زنان داور فوتبال ایران وارد اتاق کمک داور ویدئویی شدند؛ گامی بزرگ در مسیر برابری و توسعه فوتبال حرفه‌ای

در نهایت، فدراسیون فوتبال موفق شد از موانع و فشارهای موجود عبور کند و برای اولین بار در هفته پایانی لیگ برتر، تمامی داوران حاضر در اتاق کمک داور ویدئویی زنان حضور خواهند داشت. این رویداد در حالی اتفاق می‌افتد که پیش‌تر قرار بود چنین اقدامی انجام شود، اما حواشی و مشکلات غیرمنتظره مانع اجرای آن شدند.

از اسفند ۱۴۰۲ تا اردیبهشت ۱۴۰۴

حدود یک سال و نیم پیش، قبل از شهرآورد پایتخت، خبری منتشر شد مبنی بر اینکه قرار است یک داور زن ایرانی در اتاق کمک داور ویدئویی این مسابقه حضور داشته باشد. قرار بر این بود که موعود بنیادی‌فر، مهسا قربانی و مهناز ذکائی داوران VAR این دیدار باشند، اما درست قبل از شروع مسابقه، این تصمیم منتفی اعلام شد. هیچ‌یک از مسئولان فدراسیون به صورت رسمی دلیل این تصمیم را اعلام نکردند، اما بسیاری معتقدند فشارهای وارد شده از سوی برخی رسانه‌ها در نهایت مانع از حضور این داوران شد.

در آن زمان، داوران زن ایرانی اجازه قضاوت به عنوان کمک داور ویدئویی را داشتند، اما هنوز به طور کامل مسئولیت اتاق VAR به زنان سپرده نشده بود. این موضوع در هفته آخر مسابقات رخ داد و به نظر می‌رسد شروع فصلی جدید در حضور داوران زن در فوتبال حرفه‌ای ایران باشد؛ همانند بسیاری از کشورهای دیگر که داوران زن در بازی‌های مردان قضاوت می‌کنند. از اسفند ۱۴۰۲ تا اردیبهشت ۱۴۰۴، احتمالا شرایط تغییرات قابل توجهی را تجربه کرده است.

آزمایش در آخرین هفته انجام شد.

فدراسیون فوتبال اعلام کرده است که در هفته پایانی لیگ برتر، در دیدار بین استقلال خوزستان و تراکتور در اهواز، مهناز ذکائی به‌عنوان داور و آتنا لشنی به‌عنوان کمک داور، نقش داوران VAR را بر عهده خواهند داشت. علاوه بر این، در بازی حساس و مهم پرسپولیس مقابل هوادار، بهاره سیفی همراه با رضا مهدوی به عنوان داوران VAR حضور خواهند داشت. این اتفاق ممکن است یکی از بزرگ‌ترین و مهم‌ترین رویدادهای لیگ برتر امسال باشد، چرا که در هفته پایانی، داوران زن کنترل کامل اتاق VAR را در دست خواهند داشت.

داوری زنان در فوتبال ایران

فدراسیون جهانی فوتبال (فیفا) بر اهمیت حضور زنان در عرصه داوری تأکید دارد و معتقد است برای ارتقاء سطح داوری، باید زنان نیز در بازی‌های مردان قضاوت کنند. علی خسروی، داور باسابقه و عضو کمیته داوران فدراسیون فوتبال، با تأیید این موضوع به روزنامه گفت:

«در کشور ما محدودیت‌هایی برای داوری خانم‌ها در مسابقات مردان وجود دارد، اما این دستورالعمل فیفا است و در نهایت توانستیم این کار را در هفته پایانی لیگ برتر انجام دهیم.»

اگرچه دیدار بین تراکتور و استقلال خوزستان بیشتر جنبه تشریفاتی دارد، اما حضور کامل زنان در اتاق داوری این مسابقه می‌تواند حواشی و چالش‌های خاص خود را به همراه داشته باشد. خسروی در این باره افزود:

«خانم‌ها در بخش‌هایی از داوری بسیار مهارت دارند. آن‌ها نکته‌سنج‌تر و جدی‌تر عمل می‌کنند؛ نه تنها در داوری بلکه در تمام امور زندگی، و این ویژگی بسیار مفید است.»

این در حالی است که در سال‌های اخیر، فدراسیون فوتبال ایران تحت فشار AFC و فیفا قرار گرفته است تا از داوران زن بهره‌مند شود. باید دید آیا حضور این زنان در هفته پایانی لیگ برتر، شروعی برای یک روند جدید در فوتبال ایران خواهد بود یا خیر.

قضاوت‌کنندگان جهانی

داوران زن ایرانی که برای بازی‌های هفته آخر انتخاب شده‌اند، همگی از داوران بین‌المللی هستند. خسروی در این باره بیان می‌کند:

«در صورت همکاری و همدلی، تفاوتی ندارد که چه کسی داور باشد. این موضوع از نظر بین‌المللی بسیار مثبت است. در جام جهانی قبلی، یک داور زن فرانسوی دو مسابقه را قضاوت کرد و این روند در جهان در حال گسترش است.»

او افزود:

«من یکی از نخستین کسانی بودم که در زمینه آموزش داوران خانم فعالیت کردم و می‌توانم ادعا کنم داوران زن ایرانی در سطح بالایی قرار دارند و بعضی از آن‌ها سطحشان فراتر از آسیا است.»

افراد دارای تحصیلات عالی

علی خسروی معتقد است که سطح تحصیلات و دانش داوران زن در مقایسه با داوران مرد نسل جدید بسیار بالا است. او در این زمینه درست می‌گوید، زیرا مهناز ذکائی، متولد ۱۳۶۸ در تهران، دارای مدرک کارشناسی مهندسی صنایع است و یکی از مدیران شرکت‌های بزرگ در صنعت قطعه‌سازی خودرو محسوب می‌شود. بهاره سیفی، متولد ۱۳۶۴ در نهاوند، دارنده دکترای فیزیولوژی ورزشی است. آتنا لشنی، همسر دانیال مرادی، رئیس دپارتمان داوری فدراسیون فوتبال، نیز متولد ۱۳۷۱ در شهر دورود استان لرستان است. خسروی در این باره افزود:

«باید به یاد داشته باشیم که بیژن حیدری جراح است یا آقایان ابوالفضلی و منصوری در سطوح بالای مدیریتی فعالیت می‌کنند.»