌کند که دولت آمریکا در جریان عملیات علیه بازار سیلک‌رواد (Silk Road) ضبط کرده است، که در آن زمان توسط سرمایه‌گذار و venture capitalist تیم دراپر (Tim Draper) خریداری شده بودند.
منبع: کریپتو.نیوز
