تأثیر جنگ تعرفه‌ها بر صنعت مد و هنر جهان در دوران ترامپ
تاثیر جنگ تعرفه‌ها بر صنعت مد و هنر جهان؛ چگونه سیاست‌های ترامپ بازارهای لوکس و هنر را متحول کرد
تأثیر جنگ تعرفه‌ها بر صنعت مد و هنر جهانی، تغییرات قیمت‌ها، زنجیره تأمین، و آینده بازارهای لوکس در مواجهه با سیاست‌های ترامپ
در گذشته، تنها صنعت فولاد و خودرو تحت تأثیر سیاست‌های اقتصادی دونالد ترامپ قرار داشتند. اما اکنون نوبت به صنعت مد رسیده است؛ صنعتی پر زرق و برق و جهانی که به شدت به زنجیره‌های پیچیده تأمین وابسته است. با آغاز جنگ تعرفه‌ها، موجی از نگرانی و شوک در بازارهای مد و کالاهای لوکس به راه افتاده است.
این تعرفه‌ها که بسیاری آن را شروعی برای بازگشتی تاریخی به مرزهای ملی، تولید بومی و موانع تجاری می‌دانند، شامل عوارض پایه ده درصدی برای تمامی واردات به ایالات متحده است. کشورهایی که از نظر ترامپ «بدترین متخلفان تجاری» محسوب می‌شوند، با نرخ‌های بالاتری مواجه شده‌اند. در میان این کشورها، تعدادی از مهم‌ترین نقاط گره‌خورده در زنجیره تولید مد جهانی قرار دارند، از جمله چین، ویتنام، پاکستان و اتحادیه اروپا.
اختلالی که سراسر جهان را در بر گرفت
چین، بزرگ‌ترین کارخانه صنعت مد جهان و میزبان برندهای مشهوری مانند «زارا» و «پرادا»، در حال حاضر با تعرفه‌ای معادل ۵۴ درصد روبه‌رو است. در مقابل، ویتنام که نیمی از کفش‌های «نایک» را تولید می‌کند، با تعرفه ۴۶ درصدی مواجه شده است، و پاکستان، که تولیدکننده اصلی جین است، تعرفه ۲۹ درصدی را تجربه می‌کند. تعرفه‌ها برای بنگلادش ۳۷ درصد تعیین شده و اتحادیه اروپا، که حدود ۷۰ درصد بازار جهانی کالاهای لوکس را در اختیار دارد، با تعرفه ۲۰ درصد روبه‌رو است.
در این میان، حتی کشورهایی که در نگاه اول نقش کلیدی در صنعت مد ندارند نیز تحت تأثیر قرار گرفته‌اند. کامبوج، که سهم کمی در تأمین لباس دارد، اکنون با تعرفه ۳۳ درصدی مواجه شده است. فیلیپین، که در تولید نخ و قطعات جانبی فعالیت می‌کند، باید با تعرفه ۳۷ درصدی مقابله کند.
این وضعیت نشان می‌دهد که نه تنها لباس نهایی، بلکه تمامی اجزای تشکیل‌دهنده آن، از نخ اولیه تا دکمه و برچسب، ممکن است دچار افزایش قیمت شوند. اثر این تعرفه‌ها محدود به تولیدکنندگان آسیایی یا برندهای اروپایی نیست؛ بلکه برندهای آمریکایی نیز با اختلال روبه‌رو شده‌اند. زیرا بیش از ۹۸ درصد پوشاک در آمریکا وارداتی است و در دنیای مد، کمتر محصولی وجود دارد که تماما در یک کشور تولید شده باشد.
زنجیره‌ای که از هم گسست
استفانو مارتینتو، مدیرعامل پلتفرم مد تومورو، در تحلیل وضعیت فعلی اظهار داشت: «محصولات در یک مکان مشخص ساخته نمی‌شوند. ممکن است پارچه از ایتالیا، زیپ از چین، دکمه از کره باشد و سپس فرآیند مونتاژ در ترکیه انجام شود. زنجیره تولید جهانی است و در حال حاضر این زنجیره با خطر شکاف مواجه شده است.»
