هشدار ویتالیک بوترین درباره گناهان مرگبار در رمزارزها و آینده DAOهای پایدار
ویتالیک بوترین هشدار داد: هفت گناه مرگبار در دنیای رمزارزها و نقش ساختارهای DAO در آینده پایدار و امن بازار کریپتو
بررسی چالشها و فرصتهای آینده در دنیای رمزارزها، DAOها و فناوریهای هوشمند در مقالهای جامع و تحلیلی.

در سلسلهمطالب پیش رو، بیتکوینمدیر به بررسی جزئیات هفت پرسش مطرحشده از سوی یکی از بنیانگذاران اتریوم (Ethereum) میپردازد. این سوالات، بخشی از مهمترین ویژگیهای اکوسیستم روبهرشد و پرپوی رمزارزها محسوب میشوند. از موضوع حاکمیت و مدیریت پروژهها، همانطور که در بخش نخست این مجموعه اشاره شد، تا مسائل مربوط به استخراج و سایر جنبههای مرتبط در این حوزه.
این سلسلهمطالب بر پایه گفتوگویی شکل گرفت که بین ویتالیک بوترین و اعضای یک گروه در پیامرسان ویچت (WeChat) صورت گرفت. هدف از این تحلیل، تبیین بهتر مفاهیم کلیدی و چالشهای پیشروی اکوسیستمهای رمزارزی است.
در اولین قسمت، تمرکز بر حرکت شرکت بیتمین (Bitmain) به سمت تمرکزگرایی و خطر حمله ۵۱ درصد است. این موضوع از اهمیت ویژهای برخوردار است، زیرا تمرکز قدرت در دست چند نهاد میتواند امنیت و پایداری شبکههای بلاکچین را تهدید کند.
مدیریت زمان
در تصور نویسندگان علمتخیلی از آینده، نگرشها نسبت به نحوه حکومتداری متفاوت است؛ از آیندهای آرمانگرایانه، همانگونه که هربرت جورج ولز در رمان "ماشین زمان" (The Time Machine) ترسیم کرده است، تا آیندهای تاریک و استبدادی که جورج اورول در "1984" (Nineteen Eighty-Four) به تصویر کشیده است. در طول تاریخ بشر، نیاز به نظامهای حکومتی برای حل مناقشات و اختلافات به شکل عادلانهتر همواره احساس شده است. تصور آینده جامعه و چالشهای آن، اغلب توسط نویسندگان علمتخیلی با استدلالهای قوی و تفکرات عمیق مورد بررسی قرار میگیرد تا انسان را به تأمل و بازنگری در آرزوهای خود وادار کند.
در اکثر داستانهای علمیتخیلی که آیندهای حکومتی بر پایه رایانهها و هوش مصنوعی را به تصویر میکشند، تصویرسازیها غالباً بسیار تیره و هشداردهنده است. نمونه بارز این نگرش، فیلم "ماتریکس" (The Matrix) ساخته برادران وارنر است که در آن انسانها در دنیای خیالی زندگی میکنند و بدنهایشان منبع تغذیه برای ماشینها است. همچنین در فیلم "ترمیناتور" (Terminator)، انسانها به طور کامل از صحنه حذف شدهاند و ماشینهای هوشمند بر جهان سلطه یافتهاند.
در تمامی این روایتها، همواره به مخاطب هشدار داده میشود که نباید اجازه داد ماشینها و هوش مصنوعی به عنوان مرجع نهایی در حل مناقشات و تصمیمگیریهای سرنوشتساز قرار گیرند.
دیدار نزدیک با خودروهای خودران
در قرن بیستویکم، واقعیتهای جهان غالباً از تخیل فراتر رفته و عجیبتر مینمایند. تصور نمیرفت روزی برسد که تصمیمگیریها به صورت خودکار و توسط الگوریتمهایی صورت گیرد که اساس فناوری بلاکچین را تشکیل میدهند. اولین نشانه از این نوع هوشمندی خودکار در الگوریتم تنظیم دشواری بیتکوین (Bitcoin) ظاهر شد، جایی که فرآیند استخراج به صورت خودکار تنظیم میشود.
