بارش شهابی Puppid-Velid ۲۰۲۴: شاهد شهاب‌های درخشان در آسمان آذرماه باشید
امشب آسمان ایران شاهد بارش شهاب سنگ بی‌نظیری خواهد بود
بارش شهابی Puppid-Velid ۲۰۲۴ از ۱۱ تا ۲۵ آذر فعال است و اوج آن امشب در ۱۶ آذر خواهد بود. بهترین زمان برای مشاهده شهاب‌ها حدود ساعت ۳ بامداد است. در این زمان، شهاب‌ها به صورت عمودی وارد جو می‌شوند. در اصفهان، می‌توان تا دو شهاب در ساعت مشاهده کرد.
بارش شهابی Puppid-Velid در آذرماه ۱۴۰۳
بارش شهابی Puppid-Velid که از ۱۱ تا ۲۵ آذر فعال است، در روز جمعه ۱۶ آذر به اوج خود خواهد رسید. در این مدت، هر زمانی که نقطه تابش بارش در صورت فلکی بادبان بالای افق باشد، امکان تماشای شهاب‌ها وجود دارد. هرچه این نقطه بالاتر در آسمان باشد، تعداد بیشتری از شهاب‌ها قابل مشاهده خواهند بود.
در شهر اصفهان، این بارش شهابی از ساعت ۲۳:۴۸ آغاز می‌شود و تا ساعت ۰۶:۲۲ ادامه دارد. بهترین زمان برای رصد شهاب‌ها حدود ساعت ۳ بامداد است؛ زیرا در این ساعت موقعیت زمین نسبت به شهاب‌های ورودی به‌گونه‌ای است که تعداد بیشتری از آن‌ها به‌صورت عمودی و مستقیم وارد جو می‌شوند. در ساعات دیگر، شهاب‌ها معمولاً با زاویه‌ای مایل‌تر وارد جو شده و تعدادشان کاهش می‌یابد.
نرخ ساعتی سرسویی این بارش شهابی حدود ۱۰ شهاب است؛ اما در عمل، به دلیل شرایط نوری و آلودگی، تعداد شهاب‌های مشاهده‌شده کمتر خواهد بود. تخمین زده می‌شود که در اصفهان، در زمان اوج بارش، حدود دو شهاب در ساعت قابل دیدن باشد. در این شب، ماه در فاز تربیع اول قرار دارد و نور آن مزاحمت زیادی برای تماشای شهاب‌ها ایجاد نمی‌کند.
مقارنه پلوتو و سرس
در همین روز، دو جرم آسمانی مهم، سیاره کوتوله سرس و پلوتو، در یک راستا قرار می‌گیرند. این مقارنه به گونه‌ای است که سرس از فاصله‌ای حدود ۳ درجه و ۵۰ دقیقه‌ای جنوب پلوتو عبور می‌کند. با وجود این، این پدیده از اصفهان قابل مشاهده نیست؛ زیرا مقارنه در روز رخ می‌دهد و در زمان غروب نیز ارتفاع این اجرام از افق بیش از ۲۱ درجه نخواهد بود.
سرس و پلوتو هر دو در صورت فلکی برج جدی قرار دارند. سرس با قدر ۹.۲ و پلوتو با قدر ۱۵.۲، با وجود فاصله زیاد، در میدان دید تلسکوپ قرار نمی‌گیرند؛ اما با دوربین دوچشمی، امکان رصد آن‌ها وجود دارد.
عبور سیاره عطارد از نزدیکی خورشید
سیاره عطارد نیز در روز جمعه ۱۶ آذر به حالت اتصال خورشیدی می‌رسد و از زاویه‌ای نزدیک به خورشید عبور می‌کند. در این زمان، فاصله زاویه‌ای عطارد از خورشید حدود ۱ درجه و ۲۳ دقیقه خواهد بود و این سیاره در تابش شدید خورشید قابل مشاهده نیست.
علاوه بر این، عطارد در همین زمان به نزدیک‌ترین فاصله خود از زمین، یعنی حدود ۰.۶۸ واحد نجومی، می‌رسد. با وجود آنکه قطر ظاهری این سیاره در این حالت به بیشترین اندازه خود می‌رسد (۹.۹ ثانیه قوسی)، نور خیره‌کننده خورشید امکان رصد آن را غیرممکن می‌کند. توجه داشته باشید که نگاه کردن مستقیم به خورشید با دوربین دوچشمی یا تلسکوپ، خطر نابینایی را به همراه دارد.
حضیض زمینی سیاره مشتری
سیاره مشتری نیز در روز جمعه به حضیض زمینی می‌رسد، به این معنی که در نزدیک‌ترین فاصله از زمین در مدار خود قرار خواهد داشت. در این زمان، مشتری در فاصله ۴.۰۹ واحد نجومی از زمین واقع شده و در بیشتر ساعات شب قابل مشاهده است.
این سیاره از ساعت ۱۷:۴۴ از افق شرقی اصفهان طلوع می‌کند و حدود ساعت ۰۰:۰۲ به بالاترین نقطه خود در آسمان، یعنی ۷۹ درجه بالاتر از افق جنوبی، می‌رسد. مشاهده آن تا ساعت ۰۶:۲۱ امکان‌پذیر است.
حضیض خورشیدی سیاره عطارد
سیاره عطارد در مدار ۸۸ روزه خود به دور خورشید، در روز جمعه به نزدیک‌ترین فاصله از خورشید می‌رسد. در این وضعیت که به حَضیض خورشیدی معروف است، عطارد در فاصله ۰.۳۱ واحد نجومی از خورشید قرار دارد.
برخلاف سیاراتی که مدارهای نزدیک به دایره‌ای دارند، عطارد مداری بیضوی دارد و فاصله آن از خورشید بین ۰.۳۰۷ واحد نجومی در حضیض و ۰.۴۶۷ واحد نجومی در اوج تغییر می‌کند. این تفاوت باعث می‌شود سطح عطارد در حضیض بیش از دو برابر انرژی خورشیدی دریافت کند.
از اصفهان، عطارد در این وضعیت قابل مشاهده نیست، زیرا بسیار نزدیک به خورشید قرار دارد و نور خورشید مانع از دیدن آن می‌شود.