وی تأکید کرد که هنوز هیچ شفافیتی در مورد بخش‌هایی از زنجیره که تحت تأثیر قرار گرفته‌اند، وجود ندارد. بی‌اعتمادی نسبت به چشم‌انداز اقتصادی، ابهام در تعرفه‌ها و نبود راهنمایی‌های اجرایی واضح، باعث افزایش سردرگمی در صنعت مد شده است.
نقش سیاه بر چهره لویی‌ویتون
برخی تولیدکنندگان آمریکایی که در سال‌های گذشته با هدف حمایت داخلی، کارخانه‌هایی در خاک ایالات متحده راه‌اندازی کرده بودند، اکنون در وضعیت پیچیده‌ای قرار گرفته‌اند. در میان این کارخانه‌ها، واحدهای تولیدی «لویی ویتون» در تگزاس و کالیفرنیا با چالشی جدی مواجه شده‌اند. این برند لوکس فرانسوی در دوران نخست‌وزیری ترامپ، اقدام به افتتاح کارخانه‌هایی در آمریکا کرد تا نشان دهد می‌توان کالای لوکس را در داخل کشور تولید کرد.
با این حال، گزارشی که اخیراً منتشر شده، نشان می‌دهد برخی از کارگران این کارخانه‌ها با نصب برچسب‌های «ساخت فرانسه» بر کیف‌هایی که در آمریکا تولید می‌شدند، قوانین مربوط به منشأ کالا را نقض کرده‌اند. در مواردی، شنیده شده است که کارگران با استفاده از قطعات اضافی، کیف‌هایی خارج از شیفت رسمی تولید کرده و در بازار سیاه عرضه کرده‌اند. هرچند این گزارش‌ها هنوز به صورت رسمی تأیید نشده‌اند، اما سایه‌ای سنگین بر تصویر «ساخت آمریکا» افکنده‌اند.
برندهایی که از چین به ویتنام انتقال یافته‌اند
همزمان با اعلام تعرفه‌ها، بازارها واکنش شدیدی نشان دادند. سهام برند بریتانیایی «بربری» در چند روز اول جنگ تعرفه‌ها تنها در دو روز ۱۶ درصد کاهش یافت. شرکت‌های بزرگ دیگری مانند کرینگ، مالک گوچی و سن‌لوران، و ال‌وی‌ام‌اچ، مالک لویی ویتون و دیور، نیز با کاهش قابل توجه ارزش مواجه شدند. برندهای ورزشی مانند «نایک»، «پوما» و «لولولمون» که در دوره قبلی تعرفه‌های ترامپ، تولید خود را از چین به ویتنام و کامبوج منتقل کرده بودند، بار دیگر دچار نوسان شدند.
بازارهایی که سقوط کردند
در این زمینه، تعدادی از شرکت‌ها تلاش کرده‌اند خود را با فضای جدید همگام نشان دهند. شرکت «ال‌وی‌ام‌اچ»، که سال‌هاست روابط نزدیکی با دولت ترامپ دارد، یکی از این نمونه‌ها است. این غول فرانسوی صنعت مد، سه کارخانه در آمریکا دارد که نیمی از محصولاتش را برای بازار داخلی تولید می‌کنند.
حضور برنار آرنو، مدیرعامل این شرکت، در مراسم تحلیف دوم ترامپ همراه با خانواده‌اش، نشانگر این نزدیکی است. بر اساس این روابط، برخی تصور می‌کردند که ال‌وی‌ام‌اچ در مقابل موج تعرفه‌ها مقاوم خواهد بود، اما واقعیت خلاف این تصور بود. بازارها نه بر اساس روابط سیاسی بلکه بر اساس شاخص‌های اقتصادی عمل می‌کنند و حتی این برند قدرتمند نیز از کاهش ارزش سهام بی‌نصیب نماند. آینده این شرکت‌ها هنوز نامشخص است؛ شایعاتی درباره احتمال تعویق در خرید «ورساچه» توسط «پرادا» منتشر شده و هنوز مشخص نیست بازار چه واکنشی نشان خواهد داد.
