خانه‌های ایرانی که باید ببینید: شش عمارت دلربای هنر و معماری ایرانی

خانه‌های ایرانی تاریخی و هنرمد، معماری بی‌نظیر، شش عمارت دلربا، دیدنی‌های فرهنگی و معماری ایرانی، سفر به تاریخ هنر و معماری ایران

در زمانی نه چندان دور، خانه‌ها برای معماران و ساکنانشان بیش از یک مکان برای خوابیدن بودند. آن‌ها به ساختار ساختمان به چشم همراهی همیشگی نگاه می‌کردند و در هر گوشه و کنار، بالا و پایین، جزئیات کوچک و بزرگ، پناهگاهی برای تنهایی‌ها، دغدغه‌ها، علایق و دلتنگی‌های ساکنانشان شکل می‌گرفت. خانه مانند چتری بود که سایه‌اش بر خاطرات انسان‌ها می‌افکند؛ گویی دفتر خاطراتی که بدون نیاز به خواست صاحبان، صحنه‌ها و لحظه‌ها را در خود نگه می‌داشت.

امروزه، با گذشت زمان، این نوع نگاه تغییر کرده است. بیایید نگاهی بیندازیم به شش خانه‌ی متعلق به اهالی فرهنگ و هنر، که معماران شناخته‌شده آن‌ها را طراحی کرده‌اند.

خانه پرویز تناولی، طراحی شده توسط کامران دیبا

تنها ساختمان مسکونی تک‌واحدی اثر کامران دیبا در ایران، در سال 1346 ساخته شده است. این اثر در اوایل ورود دیبا به تهران و همزمان با طراحی پارک شفق در منطقه نیاوران طراحی و ساخته شد.

کامران دیبا اظهار داشت: «از انجام این کار احساس رضایت می‌کنم. پرویز، علاوه بر اینکه دوست قدیمی من است، هنرمندی با نظر و دیدگاه خاص نیز می‌باشد. او در نگهداری و چیدمان آثار و مجموعه‌های هنری خود در این خانه، همانند یک موزه‌دار عمل کرده و با سلیقه‌ای منحصر به فرد، این خانه را به نحوی عالی به نمایش گذاشته است. در آن زمان، من در پی طراحی معماری بازی‌گونه و ایجاد ارتباط میان طبقات خانه بودم که نتیجه آن می‌توانست رابطه حسی نزدیک‌تری میان ساکنان در طبقات مختلف باشد. هدف من این بود که سطوح طبقات به یکدیگر باز شوند و از ساخت دالان یا پلکان جداکننده میان دو طبقه جلوگیری شود.»

خانه هوشنگ سیحون / طراحی توسط هوشنگ سیحون

هوشنگ سیحون بیان کرده است که یک مجله فرانسوی این خانه در محله دروس تهران را به عنوان یکی از زیباترین خانه‌های جهان برگزیده بود.

خانه پرویز کلانتری، طراحی شده توسط ایرج کلانتری

ایرج کلانتری می‌گوید: «در گذشته، برادرم با پس‌اندازش قادر بود ۵۰۰ متر زمین خریداری کند و به من بگوید که یک خانه برایم بسازد که در آن آتلیه نقاشی داشته باشم. اما امروزه چنین امکانی وجود ندارد. چه کسی می‌تواند با حقوق پس‌انداز شده‌اش زمین بخرد؟ اگر هم بتواند، عقل سلیم حکم می‌کند که به جای ساختن آتلیه نقاشی، در آن برج بسازد.»

خانه نجف دریابندری، طراحی شده توسط ایرج کلانتری

ایرج کلانتری: من آدرس بسیاری از خانه‌هایی که در گذشته ساخته‌ام را فراموش کرده‌ام. در آن زمان، امکان ثبت و مستندسازی آنها نبود و این موضوع برایم بسیار عجیب است. متأسفانه، برخی از کارهایی که به آن‌ها علاقه‌مند بودم، تخریب شده‌اند؛ از جمله خانه هوشنگ پیرنظر، ثمین باغچه‌بان و نجف دریابندری که دیگر اثری از آن‌ها باقی نمانده است.

خانه منیر فرمانفرمائیان، طراحی شده توسط عبدالعزیز فرمانفرمائیان

ابوالبشر فرمانفرمائیان طراحی خانه‌ای را بر اساس طرح «فرانک لوید رایت» مشاهده کرد و از برادرش خواست تا نمونه‌ای مشابه برایشان طراحی کند. منیر می‌گوید: «سلیقه ابوالبشر معمولاً با سبک مدرن سازگاری نداشت، اما چون می‌دانست من کارهای رایت را می‌پسندم، قصد داشت مرا راضی کند. در واقع، در آن نقشه نشانه‌ای از رایت دیده نمی‌شد، اما طراحی آن منظم و مدرن بود.»