تحول در بازار رمزارزها: جمع‌سپاری سرمایه و دموکراتیزه‌سازی تأمین مالی پروژه‌های وب3

پلتفرم‌های جمع‌سپاری رمزارز در حال تغییر توازن قدرت در عرصه سرمایه‌گذاری هستند و نقش نهادهای سرمایه‌گذاری سنتی و جامعه‌های مردمی در تامین مالی پروژه‌های وب3 را پررنگ‌تر می‌کنند.

در دهه‌های گذشته، شرکت‌های سرمایه‌گذاری جسورانه (VC) کنترل قوی بر تامین مالی فناوری داشتند. در حوزه رمزارز، توزیع‌های سرمایه‌گذاری اغلب با تخفیف‌های قابل توجه و قفل‌گذاری‌های بلندمدت همراه بود که فرصت‌های سرمایه‌گذاری خرد و دسترسی عمومی را محدود می‌کرد. اما اکنون این سلطه در حال تضعیف است و استارت‌آپ‌های بزرگ در حوزه وب3 به جای مسیر سنتی VC، از پلتفرم‌های جمع‌سپاری مبتنی بر نهادهای مؤسسه‌ای و جامعه‌محور بهره می‌برند که مزایای بیشتری از نظر مقیاس‌پذیری، شفافیت و اثربخشی ارائه می‌دهند.

پلتفرم‌های جمع‌سپاری رمزارز با استانداردهای نهادهای مالی معتبر، مانند کوین‌لیست (CoinList) و ریپابلیک (Republic)، هم‌اکنون حدود ۱۰ میلیون کاربر دارند و ارزش بازار آن‌ها در جدیدترین دورهای تامین سرمایه بیش از ۱۰ میلیارد دلار برآورد می‌شود. از سال ۲۰۱۷ تاکنون، این پلتفرم‌ها بیش از ۳۰ پروژه بزرگ را تسهیل کرده و بیش از ۱ میلیارد دلار سرمایه جذب کرده‌اند، که منجر به رشد نام‌هایی چون سولانا (Solana)، فایل‌کوین (Filecoin) و فلو (Flow) شده است. این بسترها نه تنها تامین مالی، بلکه ایجاد جامعه‌های گسترده در بلاک‌چین‌ها، دیده‌شدن جهانی و کاهش زمان لازم برای رسیدن پروژه‌ها به اثرات شبکه‌ای واقعی را نیز تسهیل می‌کنند.

پیشنهادهای بیش‌ازحد ظرفیت، ساختارهای مشارکت قوی‌تر و نارضایتی فزاینده از توزیع‌های مبهم VC که اغلب سرمایه‌گذاران خرد را کنار می‌گذارند، روند انتقال به سمت جمع‌سپاری رمزارز را سرعت می‌بخشد. با بیش از ۱۰۰ فروش توکن در نیمه دوم سال ۲۰۲۵ و سال ۲۰۲۶، این روند به عنوان مسیر معتبر برای عرضه‌های توکن، به ویژه آن‌هایی که هدفشان قرار گرفتن در فهرست ۱۰۰ رمزارز برتر کوین‌مارکت‌کپ است، تثبیت می‌شود.

رونمایی‌های بزرگ، فضای خبری را رقم می‌زنند

در چرخه‌های اخیر بازار رمزارز، نشان داده شده است که کمپین‌های جمع‌سپاری چندپلتفرمی و گسترده می‌توانند روند توسعه پروژه‌ها را تسریع بخشند. نمونه‌ای از این روند، موفقیت توکن WCT (وِکت) کیف‌کَنت (WalletConnect) است که توانست در چندین بستر مختلف، از جمله لانچ ایکس (Launch X) بیت‌گت (Bitget)، کوین‌لیست (CoinList) و اکوی کوبی (Cobie’s Echo)، مجموعاً ۱۰ میلیون دلار جذب کند. این یکی از بزرگ‌ترین جمع‌آوری‌های سرمایه چندپلتفرمی در سال جاری محسوب می‌شود.

پلتفرم کوین‌لیست، که در اصل از آنجِل‌لیست (AngelList) منشعب شده است، رویدادهای فروش رمزارزهایی مانند اوبول (Obol)، بیت‌لیئر (Bitlayer) و دابل‌زرو (DoubleZero) را برگزار کرد. این پلتفرم از مکانیزم پاداش مبتنی بر karma برای تخصیص سهم مشارکت‌کنندگان بهره برد.

رپابلیک (Republic)، که از طرف گالکسی دیجیتال (Galaxy Digital) حمایت می‌شود، توانست بیش از ۱۲۰ میلیون دلار در فرآیند لانچ‌پد خود جمع‌آوری کند. همچنین، اکوی (Echo) با عرضه فریم‌ورک مدولار سونار (Sonar) امکان برگزاری فروش‌های خودمیزبان و تطابق‌پذیر با مقررات را برای استارتاپ‌های نوپا فراهم کرده است.