روندهای روز در میدان رقابت تجاری
تعرفه‌های «روز رهایی» ترامپ نه تنها جنبه اقتصادی دارند، بلکه نشانگر رویکردهای سیاسی واضحی نیز هستند. تحلیلگران با توجه به تجربه دوره نخست ریاست‌جمهوری ترامپ معتقدند که چین و اتحادیه اروپا در گذشته نیز در واکنش به تعرفه‌های آمریکا، اقداماتی تلافی‌جویانه علیه کالاهای صادرشده از مناطق حساس سیاسی، مانند ایالت‌های کشاورزی و صنعتی حامی ترامپ در آمریکا، انجام داده‌اند.
در حال حاضر نیز، نشانه‌هایی از تکرار این الگو مشاهده می‌شود. اتحادیه اروپا تهدید کرده است که بر کالاهای لوکس آمریکایی، مانند محصولات «رالف لورن»، تعرفه‌هایی وضع خواهد کرد. چین نیز ابتدا تعرفه‌هایی تا ۱۴۷ درصد اعلام کرده و سپس این میزان را تا ۳۲ درصد کاهش داده است. کارشناسان بر این باورند که این سیاست‌ها نه تنها جنبه اقتصادی دارند، بلکه بخشی از رقابت‌های ژئوپلیتیکی میان قدرت‌های جهانی محسوب می‌شوند.
قیمت‌ها در انبارها در حال تغییر هستند.
در داخل ایالات متحده، موج اعتراضات شدت یافته است. مدیران زنجیره‌های بزرگ خرده‌فروشی مانند والمارت و تارگت مستقیماً با ترامپ دیدار کرده و نسبت به تأثیرات مخرب این سیاست‌ها بر بازار مصرف هشدار داده‌اند. در بخش خرده‌فروشی، برخی فروشگاه‌ها هم‌اکنون در حال تنظیم قیمت‌های جدید هستند. برچسب‌های قیمتی در انبارها در حال تعویض است و پیش‌بینی می‌شود بسیاری از کالاهای تابستانی با افزایش قیمت بین ۱۰ تا ۳۰ درصد وارد بازار شوند. این وضعیت برای والدینی که در آستانه خرید لباس‌های مدرسه هستند یا زوج‌هایی که قصد خرید لباس عروسی دارند، شوک‌آور خواهد بود.
استایل منحصربه‌فرد یا استثمار فزاینده کارگران
در این وضعیت بحرانی، برندهای کوچک‌تر و طراحان مستقل در وضعیت وخیم‌تری قرار دارند. آن‌ها نه قدرت لابی دارند و نه منابع مالی کافی برای انتقال تولید به مکان‌های جدید یا مقابله با شوک‌های ارزی. کارشناسان بر این باورند که افزایش قیمت‌ها اجتناب‌ناپذیر است و مصرف‌کنندگان، به‌ویژه در طبقات متوسط، به‌طور مستقیم این تغییرات را احساس خواهند کرد.
همچنین، آمارها نشان می‌دهد که از سال ۱۳۹۸ (۲۰۱۹) تاکنون، قیمت کالاهای لوکس به‌طور میانگین بیش از ۵۰ درصد رشد داشته است. با اعمال تعرفه‌های جدید، این روند سریع‌تر و شدیدتر خواهد شد. در حالی که ثروتمندان هنوز توانایی خرید این کالاها را دارند، اما مشتریان علاقه‌مند به مد و شیک‌پوشی یا طبقه متوسط به تدریج از بازار خارج می‌شوند. نگرانی دیگری که مطرح است، افزایش جذابیت کالاهای تقلبی است که با بهره‌کشی از کارگران و قاچاق انسان همراه است.
آینده‌های ناشناخته در صنعت مد
همزمان، فعالان حقوق کار و ناظران بین‌المللی هشدار می‌دهند که افزایش قیمت‌ها در بازار رسمی ممکن است تقاضا برای کالاهای تولید شده در کارگاه‌های غیررسمی و پرخطر را افزایش دهد. در این کارگاه‌ها، نه استانداردهای ایمنی رعایت می‌شود و نه حقوق منصفانه‌ای برای کارگران وجود دارد. این سیاست‌ها می‌تواند صنعت مد را دهه‌ها به عقب برگرداند. طراحان اروپایی ممکن است مجبور شوند تنها در داخل اروپا فعالیت کنند و آمریکایی‌ها نیز فقط در بازار داخلی خود فروش داشته باشند. اگر این سناریو محقق شود، روند جهانی‌سازی صنعت مد، همان‌گونه که در دو دهه گذشته شناخته می‌شد، به پایان خواهد رسید.
