ریحانه رضی: بازیگری صداقت است و چالش‌های «تاسیان»
ریحانه رضی همسر بابک حمیدیان از چالش‌های بازیگری در «تاسیان» و اهمیت صداقت در هنر بازیگری
ریحانه رضی بازیگر تئاتر و تلویزیون، بر اهمیت صداقت در بازیگری تأکید می‌کند و چالش‌های نقش‌آفرینی در «تاسیان» را به اشتراک می‌گذارد.
ریحانه رضی، بازیگر نقش «حوری»، معتقد است که بازیگری بزرگ‌ترین دروغ جهان است و باید با صداقت انجام شود. او هنرمندی است که فعالیت خود را از تئاتر آغاز کرده و برای نمایش «هیدن» توانسته است تندیس بهترین بازیگری زن از چهل‌ودومین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر و جایزه ویژه هیأت داوران در مراسم تئاتر و موسیقی علی معلم (جشن حافظ) را دریافت کند.
در نقش «حوری» در نمایش «تاسیان»، شخصیت اصلی و تأثیرگذار، فرصت مناسبی بود تا با ریحانه رضی درباره حضور در این اثر، چالش‌ها و همکاری با کارگردان تینا پاکروان گفتگو کنیم. در ادامه، بخش‌هایی از این مصاحبه را می‌خوانید.
شما کار خود را در زمینه تئاتر شروع کردید و پس از آن وارد حوزه تصویر شدید. بسیاری بر این باورند که بازیگرانی که از تئاتر وارد عرصه‌های دیگر هنرهای نمایشی می‌شوند، در این مسیر موفق‌تر هستند. نظر شما در مورد این دیدگاه چیست؟
من بر این باورم که تمرین برای بازیگر بسیار حیاتی است و معتقدم تئاتر یک فرآیند مهم تمرینی برای رسیدن به نقش و خلق آن است. البته من مخالف تفکیک حوزه‌های مختلف هنر یا ارزیابی برتری آن‌ها هستم؛ زیرا برای بازیگر، اهمیت تمرین از هر منظر، چه در زمینه بدن، بیان، نگاه، اندیشه، تفکر، ایدئولوژی یا دیدن، بی‌نظیر است. تمرین کردن، بخش جدایی‌ناپذیر و ضروری در فرآیند توسعه و بهبود مهارت‌های بازیگری محسوب می‌شود.
تا چه اندازه تجربه‌های حضور در تئاتر می‌تواند در حوزه تصویر تأثیرگذار باشد و این تأثیر چگونه ظاهر می‌شود؟
تئاتر یک اجرای زنده است که در آن بازیگر در مدت زمان محدودی، مثلا 70 دقیقه یا حداکثر 2 ساعت، باید نقش خود را از نقطه شروع به نقطه میانه و نهایتاً به نقطه پایانی برساند. در این زمان کوتاه، بازیگر باید نقش را به گونه‌ای ایفا کند که تماشاگر آن را باور کند، با آن همذات‌پنداری داشته باشد و با شخصیت همراه شود. این وظیفه بسیار چالش‌برانگیزی است.
از سوی دیگر، نباید فراموش کرد که در حوزه تصویر، بازیگر فرصت بیشتری برای معرفی و شکل‌دادن به کاراکتر دارد، زیرا می‌تواند آرام‌آرام شخصیت را خلق کند و به مرحله‌ای برساند که تماشاگر آن را بپذیرد. اما در تئاتر، با محدودیت زمانی حداکثر 2 ساعت، باید تمام ابعاد شخصیت را به گونه‌ای منتقل کرد که تماشاگر باور کند و درک کند. بی‌تردید، فعالیت در حوزه تئاتر و کار کردن در این عرصه، مزایای خاص خود را دارد و آموزش‌های تئاتری می‌تواند راه را برای بازیگر هموار کند و کمک شایانی باشد.
در عین حال، باید صادقانه اعتراف کنم که هیچ‌چیز مطلق نیست و آنچه بیان می‌کنم، بر اساس تجربیات شخصی است. طبق تجربیات من، در تئاتر، نقش‌آفرینی نتیجه تمرین‌های مداوم است؛ تمرین، تمرین و باز هم تمرین، همراه با اجراهای مکرر، و خلق شخصیت از طریق تکرار و تامل. لازم است بگویم که من ادبیات نمایشی خوانده‌ام، گرایش نویسندگی دارم و متن و نمایشنامه می‌نویسم، بنابراین قبل از بازی کردن، شخصیت را در ذهن و قلم خود می‌سازم.
در تئاتر، فرصت زیادی برای معرفی جزئیات کاراکتر در زمان طولانی وجود ندارد. باید آنقدر روی صحنه، نقش را به درستی ایفا کرد که تماشاگر پس‌زمینه شخصیت را درک کند، وضعیت فعلی او را بپذیرد و حتی آینده‌اش را تصور کند، بدون اینکه آن را به صورت مستقیم ببیند. گاهی احساس می‌کنم کار در تئاتر شبیه ورزش است، زیرا ذهن، بدن، نگاه و حتی بیان فرد را برای خلق کردن آماده نگه می‌دارد. از نظر من، تمرین واقعی و مداوم برای بازیگر اهمیت زیادی دارد و نقش کلیدی در موفقیت او ایفا می‌کند.