این رویدادها نشان می‌دهد که بازار به سمت حرکت از دوره‌های جمع‌آوری سرمایه محدود و داخلی به سمت کمپین‌های جهانی و جامعه‌محور در حرکت است؛ جایی که هزاران مشارکت‌کننده به جای چند سرمایه‌گذار محدود، نقش اصلی در پایه‌ریزی پروژه‌ها ایفا می‌کنند.

رشد فین‌تک اجتماعی و تمرکز بر جذب سرمایه از طریق حمایت‌های جمعی

پلتفرم‌های لانچ‌پد مؤسساتی، همچون کایتو کپیتال (Kaito Capital)، نشان می‌دهند که رعایت مقررات و مقیاس‌پذیری در عرضه اولیه‌ها اهمیت دارد، اما در مقابل، پلتفرم‌های SocialFi به وضوح نشان می‌دهند که اعتبار، مشارکت و ویروسی بودن محتوا نقش فزاینده‌ای در جمع‌آوری سرمایه دارند. این پلتفرم‌ها ثابت می‌کنند که شخصیت و نحوه مشارکت افراد در فرآیندهای جذب سرمایه، به اندازه حجم سرمایه‌گذاری نیز اهمیت پیدا می‌کند.

کایتو کپیتال (Kaito Capital) با راه‌اندازی لانچ‌پد مبتنی بر اعتبار و تحلیل‌های هوشمند، در عرضه اولیه Espresso از مکانیزم‌های محدودیت در تخصیص، استیج‌های وِستنِگ و هدایت درآمدهای پلتفرم از طریق توکن KAITO بهره برد. این پروژه که اکنون در بایننس (Binance) فهرست شده و ارزش آن نزدیک به ۳۰۰ میلیون دلار است، نمونه‌ای از اثربخشی رویکرد اعتبار محور در بازار رمزارزها محسوب می‌شود.

در سوی دیگر، Pump.fun که بر بستر سولانا (Solana) ساخته شده، قدرت ویروسی بودن محتوا را به نمایش گذاشت. این پلتفرم امکان راه‌اندازی هزاران میم‌توکن را فراهم کرد که در شبکه‌های اجتماعی به سرعت منتشر شدند و پیش از آنکه صرافی‌های بزرگ وارد عمل شوند، توجه کاربران را جلب کردند. هرچند برخی این پروژه را جنجالی می‌دانند، اما اثبات کرد که تنها جلب توجه می‌تواند نقش مهمی در جذب سرمایه ایفا کند. توکن PUMP در مدت کوتاهی به ارزش بازار تقریبی ۳ میلیارد دلار رسید، بدون آنکه در صرافی‌های متمرکز فهرست شده باشد.

این تجربیات در حوزه SocialFi نشان می‌دهند که آینده توکن‌ها بیشتر بر پایه تأثیرگذاری، حرکت جامعه و مشارکت فعال است تا صرفاً سرمایه‌های غیرفعال. رویکردهای نوین در توزیع توکن‌ها، مسیر جدیدی را در بازار رمزارزها رقم می‌زنند که بر قدرت جامعه و اعتبار فردی تأکید دارد.

فراتر از سوشیال‌فای: پایان دوره سرمایه‌گذاری‌های مخاطره‌آمیز

در حالی که کیتو (Kaito) و Pump.fun پتانسیل دینامیک‌های SocialFi را نشان داده‌اند، پروژه‌ای دیگر در این حوزه در حال پیشرفت است. SeedList، شرکت مستقر در سنگاپور، هدف دارد تا سرمایه‌گذاری‌های وی‌سی (venture capital) را به کلی حذف کند و سهم آن‌ها را به کلو‌ان‌های اثرگذار، صندوق‌های اکوسیستم، صرافی‌های متمرکز و میکرواینفلوئنسرهای خرده‌فروشی اختصاص دهد.

بر خلاف روش‌های سنتی مانند قرعه‌کشی یا حداقل‌های استیکینگ، SeedList از تخصیص مبتنی بر هوش مصنوعی و بر اساس شایستگی بهره می‌برد که وزن‌دهی آن به مشارکت‌های فنی، میزان دسترسی کلو‌ان‌ها و میزان تعامل جامعه است. هدف این است که با پاداش دادن به فعالان، به ویژه در بازارهای غیراپیشرفته و غیرآمریکایی، مدلی عادلانه‌تر و جهانی‌تر ساخته شود.

طراحی SeedList از مدل‌های مشابه مانند CoinList و Republic الهام گرفته، اما تفاوت‌هایی دارد. بر اساس توضیحات برجی‌ش پاتل، یکی از هم‌بنیان‌گذاران پروژه، در نشست خصوصی با سرمایه‌گذاران، گفت: «دوران شرکت‌های سرمایه‌گذاری سنتی رو به پایان است. در حوزه رمزارزها گزینه‌های بهتری وجود دارد. ما می‌توانیم پروژه‌ها را با همان ارتباطات و سرمایه‌های صنعت، علاوه بر آن، با قدرت بیشتری در جامعه و برند جهانی حمایت کنیم، بدون صرف زمان زیاد در جلسات ارائه و هیئت‌مدیره. برای مشارکت‌کنندگان، سهم‌های بزرگ‌تر، مالکیت بیشتر و تعامل بهتر با پروژه‌هایی که می‌خواهند حمایت کنند، فراهم می‌شود. با حذف سرمایه‌گذاری‌های غیرفعال و تخصیص آن به شرکای استراتژیک، صرافی‌ها و میکرواینفلوئنسرهای خرده‌فروشی، معتقدیم راه‌اندازی‌ها می‌تواند در ارزش بازار، پذیرش بلاک‌چین و گستره برند، پنج تا ده برابر اثربخش‌تر باشند.»

