پایان ناامیدکننده تاسیان؛ دلایل ضعف فیلمنامه و طراحی نادرست
چرا پایان سریال تاسیان ناامیدکننده و شکستخورده بود؟ بررسی دلایل ضعف فیلمنامه و طراحی نادرست پایان
دلایل شکست سریال تاسیان، ضعف فیلمنامه و پایان نادرست است که تاثیرگذاری اثر را به کلی مخدوش کرد.

دلایل عدم موفقیت سریال تاسیان موضوعی است که امروز قصد داریم به آن بپردازیم تا شاید بتوانیم ابهامات ذهنی مخاطبان این اثر را برطرف کنیم. قبل از هر چیز، لازم است اطلاعات کافی درباره این سریال کسب کنیم تا در مسیر تحلیل دچار مشکل نشویم. سریال تاسیان به کارگردانی تینا پاکروان در تاریخ ۱۹ بهمن ۱۴۰۳ منتشر شد. این اثر، دومین مجموعه در قالب سهگانهای است که توسط تینا پاکروان ساخته شده است، پس از سریال خاتون و پیش از ماهدخت. برخلاف سریال خاتون، تاسیان نتوانست عملکرد مطلوبی از خود نشان دهد و نتوانست جایگاهی در میان بهترین سریالهای شبکه نمایش خانگی پیدا کند. امیدوارم این وضعیت برای سریال ماهدخت تغییر کند و بتواند تاسیان را جبران کند.
در ادامه، لازم است اشاره کنیم که بخشهایی از داستان سریال شامل اسپویل خواهند بود.
همراه با تاسیان، از آغاز تا پایان
سریال تاسیان همانند بسیاری از آثار ایرانی، با قدرت آغاز شد و مسیر نسبتاً خوبی را طی کرد، اما در نهایت از مسیر خارج شد و با یک پایان بیمایه تمام اعتبار خود را زیر سوال برد. نمیخواهم از همین ابتدا وارد جزئیات قسمتهایی شوم که به نقطه ضعف رسیده است، بلکه ترجیح میدهم در بخشهای میانی و میانه سریال باقی بمانم تا زمانی که فرصت مناسبی پیدا کنیم و درباره دلایل ناکامی آن به طور کامل صحبت کنیم.
قبل از پخش سریال، بسیاری سوال داشتند که معنای واژه «تاسیان» چیست؟ عدهای این واژه را جستوجو کردند و با معنای آن آشنا شدند، در حالی که برخی دیگر برای فهمیدن معنی، صحبتهای تینا پاکروان را گوش دادند. خانم پاکروان توضیح داد که «تاسیان» ریشهای گیلکی دارد و به فردی اشاره میکند که در اثر دوری معشوقهاش، دردی عمیق و غمانگیز را تحمل میکند، گاهی این حالت ممکن است منجر به مرگ شود؛ این معنی لغوی است که در ابتدای پخش سریال متوجه آن شدیم.
پس از انتشار اولیه، سریال به دلیل شروع قدرتمند و حضور بازیگران مطرح و برخی صحنههای خاص، در همان اوایل پخش توقیف شد. این اقدام به نفع سریال تمام شد، چرا که کنجکاوی مخاطبان را برانگیخت و افراد بیشتری را جذب اثر کرد. پس از توقیف، اوضاع به خوبی پیش میرفت؛ داستان جذابیت قسمتهای اولیه را داشت و تماشاگران را به سمت خود میکشید، اما در ادامه این جذابیت کاهش یافت و کمکم روند رو به زوال آن آغاز شد، تا جایی که دیگر آن شور اولیه را نداشت و در نهایت به نابودی کشیده شد.
سریال تاسیان با پرداختن به موضوعات اجتماعی و فرهنگی، تلاش میکند تا نگاهی نو و متفاوت به تاریخ و فرهنگ ایرانی بیفکند. کارگردانی و بازیگری در این مجموعه قابل تحسین است و توانسته است جذابیت و عمق داستان را برای مخاطبین فراهم کند. اما در عین حال، برخی ضعفها در فیلمنامه و توسعه شخصیتها مشاهده میشود که ممکن است باعث کاهش تاثیرگذاری داستان شود و تماشاگران را از پیگیری ادامهدار آن باز دارد. از سوی دیگر، تاسیان در بخش طراحی صحنه و لباس توانسته است فضای تاریخی و فرهنگی را به خوبی منتقل کند، که این امر به غنای بصری سریال افزوده است. با این حال، سرعت روایت و گاهی اوقات پیچیدگی زیاد در خط داستانی، ممکن است برای برخی مخاطبین گیجکننده باشد. در مجموع، این سریال اثر قابل توجهی در حوزه تاریخنگاری تصویری ایران است، اما نیازمند بهبود در جزئیات فیلمنامه و توسعه شخصیتها برای رسیدن به سطح بالاتر از رضایت مخاطب است.