آیا نخ صنعت مد دچار پارگی می‌شود؟
تعرفه‌های جدید دولت ترامپ نمادی تاریخی در تحول صنعت مد و هنر جهان محسوب می‌شوند. اگرچه هدف اصلی این سیاست‌ها، تقویت تولید داخلی آمریکا و کاهش کسری تجاری اعلام شده است، اما آنچه تاکنون مشاهده شده، مجموعه‌ای از شوک‌ها و تنش‌ها است که نه تنها بازارها را دچار نوسان کرده، بلکه روابط بین‌المللی را نیز تیره‌تر ساخته است.
در این میان، صنعت مد با تمامی زرق و برق‌هایش، شاید یکی از آسیب‌پذیرترین بخش‌ها باشد. صنعتی که در آن، نخ یک پیراهن ممکن است از هند وارد شود، طرح آن در ایتالیا طراحی گردد، دوخت در ترکیه انجام شود و در نهایت برای فروش به بازار نیویورک برسد. در جهانی که هر کشور در حال افزایش تعرفه‌ها و دیوار کشیدن بر سر راه تجارت است، این پارچه جهانی در معرض پاره شدن قرار گرفته است.
تعرفه‌هایی که بازار هنر را نیز تحت تاثیر قرار دادند
آرت‌نیوزپیپر: جورجینا آدام
در حالی که ایالات متحده در سال ۲۰۲۳ حدود ۴۲ درصد از فروش جهانی هنر را در اختیار داشت، پیشنهاد تعرفه‌های ترامپ با افزایش ۱۰ تا ۲۵ درصدی بر واردات آثار هنری از چین، اروپا، مکزیک و کانادا، بازار هنر را به شدت تکان داد. دلالان هنری هشدار می‌دهند این فشار هزینه‌ای، به ویژه در بازارهای میان‌رده، تقاضا را کاهش خواهد داد.
فرانسیس پتی از شرکت گندر وایت توصیه می‌کند مجموعه‌داران قبل از اجرایی شدن این سیاست‌ها، خریدهای خود را در رویدادهایی مانند آرت‌بازل میامی نهایی کنند. در این میان، هنر آمریکای لاتین نیز در معرض خطر قرار گرفته است. نقاشی ۲۸.۵ میلیون دلاری «لئونورا کارینگتون» و مجسمه‌ای با قیمت ۱۱.۴۶ میلیون دلار، نمونه‌هایی هستند بر رونق هنر مکزیکی، رونقی که اکنون در سایه‌ای از نگرانی‌های اقتصادی قرار گرفته است.
برندهای لوکس در شوک تعرفه‌ها
ترکیب گزارش‌های بیزینس اینسایدر، NSS Magazine، رویترز
تاثیر تعرفه‌ها تنها به دنیای هنر محدود نمی‌شود و صنعت مد را نیز در بر گرفته است. برندهای لوکس مانند «لویی ویتون» و «هرمس» برای جبران هزینه‌های ناشی از تعرفه‌های ۱۰ درصدی بر واردات اروپایی، قیمت محصولات محبوب خود مانند کیف‌های Neverfull GM و Speedy 30 را افزایش داده‌اند. در مقابل، برندهای فست‌فشن مانند «شین» و «تمو»، که پیش‌تر از معافیت‌های وارداتی بهره‌مند بودند، حالا مجبور به بالا بردن قیمت‌های خود شده‌اند.