در ساختار ریاضی بیتکوین، هدف این است که هر ده دقیقه یک بلوک جدید استخراج شود. اما با توسعه سختافزارهای قدرتمندتر، امکان ساخت رایانههایی با توان حل مسئله بسیار بالاتر فراهم میشود که این امر میتواند منجر به استخراج سریعتر بلوکها شود. برای مقابله با این وضعیت، ساتوشی ناکاموتو (Satoshi Nakamoto) الگوریتمی خودتنظیم طراحی کرد که به صورت خودکار دشواری استخراج را افزایش میدهد. بنابراین، بدون نیاز به دخالت انسان، این الگوریتم به صورت مستقل تنظیم میشود.
در مراحل بعدی توسعه نرمافزارهای بلاکچین، تیم اتریوم (Ethereum) این مفهوم را به «اپلیکیشنهای توزیعشده» یا همان dApps توسعه داد. این الگوریتمها قادرند تصمیمگیریهای مستقل انجام دهند، در حالی که همچنان بر بستر بلاکچین فعالیت میکنند.
پیشرفت نهایی در این مسیر، تشکیل سازمانهای خودمختار توزیعشده یا DAO است که بر بستر بلاکچین اداره میشوند. در این میان، دَش (Dash) نخستین رمزارزی بود که به گونهای طراحی شد که سهامداران آن مستقیماً در مسیر آینده و تصمیمگیریهای مرتبط با ارز مشارکت داشته باشند. با راهاندازی Masternode، سهامداران امکان رأیگیری در مورد تغییرات پیشنهادی و تصمیمگیری در زمینه سرمایهگذاریهای پروژه را پیدا میکنند.
روز توقف کامل سامانه EOS
در جدیدترین نسخه از بلاکچینهای مبتنی بر DAO، پروژه EOS (ایاواس) به عنوان یکی از نمونههای برجسته شناخته میشود. یکی از تصمیمات کلیدی در این ساختار، انتخاب ۲۱ تولیدکننده بلوک است که هر کدام بر اساس رأی سهامداران انتخاب میشوند. در این فرآیند، هر سهامدار در EOS امکان رأیگیری دارد تا تعیین کند کدام فرد یا نهاد به عنوان یکی از تولیدکنندگان بلوک فعالیت کند و در نتیجه در سودهای مربوط به ماینینگ شریک باشد.
اما چالش اصلی در این سیستم، نفوذ قدرتهای اقتصادی بزرگ است. به عنوان نمونه، شرکتهایی مانند بیتماین (Bitmain) به راحتی توانستهاند حدود ۱۵ درصد از توکنهای EOS را تصاحب و رأی خود را برای خودشان به عنوان یکی از ۲۱ تولیدکننده بلوک ثبت کنند. این امر، آنها را در موقعیتی قرار داده است که میتوانند سالانه حدود ۲.۷ میلیون دلار از این طریق کسب درآمد کنند.
در نمونهای دیگر، تمامی ۲۱ تولیدکننده بلوک به صورت یکصدا رأی به مسدودسازی تراکنشهای مربوط به هفت آدرس خاص دادند. این اقدام، در جامعه رمزارزها با انتقادات گستردهای مواجه شد. یکی از منتقدان، چارلی شرم (Charlie Shrem)، در توییتی این تصمیم را مورد نکوهش قرار داد.
در دنیای رمزارز، مفهوم «حفاظت» و «مجازات» نباید به تصمیم فرد یا نهاد خاصی سپرده شود. رمزارزها بر پایه اصل عدم تمرکز ساخته شدهاند و هدف آنها حذف قدرت مرکزی است. در واقع، انتقال قدرت از دولتها یا نهادهای حاکم به کاربران و جامعه جهانی، اصلیترین فلسفه این فناوری است. اگر قرار باشد این تصمیمگیریها در اختیار گروه یا فرد خاصی باشد، دیگر تفاوتی با سیستمهای سنتی نخواهد داشت و هدف اصلی رمزارزها زیر سوال میرود. در این صورت، بهتر است دیگر وقت و انرژی صرف نکنیم و مسیر توسعه این فناوری را متوقف کنیم.
