آشنایی کامل با استیبل‌کوین‌ها، نقش، انواع و ریسک‌های بازار رمزارز
آشنایی کامل با استیبل‌کوین‌ها: نقش، انواع و ریسک‌های مهم در بازار رمزارزها
آشنایی کامل با استیبل‌کوین‌ها، نقش، انواع، ریسک‌ها و کاربردهای این دارایی‌های پایدار در بازار رمزارزها و آینده آن‌ها.
در دنیای رمزارزها، شناخت استیبل‌کوین‌ها یکی از اصولی‌ترین موارد است که هر فعال حوزه باید به آن مسلط باشد. این نوع ارزهای دیجیتال نقش کلیدی در تثبیت بازار و کاهش نوسانات دارند و در عین حال، کاربردهای متعددی از جمله تراکنش‌های روزمره و ذخیره ارزش را فراهم می‌کنند.
از جمله استیبل‌کوین‌های محبوب می‌توان به تتر (Tether)، یو‌اس‌دی‌سی (USD Coin) و دای (Dai) اشاره کرد. این دارایی‌ها معمولاً پشتوانه‌ای مانند دلار آمریکا دارند و با هدف حفظ ارزش در مقابل نوسانات بازار طراحی شده‌اند. نحوه عملکرد آن‌ها بر اساس الگوریتم‌ها و قراردادهای هوشمند است که تضمین می‌کند قیمت‌ها نسبت به دارایی‌های پایه پایدار باقی بمانند.
با این حال، استیبل‌کوین‌ها هم با ریسک‌هایی مانند خطر سقوط ارزش، مسائل مربوط به اعتماد به پشتوانه و مسائل فنی مواجه هستند. بنابراین، آشنایی کامل با نحوه کار و خطرات مرتبط با آن‌ها برای سرمایه‌گذاران و فعالان بازار رمزارز ضروری است.
استیبل‌کوین‌ها چیستند؟
در دنیای رمزارزها، استیبل‌کوین‌ها نوعی ارز دیجیتال هستند که ارزش ثابتی دارند و به دارایی‌های پایه‌ای مانند طلا، نقره یا ارزهای دیجیتال بزرگ مانند بیت‌کوین و اتریوم (Ethereum) مرتبط هستند. این استیبل‌کوین‌ها به منظور کاهش نوسانات قیمتی و حفظ ثبات در بازار طراحی شده‌اند.
براساس داده‌های کنونی، ارزش بازار استیبل‌کوین‌ها در حوزه رمزارزها از حدود ۸۳ میلیارد دلار در سال گذشته به بیش از ۱۷۳ میلیارد دلار در اوایل ۲۰۲۴ رسیده است. این رشد نشان‌دهنده افزایش اعتماد و پذیرش این نوع ارزها در میان کاربران و سرمایه‌گذاران است، هرچند صنعت استیبل‌کوین‌ها همچنان با چالش‌هایی مانند از دست دادن پیوند (depegging) و مسائل مربوط به لیکوئیدیتی روبه‌رو است.
انواع استیبل‌کوین‌ها
در بازار رمزارزها، استیبل‌کوین‌های متعددی وجود دارد، اما در این گزارش به بررسی سه نوع برتر بر اساس ارزش بازار آن‌ها خواهیم پرداخت. این دسته‌بندی‌ها به دلیل ثبات قیمت و نقش کلیدی در معاملات و سرمایه‌گذاری‌های رمزارزی، اهمیت ویژه‌ای دارند. استیبل‌کوین‌ها مانند تتر (Tether)، یو‌اس‌دی کوین (USD Coin) و بایننس‌یو‌اس‌دی (Binance USD) در رده‌های برتر قرار گرفته‌اند و بخش قابل توجهی از حجم معاملات بازار را به خود اختصاص داده‌اند.
تتر (USDT)؛ استیبل‌کوین پایدار در بازار رمزارزها
تتر (Tether) یکی از شناخته‌شده‌ترین استیبل‌کوین‌ها است که به صورت مستقیم به دلار آمریکا (دلار) مرتبط است. این رمزارز در حال حاضر با بیشترین حجم بازار، به عنوان پرکاربردترین استیبل‌کوین شناخته می‌شود و ارزش بازار آن در حدود ۱۱۹ میلیارد دلار برآورد می‌شود.
استیبل‌کوین USD Coin (USDC) معرفی شد
در مارس ۲۰۲۳، USDC (یو‌اس‌دی‌سی) با یک depegging قابل‌توجه مواجه شد، اما توانست به مقاومت خود ادامه دهد. این استیبل‌کوین هم‌اکنون با ارزش بازار حدود ۳۵.۵۷ میلیارد دلار، در جایگاه دومین استیبل‌کوین بزرگ بازار رمزارز قرار دارد. حفظ ثبات نسبی در شرایط نوسانی بازار، اهمیت زیادی برای USDC دارد و آن را به یکی از گزینه‌های معتبر در میان سرمایه‌گذاران بدل کرده است.
