شهاب حسینی و بازیگرانی چندوجهی در سینما
شهاب حسینی و بازیگرانی که در عرصه کارگردانی و تهیه‌کنندگی هم درخشیدند | نگاهی به عملکرد همه‌فن‌حریف‌های سینما قبل از اکران «حرکت آخر»
بررسی درخشش بازیگران چندوجهی سینما از محمدعلی فردین تا شهاب حسینی در مسیر بازیگری، کارگردانی و تهیه‌کنندگی.
در طول تاریخ، تعداد قابل توجهی از بازیگران مسیر حرفه‌ای خود را با قدم گذاشتن در عرصه کارگردانی و تهیه‌کنندگی ادامه داده‌اند. برخی از این افراد علاوه بر بازیگری، در حوزه تهیه‌کنندگی نیز فعالیت داشته و اثرات قابل توجهی از خود برجای گذاشته‌اند. یکی از قدیمی‌ترین و شناخته‌شده‌ترین بازیگرانی که در هر سه حوزه فعالیت کرده است، محمدعلی فردین است؛ بازیگری که در کارگردانی و تهیه‌کنندگی نیز آثار مهمی خلق کرده است. پس از او، فرامرز قریبیان، مهدی فخیم‌زاده و دیگران راه این مسیر را پیموده‌اند. در حال حاضر، تعداد بازیگرانی که در زمینه‌های مختلف سینما فعالیت می‌کنند، بسیار است. یکی از این چهره‌ها، شهاب حسینی است که به زودی فیلم «حرکت آخر» به کارگردانی و تهیه‌کنندگی او روی پرده می‌رود.
به مناسبت اکران فیلم «حرکت آخر» ساخته و تهیه‌کنندگی شهاب حسینی، نگاهی می‌اندازیم به بازیگرانی که در کنار بازیگری، کارگردانی و تهیه‌کنندگی نیز بخش مهمی از فعالیت‌های حرفه‌ای‌شان بوده است.
محمدعلی فردین در سال 1338 وارد دنیای سینما شد و تا سال 1341، پیش از ساخت اولین فیلمش «گرگ‌های گرسنه»، در شش فیلم نقش‌آفرینی کرده بود. در فیلم «گرگ‌های گرسنه»، علاوه بر بازیگری، وظیفه کارگردانی و تهیه‌کنندگی را بر عهده داشت. پس از آن، فعالیت‌های او شامل کارگردانی و تهیه‌کنندگی نیز شد. آثار مهمی مانند «خوشگل‌خوشگلا»، «جهنم +من»، «قصه شب»، «قرار بزرگ» و «برفراز آسمان‌ها» در دهه‌های چهل و پنجاه ساخته شدند که فردین در آن‌ها هم نقش بازیگری داشت و هم کارگردانی و تهیه‌کنندگی انجام می‌داد. او در دو فیلم از ایرج قادری، یعنی «سکه شانس» و «برزخی‌ها»، هم بازیگر و هم تهیه‌کننده بود. آخرین حضور او در سینما در سال 1358 و در فیلم «برزخی‌ها» رقم خورد.
فرامرز قریبیان در سال 1347 فعالیت حرفه‌ای خود را در عرصه بازیگری سینما با فیلم «بیگانه بیا» به کارگردانی مسعود کیمیایی آغاز کرد و تا دهه 1360 تنها در نقش بازیگر در سینما حضور داشت. پس از انقلاب، به دلیل ممنوعیت فعالیت بسیاری از ستاره‌های پیش از انقلاب، او به یکی از ستاره‌های نیمه اول دهه 60 تبدیل شد. در این دوره، تصمیم گرفت وارد عرصه کارگردانی شود و در سال 1365 اولین اثر خود، فیلم «جدال در تاسوکی»، را به تهیه‌کنندگی خودش ساخت. قرار بود در این فیلم بازی کند، اما مجوز وزارت ارشاد صادر نشد و عبدالرضا اکبری جایگزین او شد. در سال 1374 دومین فیلم خود، «قانون»، را نیز به تهیه‌کنندگی خودش ساخت؛ اثری پلیسی که چندان موفق نبود و نتوانست جایگاه قابل توجهی برای او به ارمغان آورد.