بزرگترین سهامداران EOS نیز اقدام به افزایش تعداد توکنهای EOS کردند. هرچند این اقدام در ابتدا به دلایل فنی صورت گرفته است، اما قدرت و نفوذ قابلتوجهی که پشت این تصمیم قرار دارد، نگرانیهای زیادی را برانگیخته است. در این زمینه، ویتالیک بوترین (Vitalik Buterin) از جامعه رمزارزها میپرسد:
در پی شکست قابل توجه نظام حاکمیتی EOS (ای او اس)، سوال اساسی مطرح میشود که آیا این ناکامی نشاندهنده نقص بنیادی در مفهوم حاکمیت زنجیرهای، از جمله DAOها (سازمانهای خودمختار غیرمتمرکز)، نیست؟ این موضوع نگرانیهایی را درباره قابلیت اطمینان و کارآمدی ساختارهای حاکمیتی مبتنی بر بلاکچین ایجاد کرده است. در حال حاضر، یکی از چالشهای اصلی پیش روی DAOها، مقابله با حملات رشوهگیری (bribe attacks)، تأثیرگذاری نخبگان ثروتمند (پلاتوکراسی)، و سایر ریسکهای امنیتی و عملیاتی است. این مسائل، پرسشهایی جدی درباره پایداری و مشروعیت این نوع سازمانهای خودمدیریت در محیطهای غیرمتمرکز ایجاد میکند و نیازمند راهکارهای نوین و بهبودهای ساختاری است.
کشف فناوری نوین در حوزه هوش مصنوعی به نام "داوسشن"
در حالی که برخی از هوشمندترین افراد جهان در تلاش برای طراحی راهکارهای عادلانه و منصفانه در حوزه رمزارزها هستند، انگیزههای انسانی در جهت حمایت از سرمایهداری همچنان موجب تمایل به استفاده از رمزارزها میشود.
بازارهای معاملاتی رمزارزها به شدت تحت تأثیر نوسانات ناشی از فعالیتهای سفتهبازان قرار دارند. نمونه بارز این موضوع، بازار رم (RAM) در شبکه ایاواس (EOS) است، جایی که برخی سفتهبازان توانستند در عرض دو ماه سودی معادل ۶۰۰ هزار دلار کسب کنند، در حالی که قیمت رم از ۰.۵۰ دلار به ازای هر کیلوبایت به تنها ۰.۱۰ دلار کاهش یافت.
در هر رمزارز بزرگ، انگیزههای قوی برای فساد، دستکاری و انبار کردن داراییها وجود دارد. برای مقابله مؤثر با این نوع رفتارها، نیاز است که DAOها (سازمانهای خودمختار غیرمتمرکز) از قبل برنامهریزی شده و به گونهای طراحی شوند که بتوانند حملات طمعورزی و سوءاستفاده را شناسایی و خنثی کنند.
در عین حال، برنامهنویسی DAOها مشابه طراحی سیستمهای مبتنی بر فلسفه ووی (Wu Wei) است؛ پس از ساخت، اصلاحپذیری آنها دشوارتر میشود و معمولا روند طبیعی و بدون مقاومت آنها ترجیح داده میشود.
سؤال مهم این است که آیا امکان شناسایی، تحلیل و حذف خودکار این نوع حملات در قالب برنامهنویسی وجود دارد؟
در حال حاضر، توسعه الگوریتمها و ابزارهای هوشمند برای تشخیص و مقابله با این حملات در حال پیشرفت است، اما چالشهای فنی و پیچیدگیهای رفتاری انسانها همچنان مانع از دستیابی به راهحل کامل و قطعی میشود.
دیکتاتورهای مصنوعی؛ رویکردی نوین در فناوریهای هوشمند
در سال ۲۰۱۶، دیاُ (DAO) بر بستر بلاکچین اتریوم (اتریوم) توانست بیش از صد میلیون دلار سرمایه جذب کند. اما پس از کشف آسیبپذیری امنیتی در این پروژه، هکرها از آن سوءاستفاده کردند و تمامی وجوه موجود در حسابها سرقت شد. در پی این حادثه، تصمیم گرفته شد تا با اجرای هاردفورک (hard fork) جنجالی، تمامی سرمایهها به سرمایهگذاران اولیه بازگردانده شود. این رویداد منجر به شکلگیری اتریوم کلاسیک (اتریوم کلاسیک، ETC) شد، چرا که این پروژه پس از هاردفورک، مسیر جداگانهای را در پیش گرفت.