پروژه SeedList توسط تیمی از توسعه‌دهندگان و سرمایه‌گذاران باتجربه در حوزه رمزارز حمایت می‌شود. برجی‌ش پاتل، که سابقه هم‌بنیانی در شرکت Pronomos Capital دارد، از چهره‌هایی چون مارک آندرسن (a16z)، بالاجی ثنویسان (مدیر فناوری کوین‌بیس)، دوقلوهای وینکل‌وُس (جیمینی) و نوال راویکانت (بنیان‌گذار AngelList و مادر CoinList) بهره‌مند است. رز پاگانی، دیگر هم‌بنیان‌گذار، مدیرعامل WhiteBIT استرالیا و بخشی از صرافی بزرگ اروپایی WhiteBIT Global است که بیش از ۸ میلیون کاربر دارد.

CryptoSheldon، توسعه‌دهنده و مشاور قدیمی اکوسیستم سولانا، فلسفه شکل‌گیری این پروژه را این‌گونه توضیح داد: «سرمایه‌گذاری در حوزه رمزارزها به نفع اقلیت خاصی شکل گرفته است. هدف ما اصلاح این وضعیت است. قصد داریم تمامی فعالان در زنجیره ارزش رمزارز، از توسعه‌دهندگان و مشاوران گرفته تا صرافی‌هایی مانند بای‌بیت (Bybit) و بایننس (Binance)، بنیادهای اکوسیستم مانند سولانا و آوالانچ (Avalanche)، و اینفلوئنسرهایی چون مستر بیست (Mr. Beast) که میلیون‌ها بیننده در یوتیوب یا X دارند، پاداش دهیم. حتی میکرواینفلوئنسرها و سرمایه‌گذاران خرده‌فروشی باید فرصت مشارکت در رشد و توسعه این فناوری را داشته باشند.»

وی افزود: «پلتفرم‌هایی مانند Echo و Kaito این دینامیک را اثبات کرده‌اند. مثلا، Echo در عرض ۱۱ ثانیه، ۵۰۰ هزار دلار از WalletConnect فروخت، که نتیجه هوش مصنوعی و حرکت جامعه بود. در آینده، معتقدیم SeedList در کنار Echo، Kaito و CoinList، مسیر اصلی برای پروژه‌هایی خواهد بود که قصد دارند در فهرست ۱۰۰ برتر قرار گیرند. پس از سال‌ها نابرابری در سرمایه‌گذاری فناوری، زمان آن رسیده است که به موضوعی که در حوزه رمزارزها به آن اشاره می‌شود، توجه کنیم.»

در انتظار اطلاع‌رسانی درباره جزئیات و زمان اعلام رسمی خبرهای بعدی

تا نیمه سال ۲۰۲۵، مرزهای میان لانچ‌پد، صرافی و شرکت‌های سرمایه‌گذاری در حوزه رمزارز به تدریج در هم می‌آمیزند. مدل‌های جمع‌سپاری سرمایه، چه از طریق نهادهای سرمایه‌گذاری و چه از طریق فین‌تک‌های اجتماعی (SocialFi)، در حال ادغام با سیستم‌های تطابق، تحلیل و نقدینگی هستند. این روند امکان می‌دهد پروژه‌ها در حجم قابل‌توجهی سرمایه جمع‌آوری کرده و در عین حال جامعه‌ای فعال و جهانی از کاربران را پرورش دهند.

در سه‌ماهه سوم و چهارم سال ۲۰۲۵، چندین پروژه مهم توکن‌سوزی (Token Launch) برنامه‌ریزی شده است، از جمله شبکه‌های DePIN، پروتکل‌های مبتنی بر هوش مصنوعی و زیرساخت‌های لایه دو (L2). با بهره‌گیری از مدل‌های توزیع هوشمندتر و تمرکز بیشتر بر مشارکت واقعی، پیش‌بینی می‌شود در سال ۲۰۲۶، جمع‌سپاری سرمایه جایگزین و یا مکمل روش‌های سنتی سرمایه‌گذاری و ونتور کپیتال (Venture Capital) شود؛ روشی که راه را برای کارآفرینان و توسعه‌دهندگان پروژه‌های کریپتویی هموارتر می‌کند.

در این مسیر، نقش‌آفرینان اصلی شامل CoinList، Republic، Echo، Kaito، Pump.fun و در صورت موفقیت آزمایش جسورانه‌اش، SeedList خواهند بود.

منبع: کریپتو.نیوز