در سال 1378، با فیلمنامه‌ای از مسعود جعفری جوزانی، سومین فیلمش، «چشم‌هایش»، را با تهیه‌کنندگی مشترک ساخت. این فیلم که بازسازی‌ای نوین از «داش آکل» صادق هدایت بود، توانست جایگاه قریبیان را به عنوان کارگردان تثبیت کند. پس از «چشم‌هایش»، چندین سال از ساخت فیلم‌ها فاصله گرفت تا اینکه پس از دوازده سال، تصمیم گرفت «گناهگاران» را به عنوان اثر بعدی خود و با تهیه‌کنندگی شخصی بسازد. این فیلم نیز مورد توجه قرار گرفت و به اثری قابل قبول تبدیل شد. در سال 1393، قریبیان همچنین تهیه‌کنندگی فیلم «360 درجه» را برعهده داشت که به کارگردانی پسرش، سام قریبیان، ساخته شد.
مهدی فخیم‌زاده در سال 1351 نخستین حضور خود را در سینما با بازی در فیلم «خانواده سرکار غضنفر» تجربه کرد و تا دهه پنجاه به عنوان بازیگر و فیلمنامه‌نویس در پروژه‌های متعددی فعالیت داشت. در سال 1354، او کارگردانی فیلم «مجازات» را بر عهده گرفت و نقش بازیگر را نیز در آن ایفا کرد. یک سال بعد، در فیلم «پشمالو»، علاوه بر کارگردانی، فیلمنامه‌نویسی و بازیگری را بر عهده داشت. فخیم‌زاده در سال 1356 با فیلم «در شهر خبری نیست» وارد عرصه کارگردانی و تهیه‌کنندگی شد. پس از آن، در تولیداتی مانند «به دادم برس رفیق»، «میراث من جنون»، «مسافران مهتاب»، «شتاب‌زده» و «تاواریش»، همزمان در نقش کارگردان، تهیه‌کننده، فیلمنامه‌نویس و بازیگر ظاهر شد. در مجموع، او ۱۸ فیلم کارگردانی کرده و ۶ اثر نیز توسط او تهیه شده است.
نیکی کریمی در سال 1368 با بازی در فیلم سینمایی «وسوسه» وارد دنیای سینما شد. او تا سال 1383 به عنوان بازیگر در صنعت فیلم فعالیت می‌کرد تا اینکه نخستین فیلم خود را با عنوان «یک شب» کارگردانی کرد. در سال 1385، فیلم دومش «چند روز بعد» را ساخت و در آن نقش‌آفرینی کرد. در سال 1389، فیلم «سوت پایان» را بر اساس فیلمنامه‌ای که خودش نوشته بود کارگردانی و در آن بازی کرد. نیکی کریمی در سال 1393 برای نخستین بار وارد عرصه تهیه‌کنندگی شد و فیلم «شیفت شب» را که خودش هم کارگردانی و بازیگری آن را بر عهده داشت، تولید کرد. دو سال بعد، در فیلم «آذر» به کارگردانی محمد حمزه‌ای، بار دیگر نقش تهیه‌کننده را بر عهده گرفت. سه سال بعد، «آتابای» را بر اساس فیلمنامه هادی حجازی‌فر به عنوان کارگردان و تهیه‌کننده ساخت. در سال‌های 1400 و 1401، فیلم‌های «تا فردا» به کارگردانی علی عسگری و «زمانی در ابدیت» به کارگردانی مهدی نوروزیان، با تهیه‌کنندگی نیکی کریمی ساخته شدند.
شهاب حسینی فیلم «مقیمان ناکجا» را تهیه و کارگردانی کرد و در آن نیز به ایفای نقش پرداخت.