هرچند تهدید هاردفورکها میتواند تا حدی جلوی حملات جدی را بگیرد، اما این روش در عین حال ناپایدار و ناپایدار است و به نوعی سلاح هستهای در دنیای بلاکچین محسوب میشود. به همین دلیل، نیاز به راهحلی هوشمندانهتر احساس میشود که بتواند تصمیمگیریهای پیچیده و حیاتی را به صورت خودکار و هوشمندانه مدیریت کند.
در این راستا، به نظر میرسد راهحل نهایی در استفاده از هوش مصنوعی (AI) در کنار دیاُ (DAO) نهفته است. ترکیب این دو فناوری میتواند سیستمهایی مقاوم و خودپایدار ایجاد کند که قادر به اتخاذ تصمیمات مستقل و بهینه باشند.
در مقالهای در سال ۲۰۱۷ در مجله فوربس، آرتور کیولیان (Artur Kiulian) به اهمیت هوش مصنوعی غیرمتمرکز (Decentralized Artificial Intelligence) اشاره کرده است، اما جزئیات بیشتری درباره این دیدگاه ارائه نداده است.
هوشمند مصنوعی (AI) میتواند در ساختار DAO (سازمان خودمختار غیرمتمرکز) نقش مرکزی ایفا کند و بهعنوان مدیر عملیاتی، مسئول تصمیمگیریهای سازمانی و تجاری باشد. این فناوری با بهرهگیری از دادههای جمعآوریشده از هزاران کاربر و دسترسی به منابع و توانایی جمعآوری آنها، میتواند بهعنوان منبع ارزش اقتصادی قابلتوجهی برای مالکان خود عمل کند. در این چارچوب، هوشمند مصنوعیهای غیرمتمرکز پتانسیل ایجاد ارزشهای کلان در بازارهای رمزارز و اقتصاد دیجیتال را دارند.
ترنت مککوناغی، بنیانگذار پروتکل اقیانوس (Ocean Protocol)، در یک سخنرانی کلیدی دیدگاههای خود درباره مفهوم «طبیعت ۲.۰» را مطرح کرد. وی بر این باور است که با افزایش سطح همپیوستگی بین ماشینها و طبیعت، سیستمهای مبتنی بر هوش مصنوعی و DAO (سازمانهای خودمختار غیرمتمرکز) میتوانند ویژگیهایی داشته باشند که به طور طبیعی در برابر حملات مقاوم باشند. به عنوان نمونه، او به مفهوم راههایی با مالکیت خود اشاره کرد که میتوانند به صورت خودکار مدیریت و نگهداری شوند. این ایدهها نشاندهنده آیندهای هستند که در آن فناوری و طبیعت بیش از پیش در هم تنیده شده و امنیت سیستمهای دیجیتال را بهبود میبخشند.
در حوزه زیرساختهای حملونقل، مفهومی نوین مطرح شده است که میتواند انقلابی در مدیریت و توسعه جادهها ایجاد کند. بر اساس این رویکرد، جادهها به گونهای طراحی میشوند که خودمالک خود باشند. در فرآیند ساخت جادهها، دولتها با جمعآوری مالیات، سرمایه لازم را تأمین و صرف ساخت آن میکنند و سپس این سرمایه به عنوان یک دارایی عمومی به کار گرفته میشود. در این مدل، سرمایهگذاری جمعی در قالب یک DAO مخصوص جادهها (RoadDAO) صورت میگیرد که به تدریج، خود را مالک و مدیر جادهها میکند. به این ترتیب، جادهها به صورت خودمالک و مستقل از دولت یا نهادهای دیگر عمل میکنند، و این امر میتواند به بهبود کارایی، کاهش هزینهها و افزایش بهرهوری در نگهداری و توسعه زیرساختهای حملونقل منجر شود. این رویکرد نوآورانه نشان میدهد که چگونه فناوریهای نوین میتوانند ساختارهای سنتی را دگرگون کرده و راهکارهای جدیدی برای مدیریت داراییهای عمومی ارائه دهند.