دای (DAI): استیبل‌کوین پایدار و مقاوم در برابر نوسانات بازار
دای (Dai) یکی از استیبل‌کوین‌های معتبر بازار است که توسط پروتکل میکر (Maker Protocol) عرضه می‌شود. این رمزارز در رده سوم بزرگ‌ترین استیبل‌کوین‌ها بر اساس ارزش بازار قرار دارد و هم‌اکنون ارزش آن به حدود ۵.۸۷ میلیارد دلار رسیده است.
نحوه عملکرد استیبل‌کوین‌ها
برای درک نحوه عملکرد استیبل‌کوین‌ها، باید هدف اصلی آن‌ها، یعنی حفظ ثبات قیمت در تمامی شرایط بازار، را شناخت. این وظیفه در بازارهای خرسی بسیار چالش‌برانگیز است، زیرا دارایی‌ها و سرمایه‌گذارانی که پشت استیبل‌کوین‌ها قرار دارند، در شرایط نزولی بازار به شدت کاهش می‌یابند. اما این تنها بخش کوچکی از موضوع است؛ مسائل پیچیده‌تر از صرفاً موجودی دارایی‌ها و وضعیت بازار است.
اکثر استیبل‌کوین‌ها هدف دارند که همواره ارزش برابر با یک دلار آمریکا (دولار) را حفظ کنند. برای هر استیبل‌کوین، باید دارایی معادل ارزش آن، ترجیحاً یک دلار، در پشتوانه وجود داشته باشد تا کاربران بتوانند استیبل‌کوین‌ها را با نسبت ۱:۱ به قیمت تعیین‌شده مبادله کنند.
این نوع دارایی‌ها می‌توانند توسط ارزهای فیات مانند دلار یا یورو پشتیبانی شوند، یا مانند توکن Dai در پروتکل میکر (Maker Protocol)، توسط رمزارزها پشتیبانی شوند. در حالت دوم، کاربران باید رمزارز خود را در قراردادهای هوشمند قفل کنند. توکن Dai عمدتاً با استفاده از اتریوم (ETH) برای خرید معادل دلاری DAI در صرافی‌ها، یا با استیک کردن ETH در قراردادهای هوشمند پروتکل میکر و دریافت DAI در مقابل آن، پشتیبانی می‌شود. این پروتکل، نسبت وثیقه‌گذاری را بر اساس نیاز بازار تنظیم می‌کند و ارزش دلار را تقریباً در نسبت ۱:۱ رصد می‌کند.
ریسک‌های مرتبط با استیبل‌کوین‌ها
برخی تحلیل‌گران معتقدند که ریسک‌های مرتبط با استیبل‌کوین‌ها ممکن است بیش از مزیت اصلی و کاربرد کلیدی آن‌ها که ثبات قیمت است، باشد. در این راستا، لازم است نگاهی دقیق‌تر به خطرات احتمالی این نوع ارزهای دیجیتال بیندازیم.
کمبود ذخایر و وثایق
ارزش استیبل‌کوین‌ها مستقیماً وابسته به حفظ میزان ثابت ذخایر توسط صادرکننده است. در صورت بروز سوءمدیریت یا کم‌توجهی به شفافیت، اعتماد سرمایه‌گذاران کاهش می‌یابد و در نتیجه ممکن است پیوند با ارز پایه از هم گسسته شود، که این وضعیت به عنوان depegging شناخته می‌شود.
بازخرید نقدینگی
بازخرید استیبل‌کوین‌ها به ارزش معادل ۱ به ۱، در شرایط نوسانی بازار چالشی بزرگ است و ممکن است منجر به زیان‌های قابل‌توجهی شود، چرا که نوسانات قیمت می‌تواند ارزش این دارایی‌ها را تحت تأثیر قرار دهد.
پایداری الگوریتمی
در فرآیند نگهداری پیگینگ استیبل‌کوین‌های الگوریتمی، مکانیزم‌های پیچیده و دقیقی طراحی شده است. این سازوکارها نقش حیاتی در تثبیت ارزش و جلوگیری از نوسانات شدید دارند. اما در صورت نقص در طراحی یا خرابی این مکانیزم‌ها، استیبل‌کوین‌ها ممکن است به شدت تحت تأثیر قرار گیرند، همان‌طور که در مورد Terra (ترا) شاهد بودیم. در آن نمونه، نقص در ساختارهای پشتیبانی منجر به از بین رفتن اعتماد و کاهش قابل توجه ارزش این نوع دارایی‌های دیجیتال شد.
