بیوگرافی فرخنده گل‌افشان، همسر اول استاد شجریان و مادر همایون + تصاویر خصوصی

فرخنده گل‌افشان در خرداد 1317 در تهران متولد شد. او فعالیت حرفه‌ای خود را در دهه 1340 با عنوان معلم در مدارس آغاز کرد و در همان دوران در شهر قوچان با محمدرضا شجریان آشنا شد؛ جایی که هر دو در یک دبستان مشغول به تدریس بودند.

این آشنایی منجر به ازدواج در 29 مرداد 1341 شد که ثمره آن چهار فرزند بود: راحله (فرزانه) در 2 مهر 1342، افسانه در 28 اردیبهشت 1344، مژگان در 27 اردیبهشت 1348 و همایون در 31 اردیبهشت 1354.

گل‌افشان سال‌ها در حوزه تدریس و مدیریت مدرسه فعالیت داشت. او در طول دوران حرفه‌ای خود، به عنوان مدیر مدرسه، دبیر ورزش و معاون دبیرستان خدمت کرد و پس از 22 سال فعالیت در آموزش و پرورش، پس از انقلاب اسلامی بازنشسته شد.

پیش از ازدواج، به هنر گلسازی علاقه‌مند بود و آن را دنبال می‌کرد، اما با تشکیل خانواده و مشغله‌های کاری، فرصت ادامه آن را از دست داد. با این حال، همواره خانواده و فرزندان را در اولویت قرار داد و معتقد بود «هنر یک مادر، انسان‌سازی است.»

فرخنده علاقه زیادی به صدای شجریان، به‌ویژه تلاوت قرآن او داشت و می‌گفت: «پیش از ازدواج وقتی صدای تلاوت قرآنش را می‌شنیدم، بسیار لذت می‌بردم؛ آوازش را هم دوست داشتم، ولی خودش را بیشتر!» پس از تولد سه دختر، او احساس می‌کرد جای خالی یک پسر در خانواده احساس می‌شود و در سال 1354، همایون شجریان به دنیا آمد. از همان کودکی، علاقه و استعداد همایون در موسیقی برای مادر آشکار بود؛ او از پنج‌سالگی با تنبک‌نوازی شروع کرد و بعدها مسیر هنری پدر را ادامه داد.

با وجود سال‌ها زندگی مشترک، رابطه فرخنده گل‌افشان و محمدرضا شجریان در سال 1370 پس از حدود سه دهه پایان یافت. در آن زمان، گل‌افشان 53 ساله و شجریان 51 ساله بودند. یک سال پس از طلاق، شجریان با کتایون خوانساری، که در آن زمان 26 سال داشت، ازدواج کرد.

با این حال، پیوند عاطفی فرخنده با پسرش همایون هرگز قطع نشد و او همواره می‌گفت: «هر نفس همایون برای من زندگی است… این پیوند مهر و عشق مادر و فرزند هیچ‌گاه کم‌رنگ نمی‌شود.»

علیرغم سال‌ها جدایی، فرخنده گل‌افشان در مراسم تشییع پیکر استاد شجریان در مهرماه 1399 حضور یافت و در سوگ او با خانواده‌اش هم‌دردی کرد.