رضا عطاران نماد کمدی ملی ایران در فیلم صددام
رضا عطاران نماد کمدی ملی ایران است؛ فیلم «صددام» پلی میان طنز، وطندوستی و پایداری سینما
فیلم «صددام» نماد وحدت و وطندوستی است؛ کمدی ملی ایران با پیامهای عاشقانه، ملیگرایی و نشاط خانوادگی

مجتبی رشوند، تهیهکننده فیلم «صددام» که قبلاً فیلم اجتماعی «یادگار جنوب» را در سال ۱۴۰۱ ساخته است، درباره فیلم جدیدش با ژانر کمدی گفت: تنوع در ژانرهای سینمایی از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. وی افزود که حمایت از فیلمهای اجتماعی در کشور محدود است و برنامهای برای حمایت از آثار غیرکمدی وجود ندارد؛ بنابراین، برای بقا و پایداری در صنعت فیلمسازی، باید در ژانرهای مختلف فعالیت کنیم.
رشوند درباره انتخاب شخصیت صددام به عنوان یک فرد منفور در نگاه ایرانیان، توضیح داد: موضوع اصلی فیلم «صددام» خود صدام نیست، بلکه قصه فردی است که بدل اوست. تنها بخشی از فیلم که به صددام مرتبط میشود، سخنرانی او است که در آن تأکید میکند «من ۷ روز دیگر در تهران کنار برج آزادی خواهم بود»، که در واقع یک شوخی است. این شوخی به همراه یک احساس عاشقانه در فیلم ترکیب شده و اثر را در قالب عشق و کمدی قرار میدهد.
این تهیهکننده درباره شوخیهای فیلم و تماشای خانوادگی آن، خاطرنشان کرد: «صددام» فیلم متفاوتی است که قصد دارد ادعای تاریخی محققنشدهای را با طنز نشان دهد. شوخیهایی که در فیلم آمده، چیز عجیب و نامتعارفی نیستند و بسیاری از خانوادههایی که من دیدم، این فیلم را با رضایت و در فضای خانوادگی تماشا کردهاند. من هم خودم با خانوادهام این فیلم را دیدم.
در مورد نقش بازیگران و نقش رضا عطاران در بار طنز فیلم، رشوند گفت: به نظر من، بار شوخی و طنز در فیلم بهدرستی بین بازیگران تقسیم شده است، و رضا عطاران به دلیل محوریت فیلم، باید بیشترین مسئولیت طنز را بر عهده میداشت. او در کنار دیگر بازیگران، نقش کلیدی در تکمیل اثر داشت و همه آنها به عنوان نخ تسبیحی بودند که کار را به هم مرتبط میکردند.
وی درباره بازی پریناز ایزدیار در نقش ثریا مسرور و توانمندی او در ایفای نقش کمدی، اظهار داشت: نیاز داشتیم بازیگری توانمند در زمینه طنز باشد و با وجود اینکه پریناز ایزدیار سابقه در فیلمهای کمدی نداشت، اما به دلیل استعداد بالای خود، این ریسک را پذیرفت و نقش را به خوبی اجرا کرد؛ انتخاب او تصمیم درستی بود.
رشوند درباره هدف فیلم «صددام» که بیشتر به سمت گیشه تمایل دارد و محتوای خاصی ندارد، تصریح کرد: محتوای فیلم ما یک کمدی عاشقانه است؛ شخصیت اصلی داستان، بدل صددام، سختیهای زیادی را تحمل میکند تا به عشق خود برسد. در کنار این، حس میهنپرستی در فیلم دیده میشود و نشان میدهد که در صورت تهاجم خارجی، مردم کشورشان چه اقداماتی انجام میدهند.
وی اذعان کرد که بخش زیادی از ساخت فیلم برای جذب تماشاگر و سودآوری بوده است، اما در عین حال، فیلم حاوی پیامهای ملی و احساسات وطندوستی است. رضا عطاران در فیلم بارها به موضوع وطنپرستی اشاره میکند و فیلم، نفرت از صددام را نشان میدهد، حتی واژههای توهینآمیز نسبت به او در اثر دیده میشود.