این تصمیم، زنگ خطری برای مصرف‌کنندگان آمریکایی با بودجه محدود است. برندهایی چون «زارا» و «مانگو»، که زنجیره تأمین‌شان به کشورهای آسیایی وابسته است، از ابتدای سال ۱۴۰۴ تحت تاثیر تعرفه‌های ۴۶ تا ۴۹ درصد قرار گرفته‌اند. این تعرفه‌ها نه تنها قیمت نهایی محصولات را افزایش داده‌اند، بلکه طرح‌های توسعه بازار در آمریکا را نیز متوقف ساخته‌اند.
تأثیر تعرفه‌ها بر زنجیره تأمین زارا و مانگو
ترکیب گزارش‌های ووگ بیزینس، WWD و بیزینس آو فشن
با تشدید تعرفه‌های وارداتی آمریکا بر واردات از کشورهای جنوب‌شرقی آسیا، برندهای مانند «زارا» و «مانگو» با افزایش چشمگیر هزینه‌های تولید مواجه شده‌اند. نتایج این فشارها، افزایش ۱۰ تا ۱۵ درصدی قیمت نهایی در فروشگاه‌های آمریکا است. برنامه‌های توسعه فروشگاه‌های این برندها در آمریکا به تعویق افتاده و زنجیره‌های تأمین جهانی آن‌ها با تأخیر، هزینه‌های بالاتر و نااطمینانی روبه‌رو شده است. این وضعیت، نه تنها برای صنعت مد بلکه برای کارگران کارخانه‌های آسیایی نیز نگران‌کننده است.
هشدارهای میسی، نوردستروم و سنای آمریکا درباره سیاست‌های ترامپ
برگرفته از نیویورک‌تایمز و پولیتیکو
در پی افزایش تعرفه‌های وارداتی آمریکا، خرده‌فروشان بزرگی مانند میسی و نوردستروم در نامه‌ای هشدارآمیز به ترامپ، پیامدهای افزایش قیمت و کمبود کالا را گوشزد کردند. چاک شومر، رهبر دموکرات‌های سنا، نیز از افزایش ۴۰۰۰ دلاری هزینه سالانه زندگی خانوارهای آمریکایی خبر داد و سیاست‌های تجاری ترامپ را مورد انتقاد قرار داد. لابی‌های صنعت مد اکنون در مرکز تنشی قرار گرفته‌اند که توازن میان رقابت‌پذیری اقتصادی، حمایت از تولید داخلی و قدرت خرید مصرف‌کننده را بر هم زده است. این تنش‌ها نه تنها بر فروشگاه‌ها، بلکه بر نتایج انتخابات نیز تاثیرگذار خواهد بود.
بازار هنر در سایه‌روشن سیاست‌ها
آرت‌نیوزپیپر: دانیل گرنت
با افزایش گمانه‌زنی‌ها درباره تعرفه‌های جدید، بسیاری از مجموعه‌داران بازار آثار عتیقه و هنری میان‌رده، خریدهای خود را به تعویق انداخته‌اند. هرچند کلکسیونرهای بزرگ هنوز فعال هستند، اما حتی آنان نیز به استراتژی‌های محافظه‌کارانه و هزینه‌های بالاتر روی آورده‌اند. نوسان در تصمیم‌گیری، بازار هنر را وارد مرحله‌ای از رکود موقت کرده است، رکودی که در صورت تصویب نهایی تعرفه‌ها، ممکن است پایدارتر شود.
واکنش اروپایی‌ها به افزایش قیمت کیف‌های لویی ویتون و گوچی
ترکیب گزارش‌های رویترز و بیزینس آو فشن
در واکنش به سیاست‌های تجاری ترامپ، اتحادیه اروپا از آوریل ۲۰۲۵ تعرفه‌های جدیدی بر واردات محصولات آمریکایی وضع کرده است. برندهای لوکس فرانسوی مانند «لویی ویتون»، «هرمس»، «گوچی» و «سن‌لوران» برای مقابله با این شرایط، قیمت محصولات خود در آمریکا را افزایش داده‌اند. با توجه به اینکه بازار آمریکا حدود ۲۵ درصد از درآمد این برندهای اروپایی را تشکیل می‌دهد، تهدید اروپا برای اعمال تعرفه‌های تلافی‌جویانه بر صادرات پوشاک آمریکا، چشم‌انداز روابط تجاری را تیره‌تر ساخته است.
