نظر رهبر انقلاب درباره ربنای شجریان و اهمیت اذان گلدسته‌ای
نظر رهبر انقلاب درباره ربنای شجریان: حس و حال معنوی ندارد و باید اذان گلدسته‌ای پخش شود
نظر رهبر انقلاب درباره ربنای شجریان: حس معنوی ندارد و باید اذان گلدسته‌ای پخش شود، تا فضای روحانی و ارتباط معنوی حفظ گردد.
در تاریخ ۱۳ اسفند ۱۳۷۰، رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیداری با اعضای گروه ویژه و گروه معارف اسلامی صدا و سیما، به بحث درباره موضوعات مهمی از جمله موسیقی مذهبی، اذان و مناجات‌هایی که از رسانه ملی پخش می‌شود، پرداختند.
نظر شما درباره اثر «ربنا» اثر محمدرضا شجریان چیست؟
ایشان ضمن اشاره به اثر «ربنا»ی استاد شجریان، این قطعه را یک اثر هنری تلقی کردند و اظهار داشتند که احساس و فضای مناسبی برای فضای اذان در ماه مبارک رمضان ندارد. ایشان افزودند: «آن «ربنا»هایی که شجریان اجرا کرده و در ماه رمضان قبل از اذان مغرب پخش می‌شود، صرفاً یک اثر هنری است؛ حالت روحانی و معنوی ندارد. مناسب نیست که پس از اذان، چنین قطعاتی پخش شود؛ بلکه به نظر من، صدای معمولی و آشنای مسجدمان پس از اذان، بهتر و مناسب‌تر است.»
شیوه‌ی دعا کردن و قرائت قرآن
آیت الله خامنه‌ای در ادامه بر اهمیت لحن در دعاخوانی و تلاوت تأکید کردند و گفتند: «خواندن این دعاها با سبک قرآن‌خوانی فارسی، همان سبک که در مساجد مرسوم است، بهتر است؛ زیرا آهنگ‌های کشیده چندان مناسب نیستند. البته چند روز پیش دیدیم که پس از اذان، دعایی با لحن عربی خوانده شد که بسیار خوب و دلنشین بود؛ اما اگر بخواهند آن را با کشیدگی اجرا کنند، نتیجه مطلوب نخواهد بود. البته استثناهایی هم وجود دارد.»
نقد و بررسی اذان‌های ضبط‌شده در استودیو
رهبر انقلاب در سخنان خود به نقد اذان‌های استودیویی پرداختند و تأکید کردند که اذان باید با حس و حال گلدسته‌ای اجرا شود، نه اینکه صرفاً مانند اذان‌هایی باشد که در استودیو طراحی شده است. ایشان افزودند: «در مورد اذان‌هایی که از صدا و سیما پخش می‌شود، نکته‌ای را متذکر می‌شوم. اگر به اذان غلوش اشاره کردید، باید گفت عیب آن این است که آهسته گفته شده است؛ این نوع اذان استودیویی است و مانند حدیث نفس برای خودش است.»
ایشان ادامه دادند: «همین‌طور، اذان ابوزید نیز همین‌طور است؛ او هم برای خودش اذان گفته است و این‌ها برای دیگران اذان نگفته‌اند. در این‌جا به قاریان مصری گفتیم که اذان باید از دل برآید؛ یعنی باید اذان گلدسته‌ای گفته شود، نه اینکه صرفاً استودیویی باشد. اذان گلدسته‌ای همان اذانی است که شما گفته‌اید، یا اذان آقای شریف که بی‌تردید یکی از بهترین و درجه‌یک‌ترین اذان‌ها است. این اذان آقای شریف نسخه بدل است؛ اصل آن را یک عرب گفته است و من سال‌ها پیش این اذان را شنیده‌ام.»
اهمیت اذان صحیح و مؤثر در برقراری ارتباط معنوی و ایجاد فضای روحانی در جامعه
ایشان در ادامه بر اهمیت انتخاب یک اذان استاندارد و مناسب برای پخش‌های رسمی رادیو و تلویزیون تأکید کردند و اذان‌های پرانرژی و مؤثر را به عنوان گزینه‌های مطلوب معرفی نمودند. «اذان طوخى و اذان مؤذن‌زاده نیز خوب هستند؛ این اذان‌ها پُرحرارت و پُرمغز هستند. هدف ما این نبوده است که در رادیو و تلویزیون فقط همان چهار نوع اذان پخش شود؛ بلکه هدف این است که نظم و ترتیب در گفتن اذان رعایت گردد. اما برای جلوگیری از شلوغی، مقرر شد که مرزهایی در این زمینه مشخص شود. البته ممکن است گاهی اوقات چند نوع اذان دیگر نیز پخش شود؛ اما باید توجه داشت که اذان رسمی و دائمی رادیو و تلویزیون ایران، که قرار است در سطح جهان پخش شود، باید – به قول شما – یک اذان استاندارد باشد؛ یعنی بتوانیم آن را به صورت یکنواخت ارائه دهیم و اعلام کنیم که اینگونه اذان گفته می‌شود.»
