چالش‌های فنی و ساختاری در مسیر توسعه دیفای: تمرکزگرایی در راه است
چالش‌های فنی و ساختاری در مسیر توسعه دیفای: چگونه تمرکزگرایی جایگزین تمرکززدایی می‌شود؟
تحلیل ویل پپر درباره چالش‌های فنی و ساختاری در مسیر توسعه دیفای و افزایش تمرکزگرایی در اکوسیستم رمزارزها
در دوران اوج خود، تمرکززدایی در حوزه DeFi (دیفای) به عنوان دوره طلایی شناخته می‌شود، اما مشکلات فنی و ساختاری در حال سوق دادن این حوزه به سمت تمرکزگرایی است، چنانکه ویل پپر، هم‌بنیان‌گذار شرکت سیندیکیت (Syndicate)، در گفتگو با کریپتو نیوز (crypto.news) تصریح کرد.
با ورود سرمایه‌های بیشتر به اکوسیستم رمزارز، پرسش اصلی نه تنها میزان آن، بلکه محل ورود سرمایه و تأثیر آن بر ساختارهای متمرکز است. پپر معتقد است که تلاش برای همزمان رسیدن به کارایی بالا و حفظ تمرکززدایی در حال حاضر یکی از پیچیده‌ترین چالش‌های حوزه کریپتو محسوب می‌شود. او در این باره گفت: «در دوره‌های قبل از ۲۰۲۰، صرافی‌های متمرکز کنترل بازار را در دست داشتند و DeFi به شکل فعلی وجود نداشت. اما از سال ۲۰۲۲ تا ۲۰۲۴، دوره طلایی DeFi غیرمتمرکز را شاهد بودیم، زمانی که پروژه‌هایی مانند یونی‌سواپ ورژن ۳ (UNI) کارایی سرمایه را به شکل قابل توجهی افزایش دادند و پلتفرن‌هایی مانند Curve و Velodrome مکانیزم‌هایی برای جذب مستقیم نقدینگی ارائه دادند.»
وی افزود که پس از آن، وضعیت تغییر کرده است و پروژه‌هایی مانند هایپرلیquid (HYPE) و دیگر «هایپراکسچنج‌ها» عملاً بخش‌هایی از اکوسیستم را مجدداً متمرکز کرده‌اند. این پلتفرم‌ها اغلب بسته‌سافت‌ویر هستند، عملیات‌های خارج از زنجیره دارند و با کیف‌پول‌های اتریوم (ETH) از طریق JSON-RPC تعامل می‌کنند، که این موضوع در ظاهر، سازگاری کیف‌پول و مجموعه‌های اعتبارسنجی را نشان می‌دهد، اما در حقیقت، کنترل کد و به‌روزرسانی‌ها در دست یک نهاد واحد است و این مسئله تمرکز را تقویت می‌کند.
پپر بر این باور است که چالش اصلی در حال حاضر، ساخت سامانه‌هایی است که بتوانند در مقایسه با صرافی‌های متمرکز، عملکرد بالا ارائه دهند، در حالی که تمرکززدایی حفظ شود. او گفت: «برای رسیدن به این هدف، نیاز به مقیاس‌پذیری عمودی و افقی داریم. سولانا (SOL) نمونه‌ای از پلتفرمی است که با پشتیبانی از دفتر سفارش در زنجیره، توانسته است throughput مناسبی ارائه دهد، و پروژه‌هایی مانند MegaETH و Rise در حال پیشرفت هستند.»
وی تصریح کرد که فاصله عملکردی میان دفتر سفارش‌های متمرکز و غیرمتمرکز همچنان زیاد است، و در حالی که پلتفرم‌های متمرکز به زیر میلی‌ثانیه در لغو سفارش‌ها دست می‌یابند، در حوزه رمزارز، ۲۰۰ میلی‌ثانیه زمان ایده‌آل محسوب می‌شود. این تفاوت، تاثیر مستقیم بر سودآوری و بهره‌وری دارد، چرا که سرعت عملیات، برنده نهایی را مشخص می‌کند.
پپر در ادامه بر اهمیت مقیاس‌پذیری افقی تأکید کرد و گفت: «مقیاس‌پذیری افقی، نه تنها ریسک‌های مربوط به downtime را کاهش می‌دهد، بلکه امکان تنظیم قواعد اعتبارسنجی بر اساس نیازهای خاص هر برنامه را فراهم می‌کند. این قابلیت‌ها در زنجیره‌های عمومی، به دلیل ساختار عمومی، محدود است و نیازمند طراحی خاص و جداگانه است.»
در بخش دیگری از گفتگو، پپر تعاریف خود از تمرکززدایی و مالکیت جامعه را توضیح داد و گفت: «تمرکززدایی به معنای سیستمی است که هیچ نهاد واحدی نتواند بدون رضایت، قواعد شبکه را تغییر دهد. در مقابل، مالکیت جامعه به معنی آن است که اعضای جامعه، از طریق سهام‌داری، در سود و زیان شبکه شریک هستند.» او افزود که ترکیب این دو، مدل قدرتمندی است، زیرا اعتماد به تغییرات ناگهانی در هزینه‌ها یا ساختارهای اقتصادی را کاهش می‌دهد و تضمین می‌کند که ارزش ایجاد شده، منافع مستقیم جامعه باشد.
پپر همچنین دیدگاه خود را درباره نقش نهادهای مالی سنتی در توسعه DeFi ارائه داد و گفت: «ورود سرمایه‌های سنتی به فعالیت‌های کریپتو، مانند ETFها، نگهداری دارایی‌های رمزارز و استفاده از رمزارزها در پرداخت‌های روزمره، تاثیر قابل توجهی بر بازار داشته است. اما نکته مهم این است که این سرمایه‌ها عمدتاً از طریق ابزارهای واسطه و خارج از زنجیره وارد بازار می‌شوند، که این امر، نقدینگی و عمق بازار را محدود می‌کند.»
وی تصریح کرد که حرکت سرمایه‌ها بر روی زنجیره، به‌ویژه در قالب استیبل‌کوین‌ها و دارایی‌های واقعی (RWA)، می‌تواند به توسعه پایدار و بلندمدت اکوسیستم کمک کند. او افزود: «در حالی که حجم ETFهای رمزارزی در حال افزایش است، اما تا زمانی که سرمایه به صورت مستقیم وارد زنجیره نشود، اثرات مثبت بر نقدینگی و فعالیت‌های واقعی در اکوسیستم دیده نخواهد شد.»
پپر در پایان بر اهمیت طراحی توکن‌های هوشمند و ساختارهای اقتصادی منسجم تأکید کرد و گفت: «اگر توکن‌ها بر اساس اصول استفاده واقعی و تقویت ارزش درون‌زنجیره ساخته شوند، می‌توان از تبدیل بازارهای رمزارز به نسخه‌ای از سیستم مالی سنتی جلوگیری کرد. در عین حال، توسعه ابزارهای بهتر برای تجربه توسعه‌دهندگان و تمرکز بر روی بازی‌های زنجیره‌ای، از جمله حوزه‌هایی است که نیازمند توجه بیشتری است.»
این تحلیل‌ها نشان می‌دهد که حوزه DeFi هنوز در مسیر توسعه و بهبود ساختارهای تمرکززدایی قرار دارد و چالش‌های فنی و اقتصادی، نیازمند راهکارهای نوآورانه و بلندمدت است.
منبع: کریپتو.نیوز