در بازار رمزارز، مسیرهای مستقل و جداگانهای شکل گرفته است که هر کدام نقش و کارکرد خاص خود را دارند. این مسیرها، چه در بازار اسپات، چه در معاملات فیوچرز، به صورت مجزا عمل میکنند و هر کدام بر اساس استراتژیها و اهداف متفاوت، مسیر خاص خود را طی میکنند. در شرایط فعلی، تحلیلگران بر اهمیت شناخت این مسیرهای مجزا تأکید دارند، زیرا هر کدام میتوانند تأثیر قابل توجهی بر روند کلی بازار و تصمیمگیریهای سرمایهگذاران داشته باشند. در نتیجه، درک صحیح و تفکیک این مسیرها، برای فعالان بازار رمزارز ضروری است تا بتوانند استراتژیهای مناسب را تدوین و اجرا کنند.
در دنیای رمزارز، بعضی پروژهها مفهومی از کمبود یا محدودیت ندارند و حتی مفهوم پول در آنها جایگاهی ندارد. این پروژهها تنها وجود دارند و به صورت خودپایدار و مقاوم در برابر تغییرات، بدون نیاز به حمایت یا کنترل مرکزی، به حیات خود ادامه میدهند. ویژگی اصلی آنها، ضدآسیبپذیری و توانایی حفظ ثبات در مقابل نوسانات بازار است.
الکس موسکوو، سردبیر سایت کوین سنترال (CoinCentral.com)، در سال ۲۰۱۸ مقالهای تحلیلی درباره همافزایی فناوری بلاکچین و هوش مصنوعی منتشر کرد. در این نوشتار، به بررسی قابلیتها و چالشهای استفاده از هوش مصنوعی در کنار فناوری بلاکچین پرداخته شده است و سوال اصلی مطرح شد که آیا میتوان به هوش مصنوعی در این حوزهها اعتماد کرد یا خیر. موسکوو بر اهمیت توسعه روشهای امن و شفاف در بهرهگیری از هوش مصنوعی تأکید کرد و نقش این فناوری در آینده بازارهای رمزارزی و اقتصاد دیجیتال را مورد بررسی قرار داد.
تصور عمومی بر این است که هوش مصنوعی به دلیل دسترسی وسیع به اطلاعات، همواره منبعی بیطرف و قابل اعتماد برای ارائه حقیقت است. اما تحقیقات و آزمایشهای متعددی نشان داده است که هوش مصنوعی در واقع تحت تأثیر تعصبات و سوگیریهایی قرار دارد که توسط توسعهدهندگان و دادههای آموزشی آن وارد شده است. به عبارت دیگر، الگوریتمهای هوش مصنوعی، همانند سایر فناوریها، بازتابدهنده نگرشها و دیدگاههای کسانی هستند که آنها را توسعه دادهاند، و این امر میتواند منجر به بروز خطاها و کاستیهایی در نتایج نهایی شود.
در ادامه، تحلیلگر به تاثیرات چشمگیر راهاندازی DAO مبتنی بر هوش مصنوعی (AI DAO) بر اقتصاد جهانی اشاره کرد و بر این باور است که این فناوری نوین میتواند تحولات عمیقی در ساختارهای اقتصادی ایجاد کند. وی بر این نکته تأکید داشت که با بهرهگیری از هوش مصنوعی در ساختارهای تصمیمگیری و مدیریت داراییها، کارایی و شفافیت بازارهای مالی به طور قابل توجهی افزایش مییابد.
