سرنوشت تلخ و ناگوار بازیگران زن پیش از انقلاب؛ از فروزان تا فرشته جنابی، داستانی ناگفته

سرنوشت زنان مشهور بازیگر پیش از انقلاب

با وقوع انقلاب ۵۷، سرنوشت بسیاری از بازیگران زن سینمای قبل از انقلاب تغییر کرد. ستارگانی که روزگاری در پرده‌های نقره‌ای درخشیدند، ناگهان کنار گذاشته شدند و از صحنه هنر کنار رفتند. فرشته جنابی، فروزان، ایرن، نوری کسرایی و روشنک صدر از جمله چهره‌هایی بودند که پس از انقلاب دچار حاشیه‌نشینی شدند. در ادامه، به زندگی و سرنوشت چند تن از این زنان سینما می‌پردازم و سعی دارم جزئیات بیشتری درباره آن‌ها ارائه دهم.

فرشته جنابی

فرشته جنابی در سال ۱۳۲۷ در تهران به دنیا آمد. او فعالیت خود در عرصه سینما را با نقش‌آفرینی در فیلم‌هایی مانند «زن یک‌شنبه» آغاز کرد و به سرعت مورد توجه کارگردانان قرار گرفت.

یکی از آثار او فیلم قیامت عشق بود که در آن با عزت‌الله انتظامی همبازی شد. پس از انقلاب اسلامی، فعالیت هنری او نیز متوقف شد. برخی گزارش‌ها حاکی از آن است که برای او حکم اعدام صادر شده و او ناچار به زندگی مخفیانه شد. او زندگی در انزوا را سپری کرد تا این که در چهار خرداد ۱۳۷۷، در حدود ۵۰ سالگی، درگذشت.

فروزان (پروین خیربخش)

فروزان در تاریخ ۴ شهریور ۱۳۱۶ در بندر انزلی به دنیا آمد. او علاوه بر فعالیت در عرصه بازیگری، در زمینه دوبله نیز فعالیت داشته و از اواخر دهه ۱۳۴۰ و دهه ۱۳۵۰ وارد دنیای سینما شد. از جمله فیلم‌های شناخته‌شده او می‌توان به «ساحل انتظار» به کارگردانی سیامک یاسمی، «بابا شمل» ساخته علی حاتمی، «ایوب»، «دالاهو» و «گنج قارون» اشاره کرد.

همچنین، فیلم «دایره مینا» ساخته داریوش مهرجویی یکی از آثار مهمی است که او در آن ایفای نقش کرده است و این فیلم را به عنوان یکی از آثار کمتر تجاری اما با اهمیت می‌دانند.

بر اساس گزارش‌ها، او پس از انقلاب در ایران باقی ماند و با برخورد قانونی روبرو شد. برخی منابع از صدور حکم اعدام برای فروزان خبر داده‌اند، اما در نهایت او با شروطی مانند تحویل اموال و ممنوعیت فعالیت هنری مورد عفو قرار گرفت. او در تاریخ ۴ بهمن ۱۳۹۴ درگذشت.

ایرن (ایرن زازیانس)

ایرن زازیانس، با نام هنری «ایرن»، بازیگر ارمنی‌تبار ایرانی بود که در تاریخ ۲۰ مرداد ۱۳۰۶ در بابلسر به دنیا آمد. او در حوزه تئاتر و سینما فعالیت می‌کرد و از جمله آثار او می‌توان به فیلم‌های «چشم به راه» و «قاصد بهشت» اشاره کرد.

پس از وقوع انقلاب، فرصت ادامه فعالیت هنری برای او فراهم نشد یا محدود شد. در نهایت، ایرن زازیانس در تاریخ ۷ مرداد ۱۳۹۱ دار فانی را وداع گفت.

نوری کسرایی

نوری کسرایی در اول فروردین ۱۳۳۰ در تهران به دنیا آمد. او در سال ۱۳۴۹ با فیلم «پنجره» ساخته جلال مقدم وارد عرصه سینما شد.

در دهه پنجاه، او در آثار متفاوت و غیرکلیشه‌ای، که بعضاً تحت تأثیر موج نو بودند، فعالیت داشت؛ از جمله در فیلم‌هایی مانند تنگنا و تنگسیر ساخته امیر نادری، و شازده احتجاب ساخته بهمن فرمان‌آرا. بر اساس گزارش‌ها، پس از انقلاب، او اجازه‌ی حضور در هیچ اثر سینمایی را نیافت و عملاً از دنیای سینما کنار گذاشته شد. او سال‌ها در سکوت به سر برد و سرانجام در بیست و یکم دی‌ماه ۱۳۹۸ درگذشت.

روشنک صدر

روشنک صدر، با نام اصلی آذر کریمخانی قزقلعه، در سال ۱۳۳۸ به دنیا آمد. او فعالیت هنری خود را با بازی در فیلم «اسلحه» آغاز کرد و در آثار دیگری مانند «جاهل و رقاصه»، «بیدار در شهر» و «بر فراز آسمان‌ها» نیز نقش‌آفرینی کرد.

بر اساس گزارش‌ها، پس از انقلاب، روشنک صدر با مشکلات جدی از جمله اعتیاد و فشارهای روحی روبه‌رو شد. او در تاریخ ۲۸ تیرماه ۱۳۶۶، در سن ۲۸ سالگی درگذشت.

روزی کوتاه روشنک صدر نمادی است از تداخل میان شهرت و آسیب‌پذیری در آن دوره؛ و نشان می‌دهد چگونه فشارهای اجتماعی، فرهنگی و فردی می‌توانند بر سرنوشت یک فرد جوان تاثیرگذار باشند.