مهران مدیری؛ خواننده شب‌های برره یا حاشیه‌های حقوقی؟
مهران مدیری فقط خواننده شب‌های برره است؟ بررسی حقوق و حواشی فعالیت‌های موسیقی او
بررسی فعالیت‌های موسیقی مهران مدیری، حقوق آثار، حواشی و نقش او در شب‌های برره و ترانه سوغاتی
«شب‌های برره» نماد اوج موفقیت مهران مدیری در عرصه سریال‌سازی برای صداوسیما محسوب می‌شود. او در این پروژه علاوه بر نقش بازیگری و کارگردانی، وظیفه خواندن ترانه تیتراژ پایانی را نیز بر عهده داشت.
روزنامه فرهیختگان گزارش داد: خوانندگی غیرحرفه‌ای مدیری در آن سریال، برخلاف آلبوم «از روی سادگی» که در اواخر دهه 70 با همکاری فردین خلعتبری و بابک بیات منتشر شد، توجه بسیاری از مخاطبان چند میلیونی تلویزیون در آن زمان را جلب کرد و باعث شد مدیری به فعالیت‌های موسیقی‌اش جدی‌تر نگاه کند و گهگاهی به آن روی آورد. این رویکرد چندان مورد انتقاد جدی منتقدان هنری، روزنامه‌نگاران و مردم قرار نگرفت، تا جایی که کم‌کم خود مدیری هم تصور کرد که «خواننده» است و می‌تواند در اجراهای زنده‌اش با هنرمندان بزرگ رقابت کند و ترانه‌هایی مانند «سوغاتی» را بازخوانی کند.
کارگردان «جایزه بزرگ» چند سال پیش در یکی از کنسرت‌هایش اظهار داشت که از طریق تماس تلفنی، اردلان سرفراز، یکی از خالقان ترانه «سوغاتی»، اجازه اجرای صحنه‌ای آن را داده است. این در حالی بود که ناصر چشم‌آذر، تنظیم‌کننده اثر، نتوانست مجوز نسخه باکلام قطعه مذکور را بگیرد و تنها نسخه اینسترومنتال آن مجاز به اجرای روی صحنه شد.
بر اساس ماده 6 قانون «حمایت حقوق مؤلفان، مصنفان و هنرمندان»، اثری که توسط چند پدیدآورنده مشترک تولید شده و کار هر یک از آنان جدا و متمایز نیست، اثر مشترک محسوب می‌شود و حقوق مربوط به آن حق‌مشاع پدیدآورندگان است. بنابراین، اگر تنظیم‌کننده اثری خلاقانه ارائه دهد، در دایره خالقان اثر قرار می‌گیرد. اشاره به موضوع ترانه «سوغاتی» و بازخوانی بدون مشکل مهران مدیری از این اثر، پرسش‌هایی را درباره عدم اجازه ناصر چشم‌آذر، یکی از پایه‌های اصلی این قطعه، برای بازخوانی مجدد در کنسرت‌های داخلی برمی‌انگیزد.
قانون حمایت حقوق مؤلفان، مصنفان و هنرمندان در نبود قانون جهانی کپی‌رایت، تنها ابزار قانونی صاحبان آثار هنری برای حفظ حقوق مادی و معنوی‌شان در داخل مرزهای ایران است. این قانون که بیش از پنجاه‌وشش سال است با کمترین اصلاحات اجرا می‌شود، کمتر کسی را به بازنگری در مفاد آن واداشته است. در حالی که باید این قانون را به‌عنوان ابزاری مهم در برابر پیشرفت‌های سریع فناوری و نابرابری‌های ناشی از آن دید؛ اما لازم است مفاد آن اصلاح شود تا حقوق هنرمندان اصیل در مقابل دیگران حفظ شود و فرآیند «خلق» به‌درستی حمایت گردد.
