ماه گرفتگی کامل ۱۶ شهریور ۱۴۰۴ | زمان دقیق خسوف و راهنمای خواندن نماز آیات

امشب در تاریخ ۱۶ شهریور ۱۴۰۴ هجری شمسی، مصادف با ۷ سپتامبر ۲۰۲۵ میلادی، شاهد پدیده ماه‌گرفتگی کامل یا «ماه خونین» در ایران خواهیم بود. این پدیده در سایر نقاط جهان نیز، از جمله اروپا، آفریقا، آسیا و استرالیا، قابل مشاهده است.

این رویداد زمانی رخ می‌دهد که خورشید، ماه و زمین در مدارهای خود هم‌راستا می‌شوند. در ابتدا، ماه در سایه‌ای هلالی‌شکل قرار می‌گیرد و سپس به‌طور کامل توسط زمین از نور خورشید محروم می‌شود. در این زمان، مقدار کمی نور خورشید از لبه‌های زمین عبور می‌کند، در حالی که مولکول‌های هوا نور آبی را پراکنده می‌کنند و باقی‌مانده‌های طول موج‌های منعکس‌شده از ماه، آن را به رنگ سرخ نشان می‌دهند.

بر اساس اعلام ناسا، این پدیده در تهران از ساعت ۱۸:۵۸ شروع شده و تا ساعت ۰۰:۲۵ بامداد ادامه دارد. برآورد می‌شود حدود ۷۷ درصد جمعیت جهان بتوانند کل این ماه‌گرفتگی را تماشا کنند. کشورهای آسیایی، از جمله هند و چین، بهترین مکان برای مشاهده این رویداد خواهند بود. همچنین، در لبه شرقی آفریقا و غرب استرالیا، این پدیده قابل رؤیت است.

زمان‌بندی دقیق این پدیده به شرح زیر است: ورود ماه به نیم‌سایه زمین از ساعت ۱۸:۵۸، شروع گرفتگی جزئی در ساعت ۱۹:۵۷، آغاز خسوف کامل در ساعت ۲۱:۰۰، اوج خسوف در ساعت ۲۱:۴۱:۴۶، پایان خسوف کامل در ساعت ۲۲:۲۲ تا ۲۲:۲۳، پایان گرفتگی جزئی در ساعت ۲۳:۲۶ تا ۲۳:۲۷ و خروج کامل ماه از نیم‌سایه در ساعت ۰۰:۲۵ است.

از نظر شرعی، نماز آیات بر مسلمانان در مواردی مانند کسوف، خسوف، زلزله و رعد و برق، زمانی که مردم ترس و وحشت دارند، واجب می‌شود. این نماز شامل دو رکعت است که هر رکعت پنج رکوع و دو سجده دارد.

روش‌های مختلفی برای اقامه نماز آیات وجود دارد. در یکی از روش‌ها، پس از نیت و تکبیره‌الاحرام، حمد و سوره خوانده شده و رکوع می‌شود، سپس سر از رکوع برداشته، حمد و سوره خوانده و این روند ادامه می‌یابد تا رکعت کامل پنج‌ رکوعی انجام شود؛ سپس دو سجده، قیام برای رکعت دوم و تکرار مراحل، در نهایت تشهد و سلام. در روش دیگر، پس از نیت و تکبیره‌الاحرام، حمد و یک آیه قرائت شده و رکوع می‌شود، سپس سر از رکوع برداشته و آیه دیگری خوانده می‌شود و این روند تا رکعت پنجم ادامه می‌یابد، و پس از آن سجده و قیام برای رکعت دوم و تکرار مراحل انجام می‌شود. همچنین، می‌توان در هر رکعت، به جای خواندن حمد، تنها به خواندن یک آیه بسنده کرد، مشروط بر اینکه سوره حمد فقط یک بار در ابتدای آن رکعت خوانده شود.

روش‌های دیگر شامل ترکیب و تکمیل سوره‌ها در رکعت‌های مختلف یا تغییر ترتیب قرائت‌ها نیز وجود دارد، که در فقه اسلامی به آن‌ها اشاره شده است.