این کارشناس معتقد است که AI DAOها با قابلیت خودکارسازی فرآیندها، امکان کاهش هزینهها و ریسکهای مرتبط با مدیریت سرمایه را فراهم میآورند و در نتیجه، فرصتهای جدیدی برای سرمایهگذاری و توسعه اقتصادی ایجاد خواهند کرد. وی افزود که این فناوری میتواند نقش مهمی در بهبود فرآیندهای بازارهای رمزارز، از جمله معاملات اسپات، فیوچرز، و تریدهای لانگ و شورت ایفا کند، و بر این اساس، آیندهای متفاوت و پربار برای اقتصاد جهانی رقم بزند.
شرکت نخست با ارزش میلیارد دلاری که تحت مدیریت هوش مصنوعی راهاندازی شده است، در مسیر تحقق قرار دارد. با این حال، نکته مهمتر این است که هوش مصنوعی میتواند برنامهریزی شود تا اهدافی فراتر از کسب سود مالی را در نظر بگیرد و ارزشهای دیگری را در اولویت قرار دهد. این توسعه نشان میدهد که آینده فناوریهای هوشمند نه تنها بر سودآوری بلکه بر معیارهای اخلاقی و اجتماعی نیز تمرکز خواهد داشت.
کاوش در مسیرهای کوهستانی و طبیعتگردی در دامنههای Dao Trek
ژان-لوک پیکارد، شخصیت خیالی که با بازی پاتریک استوارت به تصویر کشیده شده است، در یکی از سخنرانیهای خود تأکید کرد که آینده فناوریهای نوین، از جمله رمزارزها و بازارهای مالی دیجیتال، نه تنها بر اقتصاد جهانی بلکه بر نحوه تعاملات اجتماعی و سیاسی تأثیرگذار خواهد بود. او بر اهمیت شناخت و تحلیل دقیق روندهای بازار، به ویژه در زمینههای فیوچرز، اسپات و مارجین تأکید کرد و گفت که سرمایهگذاران باید با درک صحیح از نوسانات قیمت و کندلها، تصمیمات آگاهانهتری اتخاذ کنند.
در روزهای اخیر، بازار رمزارزها شاهد نوسانات قابلتوجهی بوده است، بهویژه در توکنهایی مانند کتکوین، شیبا اینو و پنکیکسواپ، که تاثیر قابلتوجهی بر روندهای بازار داشتهاند. تحلیلگران معتقدند که این نوسانات ناشی از عوامل متعددی از جمله تغییرات در سیاستهای مالی، اخبار مربوط به پذیرش گستردهتر رمزارزها و تحولات در بازارهای جهانی است.
در شرایط کنونی، معاملهگران باید با دقت به شاخصهایی مانند لیکوئید بودن بازار و میزان اسپرد توجه کنند تا از خطرات احتمالی جلوگیری کنند. همچنین، استراتژیهای لانگ و شورت، همراه با مدیریت مارجین، از اهمیت ویژهای برخوردار است تا بتوان در مقابل نوسانات بازار مقاومت نشان داد و سودآوری را حفظ کرد.
در دنیای امروز، تمایل مردم به جمعآوری و مالکیت اشیاء کاهش یافته است. با برطرف شدن گرسنگی، نیازمندیها و اشتیاق به داراییها، انسانها از مرحله طفولیت فکری و فرهنگی خود خارج شدهاند. این تغییر نگرش نشاندهنده بلوغ جامعه و تحول در ارزشهای انسانی است که تمرکز بیشتری بر کیفیت زندگی و معنای واقعی رضایت دارد.
پروژههای در دست اجرا توسط برخی از برترین نخبگان جهان نشان میدهد که راهی برای توسعه روشهای انسانی و ایجاد سیستمهایی منصفانه، عادلانه و در عین حال شگفتانگیز وجود دارد. هرچند در مسیر این تلاشها ممکن است خطاها و اشتباهاتی رخ دهد، اما در صورت موفقیت، آیندهای بهتر قابل تصور است.
با این حال، باید توجه داشت که حتی در صورت انجام تمامی اقدامات صحیح، ممکن است شکست خورد. با این حال، بدون ادامه این تلاشها، آیندهای روشنتر و بهتر به نظر نمیرسد، چرا که اکنون در آستانه لحظاتی حساس قرار داریم و زمان زیادی تا پایان روز باقی نمانده است.
منبع: کریپتو.نیوز