سیمین دانشور خالق سووشون و یادگار جلال آل احمد
سیمین دانشور؛ زن سدشکن ادبیات ایران و خالق "سووشون" و نقش او در تحول ادبیات داستانی ایران
سیمین دانشور، نخستین زن داستاننویس حرفهای ایران، با خلق رمان «سووشون» چهره مردانه ادبیات را تغییر داد و مسیر تازهای برای نویسندگان زن گشود.
وقتی خبر رسید که «نرگس آبیار» قصد دارد نسخه سریالی رمان مهم و تاریخساز «سووشون» را بسازد این فکر ذهنم را به خود درگیر کرد که چرا پس از انتشار چاپ نخست این رمان در سال ۱۳۴۸ فیلمسازان ایرانی بهتازگی سودای «سووشون» به سرشانزده و پیشتر شخص یا اشخاصی فکر اقتباس از محتوای این قصه به سرشان نزده است؟! باری، رابطه سینما، شبکه نمایش خانگی و تلویزیون (هرچند کمتر) با ادبیات داستانی معاصر ما چندان گل و بلبل نیست و تازه چند سالی است که بعضی برای گفتن قصه به سراغ متون ادبی ایران آمدهاند.
از اینها گذشته، «سیمین دانشور» اولین داستاننویس حرفهای زن با حفظ سمت مهمترینشان است که در عصر قصهنویسان قلدری چون «صادق چوبک»، «صادق هدایت»، «جلال آلاحمد» و... ظهور کرده و توانسته با تیراژ میلیونی به رقیبی جدی برای این نویسندگان بدل شود.
تا پیش از «سیمین دانشور» و «سووشون» مسئله «زن» در ادبیات داستانی ایران، بهعنوان عنصری حاشیهای و دور از مرکز توجه مورد توجه قرار میگرفت، اما این نویسنده نهتنها توانست اسم خود را در میان چهره مردانه ادبیات کشور ما مطرح کُند، بلکه از پس سپردن فرمان روایت قصه به یک زن و عاملیتبخشی به او برآمد و تاریخساز شد، بهطوری که نمیتوان حضور زنان نویسنده مهم و تأثیرگذاری چون «غزاله علیزاده»، «پرینوش صنیعی»، «ناهید طباطبایی» و... در صنعت نشر ایران را بیتأثیر از حضور «سیمین دانشور» درنظر گرفت. این نویسنده -هرچند دیر- اما سدی را از بین برد که تا پیش از او کسی تاب نزدیک شدن به او را هم نداشت. القصه اینکه، «دانشور» چهره مردانه ادبیات داستانی کشور ما را تغییر داد.
خالق سووشون اگر بود امروز ۱۰۴ساله میشد.