شامگاه ۱۴ آبان: بزرگ‌ترین و درخشان‌ترین ابرماه سال در آسمان شب ایران

در آسمان آبان ماه سال ۱۴۰۴، در عصر چهارشنبه، شاهد بزرگ‌ترین و درخشان‌ترین ابرماه سال خواهیم بود. آماده شوید تا دومین ابرماه امسال را از نزدیک ببینید.

در تاریخ ۵ نوامبر ۲۰۲۵، در شب، ماه کامل در اوج خود قرار می‌گیرد و درخشش بی‌نظیری در آسمان خواهد داشت. این رویداد که دومین ابرماه در مجموعه سه‌تایی پیاپی امسال است، در ساعت ۱۶:۴۳ به وقت تهران طلوع می‌کند و در ساعت ۱۶:۴۹ همان روز به اوج می‌رسد، یعنی نزدیک‌ترین ماه کامل به زمین از فوریه ۲۰۱۹ تاکنون.

ابرماه آبان، با نام «ماه سگ آبی شب‌زی»، در فاصله‌ای بسیار نزدیک، حدود ۳۵۶٬۹۸۰ کیلومتر، از زمین قرار دارد. این نام ریشه در فرهنگ بومیان آمریکای شمالی دارد و به زمانی اشاره می‌کند که سگ‌های آبی در زیر نور ماه کامل نوامبر، در حال ساختن سدهای زمستانی خود بودند. این ابرماه در صورت فلکی گاو یا ثور و در نزدیکی خوشه‌ی ستاره‌ای پروین دیده می‌شود.

در تاریخ ۱۴ آبان، ماه در ساعت ۱۶:۴۳ به وقت تهران طلوع می‌کند و چند دقیقه بعد، در ساعت ۱۶:۴۹، در اوج خود قرار می‌گیرد. پس از آن، می‌توانید تا نیمه‌شب از تماشای این پدیده در آسمان لذت ببرید.

چرا ابرماه آبان خاص است؟ پدیده‌ی «ابرماه» زمانی رخ می‌دهد که ماه کامل در نزدیک‌ترین نقطه مدار خود به زمین قرار گیرد. مدار ماه حول زمین بیضوی است و این فاصله هر بار متفاوت است. در نتیجه، برخی ابرماه‌ها نسبت به دیگران نزدیک‌تر و درخشنده‌تر هستند. ناسا اعلام کرده است که در حالت ابرماه، قرص ماه ممکن است تا ۱۴ درصد بزرگ‌تر و ۳۰ درصد درخشان‌تر از حالت عادی به نظر برسد، اگرچه تفاوت اندازه با چشم غیرمسلح کم است، اما درخشندگی آن قابل توجه است.

این ابرماه در ۱۴ آبان، تقریبا یک ماه پس از اولین ابرماه سال در ۱۵ مهرماه، رخ می‌دهد و پس از آن، ابرماه سوم در ۱۳ آذر ماه اتفاق می‌افتد. هرچند ابرماه‌ها رویداد نادری نیستند و وقوع سه ابرماه پیاپی نیز چندان نادر نیست، اما دیدن این پدیده‌ها همیشه فرصت مناسبی است برای لذت بردن از زیبایی‌های آسمان شب.