چگونه وارد پروژه سریال «تاسیان» شدید؟
در حال بازی در تئاتر «هیدن» بودم که تینا پاکروان عزیز با من تماس گرفت و خواستار دیداری شد. به دفتر ایشان رفتم و پیشنهاد حضور در پروژه «تاسیان» را به من ارائه دادند و درباره نقش و شخصیت صحبت کردیم. باید بگویم که با عشق و افتخار این نقش را پذیرفتم و در طول مسیر از ایشان بسیار آموختم.
من زمانی به پروژه «تاسیان» پیوستم که تقریباً یک سال و نیم از فیلمبرداری آن گذشته بود و در این مدت، دوستانم در کنار هم کار می‌کردند و به نقش‌ها و موقعیت‌های مختلف اشراف کامل داشتند، چه عزیزان پشت صحنه و چه بازیگران جلوی دوربین.
در آن زمان، من به عنوان بازیگر نقش مهم و کلیدی «حوری» وارد پروژه شدم، نقشی که خانم پاکروان بارها بر تأثیرگذاری آن تأکید کرده بودند. در ابتدای کار، احساس استرس زیادی داشتم و طبیعی بود که باید ابتدا خودم را و سپس شخصیت «حوری» را پیدا می‌کردم. این فرآیند بدون شک با چالش‌ها و سختی‌هایی همراه بود. خدا را شکر که همه چیز به خوبی و صحت پیش رفت، و حضور خانم پاکروان در این مسیر بسیار تاثیرگذار بود، زیرا ایشان خالق تمامی کاراکترها بودند و تسلط کامل بر متن و نقش داشتند.
چگونه تجربه همکاری شما با تینا پاکروان در نقش کارگردان بود؟
صادقانه بگویم، با توجه به زمان بسیار محدود برای رسیدن به شخصیت «حوری»، نگرانی زیادی داشتم که آیا قادر خواهم بود در مدت کم و بر اساس ایده‌آلی که در ذهن خود و کارگردان داشتم، خودم و گروه را به آن نقش برسانم. این نگرانی در من وجود داشت، اما خانم پاکروان با من همراهی کرد و گفت که او «حوری» را برایم توضیح می‌دهد و راهنمایی‌ام می‌کند تا بتوانم این شخصیت را پیدا کنم.
او لحظه‌ای دستم را رها نکرد و اگر بخواهم مثالی عاطفی بزنم، انگار دست یک کودک نوپا (حوری) را گرفته باشد، و پس از اینکه مطمئن شد می‌تواند روی پای خودش بایستد، دستش را رها کرده و مانند یک مادر، حمایت و تشویق را ادامه می‌دهد. این حرکت بسیار به من کمک کرد تا زودتر خودم را پیدا کنم، به گروه وصل شوم و هماهنگ با آن‌ها پیش بروم. در این مسیر از تجربیاتم بهره بردم و هرگز از تلاش دست نکشیدم. همچنین از تمامی عوامل پروژه «تاسیان» قدردانی می‌کنم که کنار من بودند.
شاید قسمت 12 نقطه عطف بازی من باشد، جایی که وارد خانواده نجات می‌شوم و با خواهر «جمشید» آشنا می‌شوم. آیا پس از این قسمت حضورم پررنگ‌تر خواهد شد؟ یکی از چالش‌برانگیزترین سکانس‌هایی که در بازی داشتم، کدام است؟
فکر می‌کنم بازیگری خودش یک چالش بزرگ است، و باید بدانم هر نقشی که ایفا می‌کنم، منِ واقعی نیست. این خودش یک چالش است. در اصل، واژه بازیگر به معنی یک چالش است و همین است که بازیگری را خاص می‌کند. همواره تصورم از بازیگری این است که شامل حرف، کلمه، جمله، فعل، فاعل، مفعول و صفات است، اما معتقدم بازیگری بزرگ‌ترین دروغ جهان است که باید با صداقت انجام شود. چه سخت‌تر از این است که یک دروغ بزرگ را با صداقت بر زبان آورد؟ کسانی که توانسته‌اند با صداقت بازی کنند، به نظر من بسیار موفق بوده‌اند.
اگر از دیدگاه مخاطب به سریال «تاسیان» نگاه کنیم، چه ویژگی‌هایی باعث می‌شود مخاطب با اثر همراه شود؟
به نظر من، صداقتی که خالق «تاسیان» به پروژه تزریق کرده است، مهم‌ترین عامل جذب مخاطب است.
آیا نکته‌ای برای پایان دادن به گفتگو دارید؟
بر این باورم که جهان در واقع آن‌چنان جدی نیست که باید از صداقت، دوستی، محبت، عشق، انسانیت و شرافت فاصله بگیریم. حقیقت این است که عشق، راه کاهش رنج انسان است. بیایید به عشق ایمان داشته باشیم، زیرا تنها مسیر نجات است.