اعتماد عمومی و تصویر رسانه‌ای
موفقیت استیبل‌کوین‌ها در بلندمدت به میزان استقبال و پذیرش عمومی بستگی دارد. هرگونه آسیب به تصویر برند یا کاهش اعتماد کاربران، می‌تواند تاثیر منفی قابل‌توجهی بر آینده این دارایی‌ها داشته باشد.
ریسک‌های مرتبط با استیبل‌کوین‌ها اهمیت شناخت دقیق این نوع ارزهای دیجیتال را پیش از سرمایه‌گذاری برجسته می‌کند. درک صحیح از عوامل مؤثر بر ثبات و امنیت استیبل‌کوین‌ها، کلید موفقیت در استفاده و سرمایه‌گذاری در این حوزه است.
کاربردهای استیبل‌کوین‌ها چیستند؟
از زمان عرضه بیت‌کوین در ژانویه ۲۰۰۹، بازار رمزارزها شاهد تحولی قابل توجه از نگرش شک‌آمیز به پذیرش گسترده در سطح جهان بوده است. این روند در مورد استیبل‌کوین‌ها نیز در حال تکرار است؛ به‌طوری که تعداد فزاینده‌ای از نهادهای مالی و شرکت‌ها اقدام به راه‌اندازی استیبل‌کوین‌های بومی خود می‌کنند و سرمایه‌گذاران نیز علاقه‌مند به استفاده و سرمایه‌گذاری در این دارایی‌ها هستند.
استیبل‌کوین‌ها به عنوان یک ارز پایه مطمئن، امکان خرید، فروش، انتقال و دریافت پرداخت‌ها در بستر بلاک‌چین را فراهم می‌آورند. نمونه بارز این کاربرد، تتر (USDT) است که در میان کاربران رمزارز به‌طور گسترده برای ترید در صرافی‌های متمرکز و غیرمتمرکز مورد استفاده قرار می‌گیرد.
علاوه بر این، شرکت‌ها در پرداخت حقوق و دستمزد از استیبل‌کوین‌ها بهره می‌برند و سازمان‌های بزرگ از آن‌ها به عنوان وثیقه برای وام‌گیری دارایی‌های رمزارزی دیگر استفاده می‌کنند. یکی از نمونه‌های بارز این کاربردها در حوزه دیفای (DeFi) است، جایی که دارایی‌های استیبل‌کوین به عنوان وثیقه در اختیار کاربران قرار می‌گیرد تا بتوانند بهره‌برداری مالی و کسب سود داشته باشند. در مقابل، کاربران دارایی‌های رمزارزی یا فیات خود را در بستر این پلتفرم‌ها استیک می‌کنند.
اهمیت استیبل‌کوین‌ها در چیست؟
استیبل‌کوین‌ها نقش حیاتی در تسهیل فعالیت‌های سرمایه‌گذاری در بازار رمزارزها ایفا می‌کنند و به معامله‌گران عادی امکان خرید و فروش آسان‌تر دارایی‌های دیجیتال را می‌دهند. بدون وجود این نوع ارزهای دیجیتال پایدار، کاربران در نگهداری دارایی‌هایی نوسانی مانند بیت‌کوین (BTC) و اتریوم (ETH) تردید می‌کردند، زیرا نوسانات قیمت می‌تواند ریسک‌پذیری آن‌ها را افزایش دهد.
علاوه بر این، استیبل‌کوین‌ها درهای جدیدی را برای آزادی مالی گشوده‌اند، به‌ویژه در حوزه دیفای (Decentralized Finance) که اکنون با سیستم‌های مالی سنتی مقایسه می‌شود. این ارزهای دیجیتال پایدار، به کاربران در کشورهای با ارزهای محلی ناپایدار کمک می‌کنند تا از نوسانات شدید قیمت‌ها مصون بمانند و از ضررهای احتمالی جلوگیری کنند.
رژیم‌قانونی و چشم‌انداز آینده استیبل‌کوین‌ها
استیبل‌کوین‌ها در عرصه مالی‌های تنظیم‌شده تاثیر قابل‌توجهی گذاشته‌اند، از جمله نمونه‌های شاخص آن‌ها ارزهای دیجیتال بانک مرکزی (CBDCs) هستند که قرار است در آینده نزدیک به عرصه مالی وارد شوند. با این حال، علیرغم اهمیت روزافزون استیبل‌کوین‌ها، این حوزه همچنان در حال تکامل است و نیازمند چارچوب‌های قانونی مشخص، مقررات شفاف و همکاری‌های گسترده‌تر است تا بتوانند جایگاهی ثابت در بازارهای سنتی پیدا کنند.
در حال حاضر، آینده استیبل‌کوین‌ها رو به روشنایی است و به نظر می‌رسد سال ۲۰۲۵ سالی سرنوشت‌ساز برای این دارایی‌ها باشد، به‌ویژه با توجه به قوانینی که در کشورهای عضو اتحادیه اروپا در حال تدوین و تصویب است.
منبع: کریپتو.نیوز