در رابطه با ریتم داستان، که در اواسط کند میشود، رشوند توضیح داد: اساس فیلم بر موضوع حماقت و ادعای محققنشده استوار است. در کنار روایت عشق و احساسات میهنپرستانه، نشان میدهیم که هرچقدر مشکلات داخلی داشته باشیم، اگر دشمن خارجی وارد شود، متحد میشویم. بنابراین، ریتم فیلم در مسیر طبیعی خود قرار دارد و از ابتدا تا انتهای داستان، مخاطب در جریان زندگی بدل صددام قرار میگیرد.
رشوند از عوامل پشت صحنه که در گرمای ۵۳ درجه غزالی فیلمبرداری را ادامه دادند، تشکر کرد و گفت: در این فیلم، همبستگی اجتماعی خوبی نشان داده شده است و معتقدم روزی ممکن است این اثر به عنوان یک اثر ملی مورد تقدیر قرار گیرد، هرچند شوخیهای فیلم چندان بر موضوع ملیگرایی تأکید نمیکند.
در مورد رده سنی «صددام»، او بیان کرد که این فیلم بیشتر برای نسل جوان ساخته شده است؛ زیرا بسیاری از جوانان، روزهای جنگ را تجربه نکردهاند و موضوعات فیلم برایشان آشنا نیست. یکی از والدین به او گفت که پسر یازدهسالهاش سه بار این فیلم را دیده است، که نشان میدهد گروه سنی نوجوان نیز میتواند با آن ارتباط برقرار کند. این موضوع اهمیت انتقال پیامهای فرهنگی و ملی در قالب طنز و کمدی را نشان میدهد.
در مورد موسیقی، رشوند گفت: موسیقی «صددام» یکی از نقاط قوت فیلم است. سروش انتظامی، که چندین بار متن فیلم را مطالعه کرده بود، در تولید موسیقی نقش داشت و در انتخاب سازهای ایرانی و عربی، عملکرد خوبی داشت. او از نوازندگان زنده برای ضبط موسیقی بهره برده است.
رشوند نسبت به برخی نقدهای منفی بیتفاوت نبود و گفت: در «صددام»، به مخاطب احترام گذاشتهایم. متأسفانه، در سیستم سینما و رسانهها، گاهی نگاهها منفی و انتقادی بیمورد نسبت به فیلمها دیده میشود، که این نگاهها به ضرر سینما است. هر فرد باید خودش فیلم را ببیند و برداشت خودش را داشته باشد، زیرا نظرات متفاوت است.
او تأکید کرد که نقدهای بیادبی و حملههای تندی به آثار، به سینما آسیب میزند و باید از این روند پرهیز کرد. سینما در حال حاضر نیازمند حمایت است و نباید با رفتارهای منفی، مسیر رشد آن را مختل کنیم. رقابت در سینما باید سالم باشد و به جای تخریب، به رشد و توسعه این هنر کمک کنیم.
پروژه کارگردانی «صددام» را پدرام پورامیری بر عهده داشت، چون او استعداد و انگیزه بالایی داشت و قبلاً تجربه کارگردانی در «یادگار جنوب» کسب کرده بود. رشوند در مورد تبلیغات فیلم هم گفت: در صدا و سیما فعالیت خاصی نداشتیم و تمرکز بر فضای مجازی بود، هرچند تمایل داشتیم تبلیغات محیطی هم انجام دهیم، اما هزینههای آن بالا است. در عوض، تبلیغات در فضای مجازی با قدرت ادامه دارد.
در نهایت، رشوند درباره نقش فیلمهای کمدی در سرپا نگهداشتن صنعت سینما، اظهار داشت: در سراسر جهان، فیلمهای کمدی همواره پرمخاطب بودهاند، زیرا مردم دوست دارند در کنار مسائل روزمره، دقایقی را در آرامش سپری کنند. اما کمرونق بودن سینمای اجتماعی نیازمند بررسی و پژوهش است؛ باید نشستهایی میان تهیهکنندگان، سینماگران و سازمانهای مربوطه برگزار شود تا دلایل کاهش تولید این نوع آثار مشخص شود.
او معتقد است که سینما باید نقش آگاهسازی داشته باشد و تولید فیلمهای دغدغهمند را افزایش دهد. در عین حال، نباید فراموش کرد که فیلمهای کمدی، با فروش بالا، به بقای سینما کمک میکنند و سینماداران نیز تمایل دارند این نوع فیلمها را اکران کنند تا هزینههای نگهداری سالنها جبران شود.