معمای چهره و جلوههای مرد عینکی
آیا هوش مصنوعی وارد سینمای ایران شده؟ معمای شاریس نایب و جلوههای عجیب «مرد عینکی»
شایعه ورود هوش مصنوعی به سینمای ایران با معمای هویت «شاریس نایب» و جلوههای غیرعادی فیلم «مرد عینکی» جدی شده است؛ اما آیا این فرضیه واقعی است یا فقط یک سوءتفاهم جذاب؟
پرسشی تازه: آیا هوش مصنوعی بیسروصدا وارد سینمای ایران شده؟
در هفتههای اخیر، سینمای ایران با پرسشی بحثبرانگیز روبهرو شده است؛ پرسشی که از دل یک ابهام ساده اما پرحاشیه بیرون آمده: شاریس نایب کیست؟ بازیگری که در فیلم «مرد عینکی» حضور دارد، اما ردپای دیجیتالی قابلاعتمادی از او پیدا نمیشود. نه بیوگرافی رسمی، نه صفحه معتبر خارجی، نه نتیجه مشخص در جستوجوی لاتین یا ارمنی.
نبود اطلاعات، همراه با حذف نام او از پوستر رسمی فیلم، فضای حدس و گمان را باز کرده و این سؤال را تقویت کرده است: آیا ممکن است یک چهره ساختهشده با هوش مصنوعی وارد یک فیلم ایرانی شده باشد؟
جلوههای بصری مرد عینکی؛ فقط سبک هنری یا نشانهای از تکنولوژی؟
خود فیلم نیز به این ابهام دامن زده است. برخی صحنههای «مرد عینکی» آنقدر نورپردازی یکدست و بافتهای تمیز دارند که به یاد خروجی مدلهای مولد تصویر میافتیم. این شباهتها باعث شده برخی کاربران و منتقدان گمان کنند فیلمسازان بخشی از جلوههای بصری را با کمک هوش مصنوعی ساختهاند؛ موضوعی که در سینمای جهان در حال تبدیل شدن به جریان اصلی است.
شاریس نایب؛ یک شایعه جنجالی یا یک بازیگر کمحضور؟
با وجود همه این شایعات، تصاویر منتشرشده از اکران مردمی فیلم معما را پیچیدهتر کرده است. در چند عکس رسمی، شاریس نایب در کنار آدریانو تولوزا و دیگر عوامل دیده میشود؛ تصاویری که بهنظر واقعی میرسند و نمیتوان آنها را محصول یک الگوریتم ساده دانست.
این دوگانگی باعث شده فرضیه «چهره هوش مصنوعی» همچنان در مرز شک و تردید باقی بماند:
آیا با یک بازیگر تازهوارد و بدون حضور رسانهای روبهرو هستیم؟ یا یک پروژه تبلیغاتی هوشمندانه که دانسته یا نادانسته کنجکاوی را تحریک کرده است؟
اگر هوش مصنوعی وارد سینمای ایران شده باشد چه معنایی دارد؟
تواناییهای امروز هوش مصنوعی بسیار فراتر از ساخت چند تصویر است. این فناوری میتواند بازیگر دیجیتال خلق کند، چهره را پیر یا جوان کند، صدا را بازسازی کند و حتی سکانسهایی کامل بدون فیلمبرداری واقعی تولید کند.
در صورت استفاده حرفهای، هزینه تولید به شکل چشمگیری کاهش مییابد و امکان ساخت صحنههایی فراهم میشود که پیشتر برای فیلمسازان ایرانی دستنیافتنی بود.
چطور میتوان فهمید یک چهره یا صحنه با AI ساخته شده؟
کارشناسان به نشانههایی مثل تکرار الگوهای پسزمینه، یکدستی غیرطبیعی پوست، سایههای ناسازگار و میمیکهای بیشازحد نرم توجه میکنند. با این حال، مدلهای جدید تشخیص را روزبهروز دشوارتر میکنند و همین موضوع باعث شده مرز بین واقعیت و شبیهسازی باریکتر از همیشه شود.
معمایی که هنوز پاسخی ندارد
نه میتوان گفت شاریس نایب قطعاً چهرهای ساختهشده است و نه میتوان فرضیه حضور هوش مصنوعی در «مرد عینکی» را بهطور کامل رد کرد. آنچه روشن است این است که این بحث آغاز فصل تازهای در سینمای ایران است؛ فصلی که در آن فناوری میتواند روایت، تصویر و حتی بازیگر را دگرگون کند.
