پیوند موسیقی مقامی تاجیکستان با شعر کلاسیک فارسی در قاب تلویزیون
موسیقی متن «پایتخت ۷» با صدای دولتمند خالُف (خلف) با شعری از حافظ و آهنگسازی آریا عظیمی‌نژاد
در موسیقی متن سریال پایتخت ۷، شعری ناب از حافظ با صدای دولتمند خالُف و آهنگسازی آریا عظیمی‌نژاد اجرا شده؛ نگاهی به این قطعه و معرفی استاد آواز تاجیک.
در واپسین قسمت‌های مجموعه تلویزیونی پایتخت ۷، مخاطبان با موسیقی متنی مواجه شدند که با شعری ناب از حافظ شیرازی و آوایی دل‌نشین خوانده می‌شود. این قطعه، نه تنها از نظر موسیقایی، که از نظر انتخاب صدا و شعر، تجربه‌ای متمایز در رسانه ملی به شمار می‌رود.
آهنگسازی این بخش برعهده آریا عظیمی‌نژاد، آهنگساز نام‌آشنای سریال‌های پایتخت بوده است. اما آنچه این اثر را خاص می‌کند، صدای گرم و عمیق مرحوم دولتمند خالُف، استاد آواز مقامی تاجیکستان است؛ هنرمندی که در اجرای اشعار فارسی با موسیقی نواحی آسیای مرکزی، مهارت مثال‌زدنی دارد و سال پیش در ۷۴ سالگی از دنیا رفت.
شعر کامل حافظ که در تیتراژ اجرا شده است:
ای آفتاب آینه‌دار جمال تو
مشک سیاه مجمره گردان خال تو
صحن سرای دیده بشستم ولی چه سود
کاین گوشه نیست درخور خیل خیال تو
در اوج ناز و نعمتی ای پادشاه حسن
یارب مباد تا به قیامت زوال تو
مطبوع‌تر ز نقش تو صورت نبست باز
طغرانویس ابروی مشکین مثال تو
در چین زلفش ای دل مسکین چگونه‌ای
کآشفته گفت باد صبا شرح حال تو
برخاست بوی گل ز در، آشتی درآی
ای نوبهار ما رخ فرخنده فال تو
تا آسمان ز حلقه به‌گوشان ما شود
کو عشوه‌ای ز ابروی همچون هلال تو
تا پیش بخت بازروم تهنیت‌کنان
کو مژده‌ای ز مقدم عید وصال تو
این نقطه سیاه که آمد مدار نور
عکسی‌ست در حدیقه بینش ز خال تو
در پیش شاه عرض کدامین جفا کنم
شرح نیازمندی خود یا ملال تو
حافظ در این کمند، سر سرکشان بسی‌ست
سودای کج مپز که نباشد مجال تو
دولتمند خالُف (خلف)؛ صدای فرهنگِ فارسی‌زبانان آسیای مرکزی
دولتمند خالُف (متولد ۱۹۵۰ در تاجیکستان و متوفا در ۲۰۲۴)، یکی از شناخته‌شده‌ترین خوانندگان موسیقی سنتی و مقامی در آسیای میانه بود. او با اجرای شعرهای حافظ، سعدی، مولوی و رودکی، جایگاهی ویژه در میان فارسی‌زبانان دارد.
صدای او، ترکیبی از رنج، عرفان و وقار است؛ گویی از اعماق فرهنگ مشترک ایران، افغانستان و تاجیکستان برخاسته تا روح مخاطب را بیدار کند. استفاده از صدای این هنرمند در موسیقی متن پایتخت ۷، نه تنها ارج‌گذاری به زبان فارسی و شعر کلاسیک، بلکه ادای دینی است به موسیقی مردمی و ریشه‌دار شرق ایران‌زمین.
پیوند حافظ، آریا عظیمی‌نژاد و دولتمند خالُف در یک قاب تلویزیونی
آریا عظیمی‌نژاد که پیش‌تر با ساخت موسیقی محلی و استفاده از عناصر نواحی ایرانی در سریال‌های پایتخت خوش درخشیده بود، این‌بار در انتخاب شعر و صدا، سراغ جهان عارفانه حافظ رفته و با انتخاب دولتمند خالُف، یک رنگِ اصیل شرقی به مجموعه بخشیده است.
این تلفیق سه‌گانه – حافظ، عظیمی‌نژاد و خالُف – تابلویی ماندگار از اصالت، نوستالژی و هنرمندی است که در حافظه مخاطب ایرانی ثبت خواهد شد.