قبل از پاسخ به سوال اول، لازم است نگاهی کلی به عملکرد سریال تاسیان بیندازیم. درباره داستان سریال، به نظر نمیرسد نیاز زیادی به توضیح باشد چون بخش اعظم مطالبی که در بالا ذکر شد، در ارتباط با همین موضوع است. بنابراین، حالا به بخشهای دیگر سریال میپردازیم تا آنها را بررسی کنیم. یکی از مهمترین بخشها، بازیگران سریال تاسیان هستند. هنرمندانی که در این اثر نقشآفرینی میکنند، کاملاً بر نقشهای خود مسلط هستند و توانایی نشان دادن شخصیتها را دارند، به گونهای که تماشاگر به راحتی میتواند شخصیتها را در داستان تشخیص دهد.
از دیگر نقاط قوت سریال، طراحی صحنه، گریم و لباس بازیگران است. فضایی که این عناصر در سریال خلق میکنند، کاملاً هماهنگ و دقیق با محیط و زمان مورد نظر است. خانم پاکروان در این بخش عملکرد قابل تحسینی داشته است؛ اگر یادآوری کنید، در سریال خاتون نیز چنین فضاسازی قوی و سازگار با زمان خود مشاهده میشود. علاوه بر این موارد، موسیقی متن و ترانههای سریال نیز نقش مهمی در افزایش تاثیرگذاری سکانسهای مهم دارند و میتوانند تمرکز مخاطب را چندین برابر کنند. با وجود تمامی این نقاط قوت، سریال تاسیان نتوانست موفقیت کامل کسب کند، و یکی از دلایل آن، نبود یک پایانبندی قوی و تاثیرگذار است که بتواند اثرگذاری نهایی را تضمین کند.
پایان پرآب که منجر به شکست تاسیان گردید.
برای درک علل عدم موفقیت سریال تاسیان، باید به ابتدای مقاله و داستان آن بازگردیم، جایی که درباره معنای واژه تاسیان توضیح داده شده است. قسمت پایانی سریال با نقض این مفهوم و نمایش چندین سکانس آبکی، تمامی زحمات ساخته شده را زیر سوال برد. از ابتدای معرفی تا شروع داستان، درباره تاسیان صحبت شد، اما در قسمت آخر به این موضوع هیچ توجهای نشد و به سادگی از کنار آن عبور کردند. مرگ امیر پس از شیرین، دقیقا خلاف مفهوم تاسیان است، زیرا هیچ نشانهای از غم یا فاصله دیده نشد. اگر توانایی ساخت یک اثر قابلقبول را ندارید و نمیتوانید یک پایان مناسب برای آن رقم بزنید، بهتر است اثری نسازید که در آن گیر بیفتید و با افزودن آبروی بیمورد، توهین به شعور مخاطب کنید.
علت اصلی شکست این سریال به یک مشکل بنیادی برمیگردد و آن هم ضعف در فیلمنامه است. خانم پاکروان، به عنوان نویسنده، نتوانست داستان را جمعبندی کند و تنها به مشخص کردن وضعیت امیر و شیرین بسنده کرد. اما نقشهای دیگر چه؟ جمشید و حوری چه سرنوشتی دارند؟ این موارد تنها بخشی از مشکلات قسمت پایانی سریال تاسیان است. هرچند اثر نقاط قوت زیادی دارد که در بخشهایی به آنها اشاره کردم، اما این نقاط مثبت نتوانستند جلوی حوادث مضحک و ضعفهای فنی قسمت آخر را بگیرند. تاسیان نشان داد که چگونه یک پایان نامناسب میتواند تمامی زحمات ساخته شده را بر باد دهد و اثری را که با تلاش ساخته شده است، نابود کند.