شهاب حسینی در سال 1380 با بازی در فیلم «رخساره» برای اولین بار به دنیای سینما معرفی شد. او در سال 1392 نخستین فیلم خود، «ساکن طبقه وسط»، را کارگردانی کرد و در تهیه آن با امیر سماواتی همکاری داشت. در این فیلم، حسینی با گریم‌های متنوع در حدود 40 نقش ایفا کرد. پس از آن، در فیلم دومش «مقیمان ناکجا» نقش کارگردان، تهیه‌کننده و بازیگر را همزمان بر عهده گرفت و فیلمنامه‌نویسی آن را نیز انجام داد. «نویسنده مرده است» سومین اثر سینمایی او بود که در آن هم کارگردانی، بازیگری و تهیه‌کنندگی را بر عهده داشت. در دهه نود، حسینی به عنوان تهیه‌کننده، فیلم‌هایی از کارگردانان جوان را تولید کرد؛ از جمله «خوشید نیمه‌شب» به کارگردانی شبیر شیرازی، «شین» ساخته میثم کزازی، «نرگسی» به کارگردانی پیام اسکندری، «بعد از اتفاق» ساخته پوریا حیدری، «خانه ماهرخ» به کارگردانی شهرام ابراهیمی، و در سال 1403، «حرکت آخر» به کارگردانی و تهیه‌کنندگی او ساخته شد که به زودی اکران خواهد شد.
رامبدجوان علاوه بر تهیه و کارگردانی «قانون مورفی» در چند سکانس آن هم بازی کرد.
رامبد جوان از سال 1374 به عنوان بازیگر در عرصه سینما و تلویزیون شناخته می‌شود. او در سال 1383 اولین تجربه کارگردانی خود را با ساخت فیلم «اسپاگتی در هشت دقیقه» آغاز کرد. از دیگر آثار کارگردانی شده توسط او می‌توان به «پسر آدم، دختر حوا»، «ورود آقایان ممنوع»، «نگار»، «قانون مورفی» و «زودپز» اشاره کرد. علاوه بر فعالیت در حوزه بازیگری و کارگردانی، جوان در چندین فیلم به عنوان تهیه‌کننده نقش داشت. نخستین فیلمی که او تهیه کرد، «نگار» به کارگردانی خودش بود. در سال 1395، او تهیه‌کنندگی فیلم «طلا» به کارگردانی پرویز شهبازی را بر عهده گرفت. همچنین، او «قانون مورفی» را علاوه بر کارگردانی، با همکاری محمد شایسته تهیه کرد. رامبد جوان در کنار فعالیت‌های سینمایی، تهیه‌کننده سریال «مردم معمولی» در شبکه نمایش خانگی نیز بود؛ سریالی کمدی و سیتکامی که خودش کارگردانی آن را بر عهده داشت. علاوه بر این‌ها، او در سه نمایش نیز به عنوان تهیه‌کننده فعالیت کرده است.
«بی رویا» از کارهای موفق هومن سیدی در عرصه تهیه‌کنندگی است.
هومن سیدی از سال 1383 وارد دنیای بازیگری شد و نخستین فیلم خود، «آفریقا»، را در سال 1389 کارگردانی کرد. او در آثار متعددی نقش داشته است، از جمله «سیزده»، «اعترافات ذهن خطرناک من»، «خشم و هیاهو»، «مغزهای کوچک زنگ زده» و «جنگ جهانی سوم»، که در آن‌ها هم به عنوان فیلمنامه‌نویس و هم کارگردان حضور یافته است. سیدی همچنین دو سریال «قورباغه» و «وحشی» را برای شبکه نمایش خانگی ساخته است. علاوه بر بازیگری و کارگردانی، او تجربه تهیه‌کنندگی را نیز دارد؛ ابتدا در همکاری مشترک با آرین وزیر دفتری در تهیه فیلم «بی‌رویا» و سپس به تنهایی در تهیه فیلم «جنگ جهانی سوم» مشارکت داشته است. او همچنین در تدوین آثار خود نقش داشته است.
فیلم سینمایی «حرکت آخر»، به تهیه‌کنندگی و کارگردانی شهاب حسینی، از نهم مهرماه به روی پرده می‌رود.
